یغمایی، اقبال
| نام | یغمایی، اقبال |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | اسدالله منتخب السادات جندقى (آل داود) |
| متولد | 1296 ش |
| محل تولد | خور |
| رحلت | 1376 ش |
| اساتید | پدرش اسدالله منتخب السادات جندقى |
| برخی آثار | شهید راه آزادی سید جمال واعظ اصفهانی |
| کد مؤلف | AUTHORCODE02094AUTHORCODE |
اقبال یغمایى (1295ـ1376ش)، نویسنده، مترجم، پژوهشگر و مجله‌نگار معاصر
ولادت
او فرزند شادروان اسدالله منتخب السادات جندقى (آل داود) و برادر کوچکتر مرحوم حبیب یغمایى (مدیر مجله یغما) بود. وى کوچکترین پسر خانواده بود. او در روزگارى زاده شد که پدر و سایر افراد خاندان، به تازگى از رنج دربه‌درى‌هاى ناشى از تهاجم نایب حسین کاشى و دیگر باغیان رسته بودند و در در شهرک خور مرکز بخش خوربیابانک، به طور دائم ماوا گزیدند.
تحصیلات
یغمایى تحصیلات نخستین را نزد پدر دانشمندش فرا گرفت و در حالى که بیش از هفت سال نداشت، از راه کویر به شاهرود آمد و از آنجا روانه تهران شد. در تهران در جوار برادرش، حبیب یغمایى، در یکى از حجره‌هاى مدرسه دارالشفاء که بر روى مسجد شاه بود سکنى گزیده و به کار تحصیل پرداخت. پس از آن در دوره اول دانشسراى مقدماتى پسران به تحصیل پرداخت و درسال 1315ش دوره آن را به انجام رسانید.
وى در نیمه دوم سال 1315ش به خدمت وزارت معارف درآمد و با سمت دبیرى به شاهرود رفت. سپس در سال 1325ش به تهران منتقل شد و پس از دو سال تدریس در مدارس تهران به اداره کل نگارش وزارت فرهنگ منتقل شد. او در سال 1374ش از وزارت آموزش و پرورش بازنشسته شد.
مهمترین فعالیت‌های آموزشى وی، نویسندگى بود. در آن راستا وى مدتى مجله آموزش و پرورش را منتشر کرد. سپس در دوره 25 مجله (سال تحصیلى 31-1330) رسما مدیریت مجله را برعهده گرفت. سال‌هایى که تصدى این مجله را یغمایى برعهده داشت، از جمله ادوار خوب این مجله بود. از آن پس مجله مستقلى به راه انداخت. این مجله که دانش‌آموز نام داشت، مخصوص کودکان و نوجوانان بوده و یکى از بهترین و نخسیتن نشریاتى بود که در ایران، براى نوجوانان منتشر گردید. او همچنین مجله رایزن را نیز براى کودکان چاپ مى‌کرد.
وى در زمان بازنشستگى به طور غیر رسمى و بنا به دعوت دکتر پرویز خانلرى، در بنیاد فرهنگ ایران به کار پرداخت و مدتى از ساعات ظهر به بعد در اداره نگارش وزارت فرهنگ و هنر به انجام خدمت متفرقه فرهنگى اشتغال داشت. تا آنکه در اواخر سال 1357ش به کلى خدمات فرهنگى و ادارى را رها کرده و در منزل کارهاى تحقیقى خود را ادامه داد.
او در دوران میان‌سالى با نشریات و مجلات گوناگون همکارى داشت. نشریاتى همچون مهر، ارمغان، یغما، آموزش و پرورش و دانش‌آموز.
وفات
وى در 15 شهریور 1376ش در بیمارستانى در غرب تهران و در حالى که بیش از هشتاد سال سن داشت، درگذشت و روز بعد در قطعه ویژه دانشمندان و اهل قلم در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.
آثار
- افرند؛
- بزرگمهر؛
- تاريخچه اداره كل نگارش وزارت معارف؛
- تاريخچه اعزام محصل به اروپا از زمان ناصرالدين شاه تا 1312ش؛
- ترجمه پتى شنر تأليف آليفونس دوده؛
- ترجمه پل وويرژينى تأليف برناردن دوسن پير؛
- ترجمه تلماك نوشته فنلون؛
- ترجمه حكايت‌هاى آسيايى تأليف كنت گوبينو؛
- ترجمه ربنسن كروزئه تأليف دانيل دفو؛
- ترجمه سفرنامه شاردن تأليف شاردن؛
- تشبيهات شاعرانه؛
- تصحيح ابومسلم تأليف ابوطاهر بن على بن حسين طرطوسى؛
- جغرافياى تاريخى دامغان؛
- خليج فارس؛
- خمسه نظامى به نثر؛
- داستان‌هاى عاشقانه ادبيات فارسى؛
- داستان‌هاى پهلوانى ادبيات فارسى؛
- دانستنى‌هاى علمى؛
- زگفتار دهقان (اين اثر شاهنامه فردوسى به نثر است)؛
- سيستان و بلوچستان؛
- شرح احوال و آثار خواجه نصيرالدين طوسى؛
- شهيد راه آزادى سيد جمال اصفهانى؛
- طرفه‌ها؛
- عارف نامى بايزيد بسطامى؛
- عشق و پادشاهى يا داستان تاريخى نورجهان و جهانگير؛
- مختصر راماين (كهن‌ترين اثر حماسى هندوان)؛
- مدرسه دارالفنون؛
- هوس‌نامه خسرو و شيرين؛
- وزيران علوم و معارف و فرهنگ ايران.