مجموعه رسائل فلسفی کندی
مجموعه رسائل فلسفی کندی | |
---|---|
پدیدآوران | کندی، یعقوب بن اسحاق (نویسنده) یوسف ثانی، سید محمود (مترجم) |
مکان نشر | ايران - تهران |
چاپ | 1 |
شابک | 978-964-445-895-8 |
موضوع | فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | BBR 111 /1386* |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مجموعه رسائل فلسفی کندی، ترجمه «رسائل الكندي الفلسفية»، تحقیق و تصحیح محمد عبدالهادی ابوریده است. سید محمود یوسف ثانی، این اثر را به فارسی روان ترجمه کرده است.
مترجم در مقدمه خویش مینویسد: بررسى و مطالعه آثار و آراى کندى، براى آگاهى از تاریخ فلسفه اسلامى، بهویژه در نخستین دهههاى تکون آن، از اهمیتى ویژه برخوردار است و تحقیق در اندیشهها و دیدگاههاى او، مستقلاً نیز واجد ارزش علمى خاص خود است. مجموعه رسائل کندى که براى نخستین بار در حدود شصت سال پیش از این، توسط محقق مصرى، محمد عبدالهادى ابوریده در دو جلد منتشر شد، افقهاى تازهاى را در جهت شناخت آراى نخستین فیلسوف بزرگ اسلامى گشود و از آن پس پژوهش در اندیشههاى او مورد توجه محققان و اندیشمندان قرار گرفت. متأسفانه از این مجموعه رسائل، تا آنجا که نگارنده اطلاع دارد، تنها رساله درباره فلسفه اولى که براى معتصم خلیفه عباسى نوشته شده و رسالة الحدود آن، به زبان فارسى ترجمه شده و مترجم هر دو رساله نیز استاد مرحوم احمد آرام بوده است. مجموعه رسائل منتشرشده از کندى در این دو جلد، جمعا 29 رساله است (14 رساله در جلد نخست و 15 رساله در جلد دوم). آنچه در این مجموعه تقدیم خوانندگان عزیز میشود، ترجمه 14 رساله جلد نخست مجموعه رسائل کندى، بر مبناى طبع ابوریده است[۱].
در ترجمه سعى شده است که حتیالمقدور ضمن حفظ امانت و وفادارى به متن، شیوایى و رسایى فداى امانتدارى نشود و تا حد امکان جمع بین آن دو صورت گیرد. البته مواردى وجود دارد که عبارت عربى حتى براى مصحح نیز قابل فهم نبوده و یا ابهام و غموضى داشته است که دستیابى به مقصود فیلسوف را دشوار مىکرده است. مصحح در موارد بسیارى به این امر اشاره و گاه برداشت خود را نیز در حاشیه ذکر کرده است و مترجم نیز اکثر قریب به اتفاق این موارد را در حاشیه متذکر شده است. بنابراین اگر خواننده در برخى مواضع، فهم مقصود را دشوار بیابد، میتواند احتمال دهد که این امر ناشى از عبارت عربى بوده و انتقال آن به زبان فارسى بهصورت دیگرى میسور نبوده است و البته مراجعه به متن عربى رسائل، میتواند در رفع ابهام تا حدود زیادى مؤثر باشد[۲].
در این مجموعه، علاوه بر ترجمه متن رسالهها، براى هر رساله مقدمه مستقلى نیز در آغاز نگاشته شده است که مضمون و محتواى آن، عمدتاًً متخذ از مقدمههایى است که مصحح خود بر رسالهها نگاشته است و مترجم کوشیده است تا نکات عمده آنها را بهصورت جمع و تلخیص، در آغاز رساله بیاورد. ضمناً سه مکتوب دیگر از کندى که در مجموعهاى از رسالههاى او آمده است و در مجموعه رسائل کندى به تصحیح ابوریده نیامده، در پایان افزوده شده و منابع اصلى آنها نیز در آغاز هر مکتوب مشخص گردیده است[۳]؛ از آن جملهاند:
- درباره ماهیت خواب و رؤیا: این رساله از مهمترین رسالههاى کندى است که ابن ندیم و ابن ابیاصیبعه از آن با عنوان «رسالة في علة النوم و الرؤيا و ما يرمز به النفس» یاد کردهاند[۴].
- گفتار کندى به نقل از صوان الحكمة: در آغاز این مکتوب چنین آمده است: «از آن جمله است سخن او: اگر علت اولى – تعالى – بهواسطه فیضش بر ما، با ما مرتبط است و ما با او جز از ناحیه فیضش ارتباط نداریم، تنها به اندازهاى که فیضگیرنده میتواند فیضدهنده را درک کند، میتوانیم او را درک کنیم. پس لازم است که اندازه احاطه او بر خودمان را با اندازه درک خود از او مقایسه نکنیم؛ زیرا او عزیزتر و در فروگرفتن ما شاملتر و شدیدتر است. پس چون چنین است، آنکه گمان کند که علت اولى از جزئیات آگاه نیست، از حق بسیار دور است»[۵].
فهرست مطالب در ابتدای کتاب و نمایه الفاظ در انتهای آن ذکر شده است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه مترجم و متن کتاب.