خشنی، محمد بن عبدالسلام

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    خشنی، محمد بن عبدالسلام
    NUR33751.jpg
    نام پدرعبدالسلام
    ولادت۲۱۸ق
    محل تولدقرطبه
    رحلترمضان سال ۲۸۶ق
    طول عمر68سالگی
    پیشهاز شاعران، ادیبان، واژه‌شناسان، حافظان، محدثان و مورخان
    اطلاعات علمی
    اساتید
    برخی آثار

    محمد بن عبدالسلام خُشَنی (۲۱۸-۲۸۶ق)، از شاعران، ادیبان، واژه‌شناسان، حافظان، محدثان و مورخان قرن سوم هجری قمری که 25 سال از زندگی خود را در مسافرت برای شنیدن و آموختن حدیث گذراند و مکتب حدیثی اندلس را تأسیس کرد و شاگردان بسیاری از او بهره بردند.

    ولادت و تربیت

    • ابوعبدالله محمد بن عبدالسلام بن ثعلبه خشنی‌ اندلسی قرطبی، به سال ۲۱۸ق، در قرطبه متولد شد.
    • او پس از دوران کودکی و نوجوانی برای فراگیری علوم به شهرهایی سفر نمود. ابتدا در بصره علم حدیث را از کسانی همچون محمد بن بشار بندار، نصر بن علی جهضمی و دیگران آموخت و ابوحاتم سهل بن محمد سجستانی، عباس بن فرج ریاشی و ابواسحاق زیادی را ملاقات نمود و بسیاری از کتاب‌های لغت را از آنها فراگرفت. سپس به بغداد سفر کرد و کتاب‌های ابوعبید قاسم بن سلام را استنساخ نمود...
    • خشنی در مصر نیز از سلمة بن شبیب، محمد بن عبدالرحیم برقی و دیگران علم آموخت و سرانجام با کوله‌باری از علوم حدیث، لغت و شعر جاهلی، پس از ۲۵ سال دوری از وطن به‌ اندلس بازگشت و حال خود را در غربت در قالب شعری توصیف نمود. افراد بسیاری در‌ اندلس از او بهره بردند که از جمله می‌توان به اسلم بن عبدالعزیز بن‌ هاشم و قاسم بن اصبغ بیانی اشاره نمود[۱].

    فعالیت‌ها

    • خشنی دارای زبانی فصیح و گشاده بود و هماره از حاکمان دوری می‌جست. هنگامی که امیر محمد او را برای امر قضاوت فراخواند، از پذیرش آن پوزش خواست. او در حفظ لغت و نقل حدیث فردی نامدار و امین بود[۲].

    وفات

    • خشنی سرانجام، در رمضان سال ۲۸۶ق، در 68 سالگی جان به جان‌آفرین تسلیم کرد[۳]. شمس‌الدین ذهبی وفات او را در همان سال ذکر کرده، ولی وی را هشتادساله شمرده[۴] که اشتباه است.

    آثار

    پانویس

    1. ر.ک: گروهی از پژوهشگران، ج۱، ص۶۹۱
    2. ر.ک: المقری التلمسانی، ج۲، ص۲۳۶
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: الذهبی، ج13، ص460

    منابع مقاله

    1. گروهی از پژوهشگران، «فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامى»، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم 1389ش.
    2. المقری التلمسانی، احمد بن محمد، «نفح الطيب من غصن الأندلس الرطيب»، تحقیق احسان عباس.
    3. الذهبی، شمس‌الدین، «سير أعلام النبلاء»، تحقیق مجموعة من المحققين بإشراف الشيخ شعيب الأرناؤوط، مؤسسة الرسالة، 1405ق.

    وابسته‌ها