مختصر فتح رب الأرباب بما أهمل في لب اللباب من واجب الأنساب
| مختصر فتح رب الأرباب بما أهمل في لب اللباب من واجب الأنساب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | رضوان مدنی، عباس بن محمد (نويسنده) |
| ناشر | اندیشه نو |
| مکان نشر | مصر |
| سال نشر | 1345ق - 1926م |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مختصر فتح رب الأرباب بما أهمل في لب اللباب من واجب الأنساب، اثر عباس بن محمد بن احمد بن سید رضوان مدنی، ذیل و تکمیلی است بر کتاب «لب اللباب في تحرير الأنساب»، تألیف جلال‌الدین عبدالرحمن بن ابی‌بکر سیوطی شافعی (849-911ق)، که آن نیز خود اختصار کتاب «اللباب في تهذيب الأنساب» ابوالحسن علی بن محمد بن اثیر جوزی (متوفی 630ق) است. کتاب ابن اثیر نیز خود اختصار و تصحیح کتاب «الأنساب» ابوسعد عبدالکریم بن محمد بن منصور سمعانی (متوفی 562ق) می‌باشد.
«الأنساب»، معروف‌ترین اثر سمعانی است که در آن، مباحث تفاسیر و علوم قرآنی، ادبی، عرفانی، تاریخی و... مطرح و ۳۳ تفسیر قرآن تا قرن ششم معرفی و بررسی شده است. «اللباب في التهذيب الأنساب»، بازنویسی استادانه‌ای است از کتاب «الأنساب» سمعانی که ابن اثیر در آن کوشیده است آرای سمعانی را حتی در مواردی که دچار لغزش شده است، به‌دقت بیان کند، باوجود این در برخی موارد، نوشته‌های او را پس از تأمل بسیار اصلاح کرده است. سیوطی کتاب «الأنساب» سمعانی و «اللباب في تهذيب الأنساب» ابن اثیر را تلخیص کرد و با برخی از اضافات که از کتاب‌هایی چون «معجم البلدان» یاقوت حموی استخراج کرده بود، کتاب جدیدی را با عنوان «لب اللباب في تحرير الأنساب» پدید آورد ذيل لب اللباب في تحرير الأنساب.
کتاب حاضر، که از جمله کتب لغت محسوب می‌شود نیز ذیلی است بر «لب اللباب في تحرير الأنساب» سیوطی که مشتمل است بر مطالب مفیدی که دانستن آن، برای فقیه و نسب‌شناس و سایر علما، به‌ویژه در شناخت شجرنامه و انساب شیوخ متأخر، لازم و ضروری است[۱].
نویسنده در اثر حاضر، با بیانی شیوا و تحریر‌شده و به‌صورت مختصر، به‌گونه‌ای که برای تأمل‌کنندگان مفید باشد، به شرح حال برخی از انساب پرداخته است[۲].
انساب مذکور در کتاب، به‌ترتیب حروف الفبا آمده که از جمله آنها، می‌توان به «الخاخی» اشاره نمود که نسبی است منسوب به «خاخ»، شهری است بعد از ذی‌الحلیفه که بین آن و مدینه منوره یک برید فاصله است و «الخانقاهی» که منسوب است به «خانقاه»، قریه‌ای بین اسفراین و گرگان[۳]. الآجرومیه[۴]، البابلی[۵]، الجاری[۶] و الحاجی[۷] نیز از دیگر انساب معرفی‌شده می‌باشند.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- ذيل لب اللباب في تحرير الأنساب.