المطالع السعيدة في شرح الفريدة

    از ویکی‌نور
    (تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
    المطالع السعيدة في شرح الفريدة
    المطالع السعيدة في شرح الفريدة
    پدیدآورانسیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده)
    عنوان‌های دیگرالفریدة. شرح
    سال نشر1977م
    چاپ1
    موضوعزبان عربی
    زبانعربی
    تعداد جلد2
    کد کنگره
    PJ۶۱۵۱ ‭/‌ال‍ف‌‬۱۸‌ال‍ف‌‬۷۰۲۷پ
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    المطالع السعيدة في شرح الفريدة، نوشته ادیب، مفسّر، فقیه و نویسنده شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849- 911ق)، با تلخیص الفیه ابن مالک و اضافاتی، علم صرف و نحو زبان عربی را با نظم و نثر توضیح می‌دهد.

    هدف و روش

    • جلال‌الدین سیوطی، نوشته است: این تعلیقه و شرح من بر الفیه خودم در علم زبان عربی به نام «الفریدة» است که فواید بسیاری دارد.... [۱]
    • محقق کتاب؛ نبهان یاسین حسین، با یادآوری اینکه این کتاب یکی از آثار نحوی مهمّ سیوطی است، زیرا اگر او در کتاب الأشباه و النظائر و همع الهوامع، ناقل و مقلّد است، ولی در این اثر، واضع و مؤسس به نظر می‌رسد؛ افزوده است: نویسنده، کوشیده است بر ابن مالک غلبه کند هرچند بر اساس عوامل دیگری، الفیة ابن مالک شهرت و رواج یافت و الفیه سیوطی و ابن معطی و حریری به فراموشی سپرده شد.[۲]

    ساختار و محتوا

    نویسنده در این کتاب دو جلدی، کتاب ألفیة إبن مالک في النحو و التصریف 1000 بیتی را در 600 بیت خلاصه کرده و 400 بیتی نیز خودش بر آن افزوده و الفیه جدیدی پدید آورده و شرح (نثر) نیز به‌ترتیب آن مطرح کرده است.

    روش و مکتب نحوی

    نبهان یاسین حسین، با تأکید بر آنکه سیوطی در مباحث ادبی و نحوی، پیرو مکتب بصریان یا کوفیان نیست و خودش صاحب‌نظر است؛ افزوده است: در ضمن پژوهش در کتاب المطالع دریافتم که سیوطی نظر و روشی مستقلّ دارد و بر اساس ادله نظر می‌دهد و کوفی، بصری و یا بغدادی نیست؛ ولی البته می‌توان گفت که در این کتاب و بسیاری از کتابهای دیگر نحوی‌اش از برخی از نحویان اندلسی مانند ابن مالک و ابن حیان تأثیر پذیرفته است.[۳] توضیحات ارزشمند و روش‌شناسانه نبهان یاسین حسین مانند بحث «موقفه من المدرستین الخلافیتین»[۴] در معرفی اجمالی حاضر نگنجد.

    نمونه مباحث

    • «سَألتُمُونیها»: جمعی از نحویان از استادشان پرسیدند: به نظر شما، حروف زیاده کدام است؟ پاسخ داد: «سَألتُمُونیها». آنان پنداشتند که می‌پرسد: «سَألتُمُونیها؟» یعنی «واقعا پرسشتان از من درباره حروف زیاده است؟» و به همین جهت پاسخ دادند: بله. استاد گفت: من جوابتان را دادم: «سَ.أَ.ل.تُ.مُ.و.ن.ی.ه.ا»‌ [۵]

    پانویس

    1. مقدمه، ج1، ص35
    2. همان، ص4
    3. همان، ص15
    4. همان، ج1، ص18- 24
    5. متن کتاب، ج2، ص338

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها