سؤالات ابن الجنيد ليحيی بن معين

سؤالات ابن الجنيد ليحيی بن معين، مشتمل بر پرسش‌های ابن جنید (متوفی حدود 260ق) از ابن معین (158-233ق) در جرح و تعدیل روات است. این اثر از منابع ارزشمند در این موضوع است. احمد محمد نور سیف، محقق این اثر است.

سؤالات إبن الجنيد أبو إسحاق، إبراهیم بن عبدالله الختلي لأبي زکریا، یحیی بن معین
پدیدآوران	یحیی بن معین (نويسنده) نورسیف، احمدمحمد (محقق)
ناشر	مکتبة الدار
مکان نشر	عربستان - مدینه منوره
سال نشر	1408ق - 1988م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	الف2س9 114 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

این کتاب، مشتمل بر روایت ابن جنید است که شاگردان ابوزکریا یحیی بن معین از او نقل کرده‌اند. از ابن معین با عنوان «إمام الجرح و التعديل» یاد شده است. تعداد شاگردان ابن معین زیاد بوده است. گاه مواطن و مجالس و زمان‌های اخذ حدیث آنها مختلف و گاه متحد بوده است؛ در میان روات، بغدادی، بصری، شامی، مصری و خراسانی و غیر آن بوده‌‎ است. یحیی در سفرهای دور و نزدیکش از احوال تعداد زیادی از روات اطلاع یافته است؛ لذا از جمله کسانی شمرده می‌شود که درباره دیگر روات و ذکر ثقه و ضعف ایشان سخن گفته است و در نقد روات ید طولایی دارد‏.

این کتاب (روایت ابن جنید)، از جمله کتب روایی است که نقادان و رجالیون به آن اهتمام داشته و فراوان از آن استفاده کرده‌اند. از روایات مدون بعد از این کتاب، جز روایت ابن محرز کتابی باقی نمانده است.‏ ابن جنید به همین سؤالاتش از یحیی بن معین شهرت یافته است و در غالب تراجمی که از او آمده، از سؤالاتش از ابن معین که در این کتاب تدوین شده، یاد شده است. اکثر کتب رجال از این کتاب اقتباس کرده‌اند؛ به‌عنوان مثال تاریخ بغداد در 118 مورد از این کتاب نقل کرده است‏.

در رابطه با نام کتاب، بر جلد نسخه اصلی و در آخر آن، عبارت «سؤالات ابن الجنيد ليحيی بن معين»، اما در دو نسخه دیگر از آن، عبارت «معرفة الرجال و سؤالات إبراهيم بن الجنيد» آمده است‏.

این کتاب مشتمل بر مطالب علمی مختلفی است؛ احوال رجال و آنچه متعلق به ایشان است و مقایسه آنها باهم، همچنین حکم بر بعضی احادیث و سخن از علل احادیث.‏ سؤالات ابن جنید، شامل جرح و تعدیل رجال احادیث و شناخت کنیه‌ها، اسامی، شهرها، سماعات و آنچه مرتبط با ایشان است، می‌گردد‏. کتاب، مشتمل بر 890 سؤال است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.