ولاءها و ولایت‌ها
ولاءها و ولایت‌ها، نوشته آیت‌الله مرتضی مطهری (1298-1358ش)، به موضوع ولایت عام و خاص پرداخته است. این کتاب در اصل مقاله‌ای بوده که در سال 1347ق، در کتاب محمد خاتم پیامبران به چاپ رسید و پس از آن و در زمان حیات استاد به‌صورت مستقل منتشر گردید[۱].
| ولاءها و ولایت‌ها | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | مطهری، مرتضی (نويسنده) |
| ناشر | صدرا |
| مکان نشر | ایران - تهران |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
مباحث کتاب با اشاره به معنای واژه «ولی» آغاز شده است. این واژه از پراستعمال‌ترین واژه‌های قرآن کریم است که به‌صورت‌های مختلفی به‌کار رفته است؛ می‌گویند در 124 مورد به‌صورت اسم و 112 مورد در قالب فعل در قرآن کریم آمده است[۲].
آیات کریمه قرآن ما را متوجه می‌کنند که دشمنان اسلام در هر زمان سعی دارند ولاء منفی را تبدیل به اثباتی و ولاء اثباتی را تبدیل به منفی نمایند؛ یعنی همه سعیشان این است که روابط مسلمین با غیر مسلمین روابط صمیمانه و روابط خود مسلمانان به بهانه‌های مختلف - از آن جمله اختلافات فرقه‌ای - روابط خصمانه باشد[۳].
نویسنده، معتقد است که ولاء اثباتی خاص ولاء اهل‌بیت(ع) است. در اینکه پیغمبر اکرم مسلمانان را به نوعی ولاء نسبت به خاندان پاک خود خوانده و توصیه نموده است، جای بحث نیست؛ یعنی حتی علمای اهل سنت در آن بحثی ندارند. آیه ذوی‌القربی «قل لا أسئلكم عليه أجرا»، ولاء خاص را بیان می‌کند[۴].
ولاء امامت و پیشوایی و به‌عبارت‌دیگر مقام مرجعیت دینی، یعنی مقامی که دیگران باید از وی پیروی کنند، او را الگوی اعمال و رفتار خویش قرار دهند و دستورات دینی را از او بیاموزند و به‌عبارت‌دیگر زعامت دینی. چنین مقامی مستلزم عصمت است و چنین کسی قول و عملش سند و حجت است برای دیگران[۵]. ولاء زعامت یعنی حق رهبری اجتماعی و سیاسی. اجتماع نیازمند به رهبر است. آن‌کس که باید زمام امور اجتماع را به دست گیرد و شئون اجتماعی مردم را اداره کند و مسلط بر مقدرات مردم است، «ولی امر مسلمین» است. پیغمبر اکرم(ص) در زمان حیات خودشان ولی امر مسلمین بودند و این مقام را خداوند به ایشان عطا فرموده بود و پس از ایشان طبق دلایل زیادی که غیر قابل انکار است به اهل‌البیت(ع) رسیده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.