شرح التعرف لمذهب التصوف (تحقیق نجیب مایل هروی)

    از ویکی‌نور
    ‏شرح التعرف لمذهب التصوف
    شرح التعرف لمذهب التصوف (تحقیق نجیب مایل هروی)
    پدیدآورانمستملي، اسماعيل بن محمد (شارح)

    کلاباذي، ابوبکر محمد بن ابراهيم (نویسنده)

    مايل هروي، نجيب (مقدمه و يادداشت‌ها)
    ناشرمرکز پژوهشي ميراث مکتوب
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1392ش
    چاپچاپ يکم
    شابک978-600-203-063-4
    موضوعکلاباذي، ابو بکر بن محمد، - 380ق. التعرف لمذهب التصوف - نقد و تفسير

    تصوف - متون قديمي تا قرن 14 عرفان - متون قديمي تا قرن 14

    نثر فارسي - قرن 5ق.
    زبانفارسي
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    ‏‎‏‎‏/‎‏ک‎‏8‎‏ ‎‏ت‎‏7028‎‏ ‎‏1392 / 282/5 BP
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    شرح التعرف لمذهب التصوف شرح فارسی بر التعرف لمذهب اهل التصوف ابوبکر محمد بخاری کلابادی (متوفی 380یا 384 یا 385ق)، محدث قرن چهارم است. نخستین متن صوفیانه شناخته شده به زبان فارسی است.

    کتاب التعرف از مهم‌ترین آثار حوزه تصوف است؛ چنان که در اهمیت آن گفته‌اند:«لولا التعرف لما عرف التصوف». شرح التعرف لمذهب التصوف تألیف ابو ابراهیم اسماعیل مستملی بخاری(متوفی 434ق) است. از میان نسخ خطی شرح تعرف، دست‌نوشته محفوظ در کتابخانه موزه ملی کراچی پاکستان به شماره N.M.1959-207، مکتوب در 24 شوال 473ق، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

    این دست نوشته، پس از نسخه الأبنیة عن حقایق الأدویة عن حقایق الأدویة مورخ شوال 447ق، دومین نسخه تاریخ‌دار فارسی است که 52 برگ (برابر با صفحات 883-973، و بعد از افتادگی قابل توجه، 1358 و 1359 چاپ روشن) دارد.

    نخستین‌بار، عبدالحی حبیبی در مقاله «یکی از قدیم‌ترین نسخ زبان پارسی دوره سامانی»(1331) این نسخه را معرفی کرد. سپس جلال متینی در مقاله‌ای با عنوان «رسم‌الخط بخشی از شرح تعرف، ذیلی بر مقاله رسم‌الخط فارسی در قرن پنجم هجری» (1355)ویژگی‌های کتابتی آن را گزارش داد. نسخه‌برگردان این دست‌نوشته نیز همراه با مقدمه و یادداشت‌های نجیب مایل هروی در 1391 در مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب منتشر شد.

    متن کامل شرح تعرف، نخستین‌بار، در چهار مجلد طی سال‌های 1328-1330ق، در مطبعه نول‌کشوردرلکهنومنتشرشد. بار دیگر در 1346ش، تنها بخش مقدمه آن به کوشش حسن مینوچهر، به‌صورت انتقادی، در انتشارات بنیاد فرهنگ ایران به چاپ رسید. پس از آن در 1349ش، خلاصه آن بر اساس نسخه منحصربه‌فرد مورخ 713ق به تصحیح احمدعلی رجائی بخارائی در انتشارات بنیاد فرهنگ ایران چاپ شد. بالاخره، تصحیح و تحشیه متن کامل آن به کوشش محمد روشن در 1363ش منتشر شد. روشن در میانه کار به نسخه کتابخانه موزه ملی کراچی دست یافت و از این‌رو، تنها در شرح نسخه‌بدل‌ها، به شماری از ضبط‌های نسخه کراچی اشاره کرد، بدون آنکه در تصحیح کتاب ضبط‌های صحیح و اصیل و البته مرجح آن را به متن وارد کند.[۱]


    پانویس

    1. ر.ک: ندیمی هرندی، محمود، ص74

    منابع مقاله

    ندیمی هرندی، محمود، اهمیت و نقش دست‌نوشته‌های کهن در تصحیح متون (شرح تعرّف و نسخۀ کراچی)، پایگاه مجلات تخصصی نور، مجله ادب فارسی بهار و تابستان 1400 - شماره 27 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت علوم)/ISC (‎20 صفحه - از 73 تا 92)

    وابسته‌ها