رساله نقد النقود في معرفة الوجود

رساله نقد النقود في معرفة الوجود، ترجمه فارسی کتاب «نقد النقود في معرفة الوجود» اثر سید حیدر آملی (زنده تا 782ق) است که توسط سید حمید طبیبیان، ترجمه و تعلیق شده است.

رساله نقد النقود في معرفة الوجود
رساله نقد النقود في معرفة الوجود
پدیدآورانآملي، حيدر بن علي (نویسنده)

طبيبيان، حميد (مترجم)

طبيبيان، حميد (مصحح)
ناشراطلاعات
مکان نشرايران - تهران
سال نشر1364ش.
چاپ1
موضوععرفان - متون قديمي تا قرن 14

تصوف - متون قديمي تا قرن 14

فلسفه اسلامي

هستي شناسي (فلسفه اسلامي)
زبانفارسي
تعداد جلد1
کد کنگره
‏‎‏/‎‏آ‎‏8‎‏ ‎‏ر‎‏5041 / 283/2 BP

ازآنجاکه اصل کتاب پیش از این، معرفی گردیده، در این نوشتار، فقط به معرفی ترجمه فارسی آن، پرداخته خواهد شد.

این نسخه، با پیشگفتاری از مترجم، آغاز گردیده و چینش مطالب و مباحث کتاب، در قالب سه اصل و اصل سوم در سه وجه، به‌صورت کامل، رعایت شده است.

در پیشگفتار، به این نکته اشاره شده است که رساله «نقد النقود في معرفة الوجود»، منتخبی است از کتاب «رسالة الوجود في معرفة المعبود» سید حیدر آملی که پیش‌ازاین، به‌ضمیمه کتاب «جامع الأسرار و منبع الأنوار» وی، توسط هنری کربن و عثمان اسماعیل یحیی، به چاپ رسیده است[۱].

در این ترجمه، مترجم کلیه مسائل و غوامض کتاب را، چه در خلال کار ترجمه و چه پس از اتمام آن، با اساتید خود در میان نهاده و هرجا که لازم بوده، به تعلیق و تحشیه نکات مبهم و دشوار، پرداخته است. علاوه بر این، فهرستی از اصطلاحات فلسفی و عرفانی موجود در متن را تهیه و با استفاده از منابع و مآخذ مربوطه، آنها را تعبیر نموده است و در ترجمه آیات نیز، با اندکی تصرف از «كشف الأسرار» میبدی، اقتباس کرده است[۲].

کتاب از ترجمه‌ای شیوا و رسا برخوردار بوده و مترجم ضمن رعایت اصل امانت در ترجمه، ترجمه‌ای نسبتا سلیس و روان از کتاب ارائه نموده است. برای آشنایی با نوع ترجمه و مقدار توانایی مترجم، بخشی از متن عربی همراه با ترجمه فارسی آن نقل می‌شود:

«الأصل الأول: في بحث الوجود وإطلاقه وبداهته:

اعلم أن هذا الأصل مشتمل علی بحث الوجود وإطلاقه وبداهته من طريق الموحدين من أرباب التصوف، عقلا ونقلا وكشفا. لكن قبل الشروع فيه، لا بد من تقديم كلمات متعلقة به علی سبيل الخطاب وهي هذه:

اعلم أنه ما شك أحد، من أهل العلم والعقل ولا من أباب الكشف والشهود، في الوجود مطلقا وإن عجزوا عن تعريفه وتحقيقه والتعبير عنه؛ لأن كل من شك فيه شك في وجوده ومحال أن يشك أحد في وجوده، فمحال أن يشك أحد في الوجود مطلقا»[۳].

«اصل یکم: در بررسی وجود و اطلاق و بداهت آن:

بدان که این اصل بر بررسی وجود و اطلاق و بداهت آن بنا بر روش صوفیان خداپرست - ‌از لحاظ عقلی و نقلی و کشفی - ‌مشتمل است. لیکن پیش از شروع ناچاریم در رابطه با این موضوع، سخنی بر سبیل یادآوری ایراد کنیم.

بدان که هیچ‌یک از دانشمندان و خردمندان و اربابان کشف و شهود (عارفان) درباره وجود مطلقا به خود شک راه نداده‌اند. اگرچه از تحقیق و تعریف و تعبیر آن ناتوان مانده‌اند؛ چه، هرکس که در وجود شک کند، در وجود خود شک کرده است و چون محال ممکن است که کسی در وجود خود شک کند، پس اصلا و ابدا محال است که کسی درباره وجود، شک کند»[۴].

وضعیت کتاب

فهرست مطالب در ابتدا و شرح پاره‌ای از الفاظ و اصطلاحات متن، به‌همراه فهرست آیات، احادیث، اعلام، کتب، قوافی و ابیات و مشخصات کتاب مورد استفاده در ترجمه، در انتهای کتاب آمده است.

در پاورقی‌ها، علاوه بر ذکر منابع[۵] و ترجمه آیات و روایات مذکور در متن[۶]، به توضیح برخی از مطالب متن، پرداخته شده است[۷].

پانویس

  1. ر.ک: پیشگفتار، ص7
  2. ر.ک: همان، ص7-‌8
  3. ر.ک: آملی، شیخ سید حیدر، ص623
  4. ر.ک: متن کتاب، ص13
  5. ر.ک: پاورقی، ص15
  6. ر.ک: همان
  7. ر.ک: همان، ص12

منابع مقاله

  1. مقدمه و متن کتاب.
  2. آملی، شیخ سید حیدر، «جامع الأسرار و منبع الأنوار و يليه رسالة نقد النقود في معرفة الوجود»، بیروت، مؤسسة التاريخ العربي، 1426ق/‌2005م.

وابسته‌ها

جامع الأسرار و منبع الأنوار

نقد النقود في معرفة الوجود (نسخه دست‌نگاشت مؤلف)

شرح فصوص الحكم لابن عربي (بالی‌زاده حنفی)

آفاق معرفت (تبصرة المبتدي و تذكرة المنتهي)

مجموعة رسائل ابن عربی

زبدة الحقایق

المقدمات من كتاب نص النصوص في شرح فصوص الحكم

مجموعه رسائل و مصنفات

انوار الحقيقة و اطوار الطريق و اسرار الشريعة

مرموزات اسدی در مزمورات داودی

المصباح في التصوف (جديد)

ترجمه و متن مرآة العارفين و مظهر الكاملين في ملتمس زبدة العابدين

رساله حق الیقین

زبدة الحقایق

مصنفات فارسی علاء الدوله سمنانی

مقالات شمس تبریزی

مجموعه رسائل عوارف المعارف

لوائح الحق و لوامع العشق

زبدة الحقایق

عنقا مغرب في ختم الأولياء و شمس المغرب

شرح فصوص الحكم (ابن تركه)

ترجمه و شرح مصباح الانس(ناییجی)

المقدمات من كتاب نص النصوص في شرح فصوص الحكم

رسائل دهدار

شرح فصوص الحكم (خوارزمی)

منارات السائرين إلی حضرة الله جل جلاله و مقامات الطائرين

معارف؛ مجموعه مواعظ و سخنان سلطان العلما بهاءالدین محمد بن حسین خطیبی بلخی مشهور به بهاءولد

المصباح في التصوف (جديد)

آفاق معرفت (تبصرة المبتدي و تذكرة المنتهي)

مجموعه رسائل عوارف المعارف

شرح فصوص الحكم ابن عربي (قاساني)

لوامع و لوایح در شرح قصیده خمریه ابن فارض و در بیان معارف و معانی عرفانی (سه رساله در تصوف)

مرصاد العباد

شرح فصوص الحكم داود القيصري (حسن‌زاده آملی)

مصنفات فارسی علاء الدوله سمنانی

شرح فصوص الحكم ابن عربی (پارسا)

المصباح في التصوف (جديد)

شرح فصوص الحكم داود القيصري (حسن‌زاده آملی)

ممد الهمم در شرح فصوص الحكم

فصوص الحكم (تعليقات ابوالعلاء عفيفي)