تمثيلات و تشبيهات قرآن كريم
تشبيهات و تمثيلات قرآن كريم نوشته دكتر جهانبخش ثواقب مشتمل بر مجموعه‌اى از تمثيلات و تشبيهات قرآن كريم است و با اين هدف فراهم آمده است كه جوانان و مشتاقان فرهنگ قرآنى ضمن استفاده نمودن از اين أمثال، با آيات قرآنى و زبان قرآن آشنا و مأنوس گردند و در قالب مثل، حقايق قرآنى را بهتر فهم و درك نمايند.در شيوۀ نگارش اين كتاب سعى شده تا ابتدا يك قطعۀ كوتاه ادبى متناسب با موضوع آيۀ تمثيل نوشته شود و سپس آيه مورد نظر و ترجمۀ آن قرار گيرد.شأن نزول آيات هم در حدّ ميسور آمده و در مواردى نيز كه لازم بوده، تفسير مختصرى آورده شده است.
| نام کتاب | تمثیلات و تشبیهات قرآن کریم |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | تشبیهات و تمثیلات قرآن |
| پدیدآورندگان | ثواقب، جهانبخش (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 84/4 /ث9ت8 |
| موضوع | قرآن - امثال |
| ناشر | نشر قو |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1376 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2997AUTOMATIONCODE |
مطالب كتاب در دو بخش تمثيلات و تشبيهات تنظيم شده است، اگرچه تفكيك آنها از هم دشوار است، چراكه آيات تمثيلى قرآن خود متضمّن تشبيهات نيز هستند.كليّاتى نيز از تعاريف، انواع و فوايد مثل، اقسام أمثال قرآن، امثال در ميان اقوام، امثال در ميان ايرانيان و امثال عرب در مدخل كتاب آمده است.
ساختار كتاب
كتاب داراى يك مقدمه و يك مدخل و دو بخش اساسى و عمده است.در مدخل«كلياتى در تعاريف، اقسام و فوائد مثل» عناوين ذيل به چشم مى‌خورد: مثل و معانى آن، فوايد مثل، اقسام مثل، امثال در ميان اقوام، امثال در ميان ايرانيان، مثل در قرآن، اقسام امثال قرآن، تأليفات در زمينۀ امثال قرآن و امثال عرب.
بخش اول تمثيلات قرآن نام دارد و شامل 20 نوع تمثيل است:
- تمثيل منافقان،
- تمثيل انفاق في سبيل اللّه
- تمثيل انفاق رياكارانه
- تمثيل اعتدال در انفاق
- تمثيل زندگانى دنيا
- تمثيل بتها
- تمثيل كفران نعمت
- تمثيل كافر و مؤمن
- تمثيل اعمال كافران
- تمثيل حق و باطل
- تمثيل عالم بى‌عمل
- تمثيل ياران پيامبر
- تمثيل خشم مشركين
- تمثيل قرآن
- تمثيل نور توحيد
- تمثيل بهشت متقيان
- تمثيل عيسى(ع)
- تمثيل زنان
- تمثيل پيرزن نخ‌ريس
- تمثيل استخوان پوسيده.
بخش دوم: تشبيهات قرآن نام دارد و شامل 7 نوع كلى تشبيه است:
- هنگامه قيامت
- حشر و قيامت
- منكران قيامت
- نقمت‌هاى جهنم
- نعمت‌هاى بهشتى
- حكايات اقوام
- آيات ربوبى.
در ذيل هريك از انواع تمثيل و تشبيه چندين تمثيل و تشبيه كه با موضوع مناسبت داشته آورده شده است .در نهايت بخش پيوستها قرار دارد كه در آن به
- امثال مخفى(پوشيده-كامنۀ)قرآن
- فهرست امثال سائره يا ارسال المثل
- آيه‌هاى نور (تشبيهات)
اشاره شده است.در پايان كتاب فهرستهاى ذيل موجود است: فهرست منابع و مآخذ، نامهاى اشخاص، جايها، اقوام، خاندان و قبيله‌ها، كتابها، نام انتشارات، نام گروهها، فرق، مذاهب و بتها، فهرست حوادث، موضوعات و موجودات خاص، فهرست نامهاى جانوران.
نسخه‌شناسى
اين كتاب به قلم دكتر جهانبخش ثواقب در قطع رقعى و با جلد شوميز در 439 صفحه براى اولين بار از طرف نشر قو، شيراز در سال 1376 به چاپ رسيده است.
منبع
- بهاء‌الدين خرمشاهى، دانشنامۀ قرآن، ج اول، ص 624
- مقدمه نويسنده كتاب
پیوندها
مطالعه کتاب تمثیلات و تشبیهات قرآن کریم در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور