الإقبال بالأعمال الحسنة فيما يعمل مرة في السنة
نام کتاب | الإقبال بالأعمال الحسنة فیما یعمل مرة في السنة |
---|---|
نام های دیگر کتاب | مضمار السبق في میدان الصدق |
پدیدآورندگان | قیومی اصفهانی، جواد (مصحح)
ابنطاووس، علی بن موسی (نويسنده) |
زبان | عربی |
کد کنگره | BP 267/55 /الف2الف7 1374 |
موضوع | اعمال السنه
دعاها |
ناشر | مکتب الإعلام الإسلامي، مرکز النشر |
مکان نشر | قم - ایران |
سال نشر | 1376 هـ.ش یا 1418 هـ.ق |
کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2164AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
الإقبال بالأعمال الحسنة فيما يعمل مرة في السنة تأليف سيد رضى الدين، على بن موسى بن طاووس حلى (589 - 664 هجرى) در موضوع ادعيه و اعمال سال و زيارات معصومين عليهمالسلام مىباشد.
انگيزه نگارش
ابن طاووس اين كتاب را همراه با 8 جلد ديگر به عنوان تتمۀ «مصباح المتهجد» شيخ طوسى نوشته است.
او در مقدمه كتاب «فلاح السائل»، كه جلد اوّل از تتمّات مصباح المتهجد است اسامى 10 جلد كتاب را آورده است.
كتاب حاضر شامل اعمال يازده ماه از سال است.اعمال ماه رمضان نيز، به خاطر اهميت اين ماه، در كتابى ديگر با نام «المضمار» آمده كه توسط مصنف همراه با اقبال در يك مجموعه عرضه شده است.
شيوه نگارش
سيد كتاب خويش را به ترتيب ماههاى سال نگاشته، اما بر خلاف روش معمول، ابتداى سال را ماه مبارك رمضان دانسته است.از جمله دلايل اين كار اهميت فوق العادهاى است كه شرع براى ماه رمضان قائل شده و اينكه اهل معرفت ابتداى سال و ابتداى سير و سلوك خويش را ماه رمضان قرار مىدهند.
اعتبار و ارزش
كتاب اقبال الأعمال مانند ديگر كتابهاى سيد ابن طاووس از اعتبار و ارزش ويژهاى بين علماى شيعه برخوردار است.
سيد با تأليف اين كتاب خدمت بزرگى به جهان اسلام نموده، به قسمى كه تمام مؤلفان پس از سيد در موضوع ادعيه و زيارات، خوشه چين خرمن پر بركت او هستند.از جمله شيخ عباس قمى در «مفاتيح الجنان» بسيارى مطالب را از اين كتاب نقل مىكند.
علامه آقا بزرگ تهرانى نيز در الذريعة اين مطلب را تأييد كرده كه سيد با تأليف اين كتاب حق بزرگى به گردن تمام شيعيان و هم دانشمندانى كه در موضوع دعا و نيايش كتابى نوشتهاند دارد و در حقيقت همه آنها سر سفرۀ اين دانشمند بزرگ نشستهاند و از ثمرات آن عارف انديشمند بهره بردهاند و بر ما لازم است كه از خدمت بزرگ ايشان تقدير كنيم.
منابع
در قرون گذشته يكى از غنىترين كتابخانههاى شخصى كه مملو از نسخههاى گرانبهاى خطى و منحصر به فرد بوده، كتابخانۀ سيد ابن طاووس بوده است.
در اين كتابخانه به نقل خود سيد بيش از 1500 كتاب معتبر و نفيس در علوم مختلف وجود داشته است.از جمله در موضوع دعا بيش از 70 جلد كتاب نزد سيد بوده كه كتابهايى مثل اقبال را از آنها تدوين كرده است.
ابن طاووس علاقه و اهتمام خاصى نسبت به ادعيه داشته، به طورى كه اكثر كتابهاى او در شكلهاى مختلف، ادعيه و اذكار و زيارات را در بر دارد.
تاريخ تأليف
كتاب اقبال در سال 650 هجرى، در حالى كه ابن طاووس به سن 60 سالگى قدم نهاده بود تأليف گشت.در سالهاى 655 و 656 نيز توسط مؤلف چند باب به كتاب حاضر افزوده شد.
محل تأليف كتاب نيز كربلا، در جوار مرقد و بارگاه سالار شهيدانعليهالسلام بوده است.
ترتيب مطالب
كتاب شريف اقبال به 12 قسمت تقسيم شده و هر قسمت مربوط به يك ماه است.هر ماه نيز به بابها و فصلهاى متعدد تقسيم شده تا دسترسى به مطالب هر روز از ماه به سهولت امكانپذير باشد.
كتاب «المضمار» كه در حقيقت همان بخش مربوط به ماه رمضان است در ابتدا آمده و بقيه سال نيز به دو قسمت تقسيم گشته است، قسمت اول ماههاى شوال، ذوالقعدة و ذوالحجة را در بر گرفته و قسمت دوم 8 ماه بقيۀ سال را.
در چاپ حاضر در برنامه هر سه جلد كتاب در يك مجلد جمع شده و يك كتاب قطور را شامل شده است.
نسخههاى كتاب
- نسخهاى در كتابخانه آستان قدس رضوی عليهالسلام مربوط به 957 هجرى.
- نسخهاى در كتابخانه آستان قدس رضوی عليهالسلام مربوط به 1074 هجرى.