روشها و گرایشهای تفسیری (علوی‌مهر)
| نام کتاب | روشها و گرایشهای تفسیری |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | علوی مهر، حسین (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 91 ع8ر9* |
| موضوع | تفسیر
تفسیر - فن |
| ناشر | اسوه |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1381 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE3055AUTOMATIONCODE |
معرفى كتاب
مؤلف:حسين علوى مهر.
كتاب پيرامون روشها و گرايشهاى تفسيرى نوشته شده كه شامل سه بخش،
كليات،روشهاى تفسيرى و گرايشهاى تفسيرى مى‌باشد.
مؤلف كه از قرآن پژوهان معاصر مى‌باشد در بخش اول كتاب تفسير و تاويل
را مورد بررسى قرار داد.و در بخش دوم به شرح روشهاى تفسيرى مى‌پردازد
و در پايان گرايشهاى معروف را توضيح مى‌دهند وى در هر موضوع ديدگاههاى
مختلف صاحب‌نظران در آن موضوع را مطرح و مورد نقد و بررسى قرار مى‌دهد.
وى با تقسيم بندى موضوعات در روشهاى تفسيرى،روش تفسير عقلى را
از روش تفسير اجتهادى جدا و بصورت مستقل ذكر نموده است
همچنين در بحث روش تفسير روائى نقش ائمۀ معصومين(ع)در تفسير قرآن
و روشهاى تفسيرى آن بزرگوران را مورد بررسى قرار داده است.
از نكات قابل توجه اين است كه ايشان در دو قسمت روش عقلى(بخش دوم)و گرايش
علمى قرآن(بخش سوم)رابطۀ دين با عقل و رابطۀ دين با علم را مورد بررسى قرار داد.
و عدم تعارض بين آن دو را اثبات مى‌نمايد.
ساختار كتاب
مطالب كتاب شامل سه بخش(كليات-روشهاى تفسيرى-گرايشهاى تفسيرى)است كه
مجموعا پانزده فصل را تشكيل مى‌دهد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است:
بخش اول:كليات شامل سه فصل:
تفسير(معناى لغوى و اصطلاحى آن)،
تاويل در قرآن(معناى لغوى و اصطلاحى آن/تاويل از ديدگاه مفسران)و
ترجمه و اقسام آن
بخش دوم:روشهاى تفسيرى شامل شش فصل:
فصل اول:مباحث مقدماتى(پيشينۀ روشهاى تفسيرى-اقسام تفسير-منابع تفسير)
فصل دوم:روش تفسير قرآن به قرآن:ادلۀ تفسير قرآن به قرآن/حجيت ظواهر
انواع تفسير قرآن به قرآن
فصل سوم:روش روائى:ارزش و جايگاه تفسير روائى/ديدگاهها/اقسام حديث
و ارزش آن/حجيت خبر واحد در تفسير/ديدگاهها و بررسى آنها/آفات تفسير روائى
/دلايل تفسير روائى/انواع تفسير پيامبر(ص)/دلايل حجيت قول اهل بيت(ع)در تفسير
قرآن/دانش اهل بيت(ع)نسبت به فهم قرآن/روشهاى تفسيرى اهل بيت(ع)
فصل چهارم:روش عقلى شامل:
ارزش و جايگاه عقل در دين/رابطۀ دين و عقل/ريشه يابى تعارض عقل و دين
تفسير قرآن كريم با عقل/تفاوت تفسير به راى و تفسير عقلى/شرائط تفسير عقلى
فصل پنجم:تفسير به راى شامل:
پيشينۀ تفسير به راى/روايات و تفسير به راى/ديدگاهها در معناى تفسير به راى
نمونه‌هايى از تفسير به راى/دلايل ديگر حرمت تفسير به راى
فصل ششم:روش اجتهادى شامل:
اهداف/تعريف روش اجتهادى/شواهد و دلايل تفسير اجتهادى/شرائط و
مراحل تفسير اجتهادى/معرفى تفاسير اجتهادى
بخش سوم:گرايشهاى تفسيرى شامل شش فصل:
فصل اول:گرايش صوفيانه و عرفانى شامل:
تعريف گرايش عرفانى/مفهوم صوفيه،باطنيه و عارف/دلايل تفسير عرفانى
/اصول و مبانى عرفانى در تفسير/نمونه‌اى از تفسير رمزى/نقد ديدگاه ابن عربى
فصل دوم:گرايش كلامى.شامل:
پيشينۀ انديشه‌هاى كلامى در تفسير/تعريف تفسير كلامى/مهمترين مباحث قرآن مورد اختلاف
متكلمان/معرفى تفاسير كلامى.
فصل سوم:گرايش ادبى شامل:
اهداف/تفسير بيانى/تفسير لغوى/تفسير قرآن/هرمنوتيك
فصل چهارم:گرايش علمى قرآن كريم شامل:
اهداف/قرآن و علم/نقش قرآن در پيدايش علوم/تعريف علم/تعريف تفسير علمى
/پيشينۀ تفسير علمى/ديدگاهها/ثابت و متغير در دين/رابطۀ علم و دين/آفات تفسير
علمى/امتيازات تفسير علمى/شرايط تفسير علمى
فصل پنجم:گرايش اجتماعى شامل:
اهداف/تعريف گرايش اجتماعى/معرفى تفاسير اجتماعى
فصل ششم:گرايش فلسفى شامل:
اهداف/گرايش فلسفى/معرفى چند تفسير فلسفى
ملحقات:
ارزش نظريات صحابى و تابعين/تفسير ترتيبى/موضوعى/تفسير فقهى
ويژگى‌ها:
1-در ابتداى هر فصل:اهداف آن فصل همراه با پيشينۀ تاريخى موضوع
مورد بحث را بيان مى‌نمايند
2-پس از طرح موضوع مورد بحث،ديدگاههاى مختلف دربارۀ آن را طرح و
نتيجه‌گيرى مى‌نمايند
3-در هر روش تفسيرى برخى از تفاسير مشهور آن روش را معرفى مى‌نمايد
4-بخش دوم.فصل سوم:در اين فصل پيرامون روش روايى سخن گفته
و پس از بررسى ديدگاهها در مورد آن،حجيت قول اهل بيت(ع)در تفسير قرآن را
مورد بررسى قرار مى‌دهد
5-بخش دوم:فصل سوم:در اين فصل روشهاى تفسيرى اهل بيت(ع)را شرح
و توضيح مى‌دهند
6-فصل چهارم از بخش دوم:در اين فصل ارزش و جايگاه عقل در دين
و عدم تعارض آن دو را مورد بررسى قرار داده،آنگاه تفسير قرآن با عقل را
همراه با دلايل آن توضيح مى‌دهند
7-فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل آفات تفسير علمى را در ده
مورد بيان مى‌نمايند
8:فصل چهارم از بخش سوم:در اين فصل ابتدا قرآن و علم و نقش قرآن
در پيدايش علوم را مورد بررسى قرار داده،آنگاه رابطۀ علم و دين و عدم تعارض بين
آن دو را بيان مى‌نمايند
9-از ويژگى‌هاى مهم آن تفكيك بين روش عقلى و روش اجتهادى است
نسخه شناسى
كتاب يك جلد،متن آن فارسى و داراى 384 صفحه مى‌باشد كه
مشخصات آن به قرار زير است:
1-كاغذ:اعلاء
2-چاپ:كامپيوترى
3-جلد آن:گالينگور
4-نوبت چاپ:اول
5-تاريخ انتشار:زمستان 1381 ه.ش
6-ناشر:انتشارات اسوه(وابسته به سازمان اوقاف و امور خيريه)
7-تيراژ:3000 نسخه
8-داراى فهرست:
الف:موضوعات كتاب
ب:منابع و مآخذ
9-نام كتاب:روشها و گرايشهاى تفسيرى
10-نام مؤلف حسين علوى مهر.
پیوندها
مطالعه کتاب روشها و گرایشهای تفسیری در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور