گفتمان مهدویت: سخنرانی‌های گفتمان سوم

گفتمان مهدویت سخنرانى‌هاى گفتمان سوم متن مجموعه سخنرانى‌ها در سومين گفتمان مهدویت است كه توسط آيات عظام و حجج اسلام مرتضى عسكرى، مصباح يزدى، محمد مهدى آصفى، محمد صادق حائرى شيرازى، على ربانى گلپايگانى، محسن قرائتى، حسين مهدويان، رمضان على بذر افشان و رضا عسكرى و آقايان دكتر محمدرضا شرفى، على‌اصغر احمدى و مسعود كوثرى در سال 1380ش ايراد شده و توسط مؤسسه فرهنگى انتظار نور، به زبان فارسى، به چاپ رسيده است.

گفتمان مهدویت: سخنرانی‌های گفتمان سوم
پدیدآوران	مؤسسه فرهنگی انتظار نور (تهيه و تدوين)
عنوان‌های دیگر	سخنرانی‏های گفتمان سوم
ناشر	بوستان کتاب قم (انتشارات دفتر تبليغات اسلامی حوزه علمیه قم)
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1387 ش
چاپ	3
شابک	‎978-964-548-731-5
موضوع	محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - کنگره‏‌ها مهدویت - مقاله‌ها و خطابه‌ها مهدویت - کنگره‏‌ها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏224‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏گ‎‏7‎‏ ‎‏1380
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، گفتمان مهدویت (ابهام‌زدایی) را ببینید.

ساختار

كتاب با مقدمه مؤسسه فرهنگى انتظار نور در بيان انگيزه تدوين، آغاز شده و مطالب دربردارنده دوازده سخنرانى مى‌باشد.

اين گفتمان بر آن بوده تا با استفاده از متفكران و دانشمندان حوزه و دانشگاه، به تبيين ابعاد گوناگون مسئله مهدویت بپردازد و شبهات و پرسش‌هاى موجود در اين زمينه را به صورت منطقى و استدلالى پاسخ دهد.

در نخستين بخش، پيام آيت‌الله صافى گلپايگانى به گفتمان، آمده كه در آن ويژگى‌هاى جامعه منتظر به تصوير كشيده شده است.

در پايان كتاب، خلاصه‌اى از سخنرانى‌هاى گفتمان اول و دوم آمده است.

گزارش محتوا

در سخنرانى اول و دوم، مهدویت از نگاه مذاهب اسلامى و آثار و فوايد وجودى امام عصر(عج) در زمان غيبت مورد بررسى قرار گرفته است.

در اين بخش، بعد از توضيح موعودگرايى در اديان و بيان ارزش احاديث شیعیان نگاهى به روايات اهل سنت پيرامون احاديث مربوط به حضرت مهدى(عج) شده و غيبت صغرا و كبرى، سرداب غيبت، چگونگى حكومت امام مهدى(عج)، بركات توسل و شناخت امام(ع) تشريح و تبيين شده است.

سوم، به دنبال بررسى مفهوم مهدى نوعى و اثبات ديدگاه تشيع در مورد حضرت مهدى(عج)، چهار دسته از روايات كه فقط منطبق با نظريه شيعه اثناعشرى بوده را ذكر كرده و توضيح داده است:

1. حديث معروف ثقلين كه از نظر سندى معتبر بوده و محدثين عامه نيز آن را نقل كرده‌اند. در مورد اين حديث به سه مطلب اشاره شده است:

   - اينكه رسول‌اكرم(ص) بعد از خود دو دليل و راهنما باقى گذاشته است.

   - اين دو از هم جدا نخواهند شد.

   - ما دستور داريم به آن دو تمسك كنيم.

   اين حديث به جز امامان شيعه، بر هيچ مورد ديگرى قابل انطباق نيست و هيچ يك از مذاهب ادعا نكرده‌اند كه از وفات رسول(ص) تا قيامت، هميشه امامى از اهل‌بيت(ع) در روى زمين بوده است.

2. روايت «من مات و لم يعرف امام زمانه...»: اين حديث متضمن چند نكته است:

   - زمين با غير امام اصلاح نمى‌شود.

   - در هر زمانى بايد انسان امام خود را بشناسد.

   - هركس بميرد و بر ذمه او بيعتى از امام زمان خودش نباشد، مرگ او، مرگ جاهليت است.

3. حديث «ان الارض لا تخلو من الحجه» كه عامه آن را نقل نكرده، ولى از نظر شيعه قطعى است.
4. روايات ائمه اثناعشرى كه ظاهر آن اين است كه امامان بايد امامان حق باشند نه جور؛ چون مرتبط با عزت اسلام است.

چهارم، رابطه حجت ظاهرى با حجت باطنى را بيان و روايت «...يملا به الارض قسطا و عدلا...» تفسير مى‌كند.

ادله عقلى اثبات امام زمان(عج) در پنجم مورد بررسى قرار گرفته و ضمن اشاره به چند نكته؛ از جمله اين كه:

- مسئله امامت از ديدگاه شيعه، از مسائل كلامى بوده و تحت عنوان «وجوب على الله» مطرح مى‌شود.

- امامت نيز مانند نبوت به خاصه و عامه تقسيم مى‌شود.

- امامت يك مسئله عقلى و نقلى است؛ يعنى براى اثبات آن هم مى‌توان از ابزار عقلى استفاده كرد و هم از ابزار نقلى و... ضرورت وجود امام و صفات او اثبات شده و در پايان به بررسى مذاهب اسلامى موجود پرداخته است.

در ششم، به بررسى نقش و وظيفه نهادهاى دينى در ترويج نظام تربيتى «انتظار محور» در چند قسمت پرداخته است:

- بيان وظايف مردم: ترويج نام حضرت، وقف و دعا براى ايشان و...

- وظايف عقيدتى سياسى نيروهاى مسلح: اعطاى سردوشى‌ها در نيمه شعبان، بردن نام آن حضرت در مراسم صبحگاهى، القاء اين مطلب كه آنان سربازان امام زمان(عج) هستند و...

- وظايف مساجد و تكايا، صدا و سيما، واعظان و مداحان، حوزه، سازمان و دفتر تبليغات و...

بررسى شبهات مهدویت، آثار تربيتى و روان شناختى انتظار، شيوه‌هاى ايجاد انس در كودكان، نوجوانان و جوانان با امام زمان(عج)، انتظار و مهدویت از ديدگاه جامعه‌شناختى و بررسى فعالیت‌های اينترنتى درباره موعودگرايى و مهدویت از عناوين ديگر سخنرانى‌هاست.

وضعيت كتاب

نمايه اجمالى موضوعات در ابتدا و نمايه آيات، روايات، دعا و زيارات، اعلام، اديان، مذاهب، فرق و مكاتب، اصطلاحات، منابع و نمايه تفصيلى موضوعات در انتهاى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها به ذكر منابع و ترجمه آيات و روايات پرداخته است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب.
2. پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى عليه‌السلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج2 ص876.