عرفان اسلامی و عرفان التقاطی: تفاوت میان نسخه‌ها

* ... [[دکتر عبدالحسین زرین‌کوب]]، منکر تأثیر آراء و عقائد ملل بیگانه در تصوف به اصطلاح اسلامی است و او تنها به صرف شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان قائل است، ولی طبق تحقیق بسیاری از محققان مسأله بالاتر از شباهت است و جای انکار نیست که عرفان بیگانه به خصوص عرفان هند در تصوف اسلامی تأثیر فوق‌العاده‌ای داشته است. از تفسیرهایی که در کتب تاریخ ادیان و مذاهب دربارۀ عقائد هنديان نقل شده، چنین برمی‌آید که ریشه عقیده به وحدت وجود در عقائد هندی وجود داشته است. [[ابوریحان بیرونی]] می‌گوید: هنديان می‌گویند موجود حقیقت واحد است و آن علت نخستین می‌باشد، که به صورتهای گوناگون در صحنه وجود پدیدار گشته و قوه اوست که به حالت متباینی که ظاهراً موجب تغایر و واقعاً یک چیز است در اجزاء و افراد وجود و صور آن حلول کرده، آنگاه اضافه می‌کند که یکی از آنان (هنديان) به من گفت هرکس به تمامی هستی خود به علت اول تشبه یابد، سرانجام با او متحد خواهد شد و این وقتی است که وسائط و علائق خود را ترك كند. [[سعید نفیسی]] می‌نویسد: فلسفه وحدت وجود در تصوف ایران و هند مأخوذ از فلسفه هندی پتنجالی است که تعبیر آن این است که رنگ آب رنگ ظرف آن است این جمله را به جنید نسبت داده‌اند که لون الماء لون انائه وبرعکس این جمله معروف زبان تازی است که کل اناءٍ یترشح بما فيه.... <ref> ر.ک: متن کتاب، ص40- 41. </ref>