۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ ديوان أبي العتاهية را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به ديوان أبيالعتاهية منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''ديوان أبيالعتاهية'''، مجموعه اشعار [[ | '''ديوان أبيالعتاهية'''، مجموعه اشعار [[ابو العتاهیه، اسماعیل بن قاسم|اسماعیل بن قاسم بن سوید بن کیسان]] (۱۳۰-۲۱۰ق/ ۷۴۸-۸۲۶م)، از ادیبان و شاعران و ملازم مهدی عباسی و هارونالرشید است، که سرانجام به پارسایی و زهد روی آورد. اشعار یادشده، عمدتاً بر مضامین زهد، حکمت، پند و اندرز، ناپایداری دنیا و یادآوری مرگ متمرکز است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== ویژگیهای ادبی کتاب== | == ویژگیهای ادبی کتاب== | ||
شعر ابو العتاهیه از ویژگیهای ادبی و بلاغی برخوردار است که او را بهعنوان شاعری نوآور و تأثیرگذار در ادبیات عرب مطرح میکند. این ویژگیها به شرح زیر است: | شعر [[ابو العتاهیه، اسماعیل بن قاسم|ابو العتاهیه]] از ویژگیهای ادبی و بلاغی برخوردار است که او را بهعنوان شاعری نوآور و تأثیرگذار در ادبیات عرب مطرح میکند. این ویژگیها به شرح زیر است: | ||
# شاعر خود را از قید و بندهای معانی، الفاظ و اوزان سنتی آزاد کرده و اوزان جدیدی را بهکار گرفته است که در علم عروض متداول نبوده است. این نوآوری او مرزهای شعر سنتی را گسترش داد<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>. | # شاعر خود را از قید و بندهای معانی، الفاظ و اوزان سنتی آزاد کرده و اوزان جدیدی را بهکار گرفته است که در علم عروض متداول نبوده است. این نوآوری او مرزهای شعر سنتی را گسترش داد<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>. | ||
# استفاده از واژگانی آسان و سبک و فاقد تکلف و تصنع در کلام<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>؛ نمونه آن را در شعر «لا تعشق الدنيا» میتوان دید<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>؛ دراین قطعه با کلماتی بسیار ساده و ساختاری روان، پیامی عمیق را منتقل میکند. همچنین، در شعر «الحياة أنفاس معدودة»، میگوید: | # استفاده از واژگانی آسان و سبک و فاقد تکلف و تصنع در کلام<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>؛ نمونه آن را در شعر «لا تعشق الدنيا» میتوان دید<ref>ر.ک: متن کتاب، ص12</ref>؛ دراین قطعه با کلماتی بسیار ساده و ساختاری روان، پیامی عمیق را منتقل میکند. همچنین، در شعر «الحياة أنفاس معدودة»، میگوید: | ||
'''حياتك أنفاس تعد، فكلما | '''حياتك أنفاس تعد، فكلما | ||
مضى نفس منها نقصت بها جزءا'''<ref>ر.ک: همان، ص14</ref> (زندگی تو نفسهایی شمردهشده است، پس هر بار که نفسی از آن بگذرد، جزیی از آن کم میشود)، که نمونه بارزی از سادگی و وضوح است. | |||
مضى نفس منها نقصت بها جزءا'''<ref>ر.ک: همان، ص14</ref> (زندگی تو نفسهایی شمردهشده است، پس هر بار که نفسی از آن بگذرد، جزیی از آن کم میشود)، که نمونه بارزی از سادگی و وضوح است.''' | |||
# صراحت و وضوح در بیان مضامین پند و زهد: او نخستین کسی بود که باب پند و اندرز و بیم دادن از دنیا را در شعر گشود. اشعارش بهطور صریح و مستقیم به مضامین اخلاقی، زهد، یادآوری مرگ و فنا میپردازد<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>؛ برای مثال وی در شعری با عنوان «اتق الله تغنم»، بهصراحت توصیه به تقوای الهی میکند و آن را مایه غنیمت و رستگاری میداند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص81</ref>. | # صراحت و وضوح در بیان مضامین پند و زهد: او نخستین کسی بود که باب پند و اندرز و بیم دادن از دنیا را در شعر گشود. اشعارش بهطور صریح و مستقیم به مضامین اخلاقی، زهد، یادآوری مرگ و فنا میپردازد<ref>ر.ک: مقدمه، ص10</ref>؛ برای مثال وی در شعری با عنوان «اتق الله تغنم»، بهصراحت توصیه به تقوای الهی میکند و آن را مایه غنیمت و رستگاری میداند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص81</ref>. | ||
# عمق معنایی و فکری: باوجود سادگی در لفظ، اشعار او از معانی دقیق و ظریف برخوردار است؛ نمونه آن در شعر «أ نلهو و أيامنا تذهب» (آیا سرگرم بازی هستیم و روزگارمان میگذرد؟) است<ref>ر.ک: همان، ص51</ref>، که بهسادگی به ماهیت فانی بودن دنیا و ضرورت عبرت گرفتن از آن اشاره دارد. | # عمق معنایی و فکری: باوجود سادگی در لفظ، اشعار او از معانی دقیق و ظریف برخوردار است؛ نمونه آن در شعر «أ نلهو و أيامنا تذهب» (آیا سرگرم بازی هستیم و روزگارمان میگذرد؟) است<ref>ر.ک: همان، ص51</ref>، که بهسادگی به ماهیت فانی بودن دنیا و ضرورت عبرت گرفتن از آن اشاره دارد. | ||