جمع الوسائل في شرح الشمائل: تفاوت میان نسخه‌ها

جمع الوسائل في شرح الشمائل (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۲ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۴۷

۶۳۷ بایت اضافه‌شده ، ۱۲ مارس

بدون خلاصۀ ویرایش

Hbaghizadeh

دیوان‌سالاران، مدیران

۱۴۶٬۹۰۹

ویرایش

@@ خط ۲۴: / خط ۲۴: @@
 | پیش از =
 }}
-'''جمع الوسائل في شرح الشمائل'''، اثر [[علی بن سلطان‌محمد قاری]] (متوفای 1014ق)، فقیه حنفى ماتریدی صوفی، در صفات، اخلاق، آداب، احوال و سیره پیامبر(ص)، شرحی است بر کتاب [[الشمائل المحمدية]] ترمذی، محمد بن عیسی (ح 209-279ق)، همراه با شرح دیگری از محمد عبدالرئوف مناوی مصری (متوفای 1031 یا 1029ق).
+'''جمع الوسائل في شرح الشمائل'''، اثر [[قاری، علی بن سلطان‌محمد|علی بن سلطان‌محمد قاری]] (متوفای 1014ق)، فقیه حنفى ماتریدی صوفی، در صفات، اخلاق، آداب، احوال و سیره پیامبر(ص)، شرحی است بر کتاب [[الشمائل المحمدية]] [[ترمذی، محمد بن عیسی]] (ح 209-279ق)، همراه با شرح دیگری از محمد عبدالرئوف مناوی مصری (متوفای 1031 یا 1029ق).
 ==جایگاه الشمائل==
-کتاب الشمائل که در نسبت آن به ترمذى تردیدى نیست و دومین اثر ارزنده اوست که از دستبرد حوادث روزگار محفوظ مانده است، از دیرباز مورد توجه اهل فضل قرار گرفته است و افرادى چون جلال‌الدین سیوطى و ابن حجر هیثمى بر آن شرح نوشته‌اند و تا آنجا که از «كشف الظنون» حاجى خلیفه و «إيضاح المكنون» اسماعیل پاشا برمى‌آید، بیست‌وپنج شرح و تلخیص از آن صورت گرفته است.
+کتاب الشمائل که در نسبت آن به [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذى]] تردیدى نیست و دومین اثر ارزنده اوست که از دستبرد حوادث روزگار محفوظ مانده است، از دیرباز مورد توجه اهل فضل قرار گرفته است و افرادى چون [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطى]] و [[ابن حجر هیتمی، احمد بن محمد|ابن حجر هیثمى]] بر آن شرح نوشته‌اند و تا آنجا که از «[[كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|كشف الظنون]]» [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجى خلیفه]] و «[[إيضاح المكنون في الذيل علی كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون|إيضاح المكنون]]» [[بغدادی، اسماعیل|اسماعیل پاشا]] برمى‌آید، بیست‌وپنج شرح و تلخیص از آن صورت گرفته است.
-ترمذی، طی دو جلد، 393 حدیث در پنجاه‌وشش باب در توصیف خصوصیات جسمی، اخلاقی، گفتار و رفتار، عبادات، اشیای مربوط به پیامبر(ص) ‌و... جمع‌آوری نموده است.
+[[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]]، طی دو جلد، 393 حدیث در پنجاه‌وشش باب در توصیف خصوصیات جسمی، اخلاقی، گفتار و رفتار، عبادات، اشیای مربوط به پیامبر(ص) ‌و... جمع‌آوری نموده است.
 این روایات و مانند آن به‌طور پراکنده در آثار پیش از وی و منابع شیعی نیز دیده می‌شود، اما هنر ترمذى و اهمیت کار او در این است که تألیفى مستقل انجام داده است و تمام روایات مربوط به شمایل را یکجا جمع فرموده و زحمت مراجعه به ابواب پراکنده آثارمختلف را از دوش پژوهشگران برداشته است<ref>ر.ک: مهدوی دامغانی، محمود، ص‌11-20</ref>.
 ==انگیزه شارح==
-محمد قاری، «شمائل النبي» ترمذی را بهترین تألیف در توصیف شمائل پیامبر می‌داند؛ بدین جهت دوست داشته در زمره شمایل‌نویسان قرار گیرد، تا مشمول دعای خیر اندیشمندان گردد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص3</ref>.
+[[قاری، علی بن سلطان‌محمد|محمد قاری]]، «[[شمائل النبي(ص)|شمائل النبي]]» [[ترمذی، محمد بن عیسی|ترمذی]] را بهترین تألیف در توصیف شمائل پیامبر می‌داند؛ بدین جهت دوست داشته در زمره شمایل‌نویسان قرار گیرد، تا مشمول دعای خیر اندیشمندان گردد<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص3</ref>.
 ==روش شارح==
 شارح عبارات متن را در بین دو قوس () نقل کرده و به شکل غیر مزجی به شرح آن‌ها می‌پردازد.
 در شرح خود به نکات لغوی، صرفی، نحوی و مذاهب مختلف در این مباحث، نسخه‌بدل، معانی الفاظ و مفاهیم و توضیح آن‌ها، تراجم مختصر راویان و سنجش آن‌ها، تخریج روایات متن و نقل روایات از صحاح سته و تضارب روایات و جمع و شرح آن‌ها، تفسیر برخی آیات وارده و تأیید و رد اقوال در آ‌ن‌ها، می‌پردازد.
 فهرست مطالب هر جلد از دو شرح، پایان‌بخش آن می‌باشد.
 شرح دوم که در حاشیه «جمع الوسائل» آمده است، اثر محمد عبدالرئوف مناوى، از علماى بزرگ قرن دهم و یازدهم هجرى مصر و داراى چند تألیف ارزنده است؛ از جمله همین شرح شمائل، كنوز الحقائق و الصفوة در مناقب اهل‌بیت و به سال 1031 یا 1029، در قاهره درگذشته است<ref>ر.ک: مهدوی دامغانی، محمود، ص‌13</ref>.
 مناوی به تقاضای برخی از افاضل، اقدام به شرح شمائل کرده است. وی شرح خود را تلخیص دو شرح عصام‌الدین اسفرایینی شافعی و ابن حجر هیتمی می‌داند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص‌2</ref>.