الفروق و منع الترادف: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR123592J1.jpg | عنوان = الفروق و منع الترادف | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = حکیم ترمذی، محمد بن علی (نويسنده) جیوشی، محمد ابراهیم (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 4ف8ح 289 BP | موضوع =اخلاق عرفانی -...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''الفروق و منع الترادف'''، از آثار حافظ، محدّث، نویسنده و صوفی قرن سوم هجری قمری، [[ابوعبداللّه محمد بن على بن حسن بن بشر تِرمِذى]]، مشهور به [[حکیم ترمذی]] (متوفای حدود 318ق)، است که تعداد 155 فرق بین مترادفات را توضیح می‌دهد و به وعظ اخلاقی و عرفانی توجه دارد و از آیات و روایات و گاهی حتی از احادیث ساختگی و نکته‌های ذوقی نیز استفاده می‌کند. [[محمد ابراهیم جیوشی]] این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته و نگارنده و کتابش را شناسانده است.
'''الفروق و منع الترادف'''، از آثار حافظ، محدّث، نویسنده و صوفی قرن سوم هجری قمری، [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|ابوعبداللّه محمد بن على بن حسن بن بشر تِرمِذى]]، مشهور به [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] (متوفای حدود 318ق)، است که تعداد 155 فرق بین مترادفات را توضیح می‌دهد و به وعظ اخلاقی و عرفانی توجه دارد و از آیات و روایات و گاهی حتی از احادیث ساختگی و نکته‌های ذوقی نیز استفاده می‌کند. [[جیوشی، محمد ابراهیم|محمد ابراهیم جیوشی]] این کتاب را تحقیق و تصحیح کرده و برای آن مقدمه‌ای سودمند نوشته و نگارنده و کتابش را شناسانده است.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
* نویسنده در پاسخ به پرسشگری که از او درباره سبب تفاوت بین افعال متشابه پرسیده، به اختلاف در سرچشمه پیدایش آن اعمال توجه کرده و «قلب سلیم» یا «نفس سقیم» را عامل دگرگونی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص61</ref>.
* نویسنده در پاسخ به پرسشگری که از او درباره سبب تفاوت بین افعال متشابه پرسیده، به اختلاف در سرچشمه پیدایش آن اعمال توجه کرده و «قلب سلیم» یا «نفس سقیم» را عامل دگرگونی دانسته است<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص61</ref>.
* [[محمد ابراهیم جیوشی]] تأکید کرده است:
* [[جیوشی، محمد ابراهیم|محمد ابراهیم جیوشی]] تأکید کرده است:
* این اثر، کوششی نادر در موضوع خودش است و شاید کسی با توجه به نام کتاب چنین بپندارد که در آن به بررسی تفاوت‌های واژگان هم‌معنا پرداخته می‌شود و البته نگارنده خودش نیز چنین وعده‌ای داده که اختلاف لغات متقارب و نزدیک را بیان کند. محقق افزوده است:
* این اثر، کوششی نادر در موضوع خودش است و شاید کسی با توجه به نام کتاب چنین بپندارد که در آن به بررسی تفاوت‌های واژگان هم‌معنا پرداخته می‌شود و البته نگارنده خودش نیز چنین وعده‌ای داده که اختلاف لغات متقارب و نزدیک را بیان کند. محقق افزوده است:
* ولیکن همه موارد چنین نیست و به‌عنوان مثال نویسنده در مورد شماره 20 به بیان تفاوت «سماحت» و «حرص» می‌پردازد؛ درصورتی‌که این دو مترادف نیستند و متباعد و دور هستند و...
* ولیکن همه موارد چنین نیست و به‌عنوان مثال نویسنده در مورد شماره 20 به بیان تفاوت «سماحت» و «حرص» می‌پردازد؛ درصورتی‌که این دو مترادف نیستند و متباعد و دور هستند و...
* همچنین مؤلف گاه به بررسی ریشه کلمات می‌پردازد و...
* همچنین مؤلف گاه به بررسی ریشه کلمات می‌پردازد و...
* خواننده این اثر گاهی احساس می‌کند که گویی [[حکیم ترمذی]] روان‌شناسی است که به تحلیل احساسات انسانی می‌پردازد و... گاه به نظرش می‌رسد که او جامعه‌شناسی است که پدیده‌های اجتماعی را بررسی می‌کند و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57-58</ref>.
* خواننده این اثر گاهی احساس می‌کند که گویی [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] روان‌شناسی است که به تحلیل احساسات انسانی می‌پردازد و... گاه به نظرش می‌رسد که او جامعه‌شناسی است که پدیده‌های اجتماعی را بررسی می‌کند و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57-58</ref>.


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
* [[حکیم ترمذی]] وعده داده که تعداد 164 فرق را بیان کند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>، ولی آنچه در این کتاب آمده، 156 مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص365</ref> و یک موردش هم تکراری است، هرچند فرقی که بیان شده، مختلف است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57 و مقدمه نویسنده، ص64، پاورقی 7</ref>.
* [[حکیم ترمذی، محمد بن علی|حکیم ترمذی]] وعده داده که تعداد 164 فرق را بیان کند<ref>ر.ک: مقدمه نویسنده، ص64</ref>، ولی آنچه در این کتاب آمده، 156 مورد است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص365</ref> و یک موردش هم تکراری است، هرچند فرقی که بیان شده، مختلف است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص57 و مقدمه نویسنده، ص64، پاورقی 7</ref>.
* نظم موضوعی یا الفبایی بین واژگان یا فرق‌ها مشاهده نمی‌شود.
* نظم موضوعی یا الفبایی بین واژگان یا فرق‌ها مشاهده نمی‌شود.