ما اختلفت ألفاظه و اتفقت معانیه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''ما اختلفت ألفاظه و اتفقت معانيه'''، تألیف ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123-‌216ق)، با تحقیق، شرح و مقدمه مدیر «دارالکتب الظاهریه (دمشق)»، [[ما‌جد حسن‌ ذهبی‌]]، واژگان و عبارات مترادف در زبان عربی را بیان می‌کند.
'''ما اختلفت ألفاظه و اتفقت معانيه'''، تألیف ادیب، قاری و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری، [[عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123-‌216ق)، با تحقیق، شرح و مقدمه مدیر «دارالکتب الظاهریه (دمشق)»، [[ذهبی‌، ما‌جد حسن‌|ما‌جد حسن‌ ذهبی‌]]، واژگان و عبارات مترادف در زبان عربی را بیان می‌کند.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
* [[ما‌جد حسن‌ ذهبی‌]]، با اشاره به اینکه نسخه خطی اثر حاضر فقط 5 برگه دارد و در مجموعه‌ای بزرگ شامل 15 رساله (دارای 319 ورقه) بود و جایگاهش در این مجموعه و اندک بودن صفحاتش باعث شد که به آن توجهی نشود، به‌صورتی که در فهرست نسخه‌های خطی زبان عربی (ظاهریه) با همه دقت و جامعیتش، نیز نام این اثر ارزشمند از قلم افتاد، افزوده است: اگر به فضیلت تحقیق رسیده‌ام و وظیفه‌ای را به سرانجام رسانده‌ام، مهم‌ترین عاملش به وجود ارزنده گنجینه‌ای به نام «مجمع اللغة العربية» و نایب رئیسش، [[شاکر فحام]] و «دارالکتب الظاهریه» بازمی‌گردد...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8</ref>.
* [[ذهبی‌، ما‌جد حسن‌|ما‌جد حسن‌ ذهبی‌]]، با اشاره به اینکه نسخه خطی اثر حاضر فقط 5 برگه دارد و در مجموعه‌ای بزرگ شامل 15 رساله (دارای 319 ورقه) بود و جایگاهش در این مجموعه و اندک بودن صفحاتش باعث شد که به آن توجهی نشود، به‌صورتی که در فهرست نسخه‌های خطی زبان عربی (ظاهریه) با همه دقت و جامعیتش، نیز نام این اثر ارزشمند از قلم افتاد، افزوده است: اگر به فضیلت تحقیق رسیده‌ام و وظیفه‌ای را به سرانجام رسانده‌ام، مهم‌ترین عاملش به وجود ارزنده گنجینه‌ای به نام «مجمع اللغة العربية» و نایب رئیسش، [[شاکر فحام]] و «دارالکتب الظاهریه» بازمی‌گردد...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص8</ref>.


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
خط ۳۶: خط ۳۶:
* و يقال: لا أفعَلُ ذلك ما لألأت الفورُ و ما حنّت النیبُ و...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص57-58</ref>.
* و يقال: لا أفعَلُ ذلك ما لألأت الفورُ و ما حنّت النیبُ و...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص57-58</ref>.
ترجمه واژه به واژه: و گفته می‌شود: این کار را نمی‌کنم تا آهو دمش را می‌جنباند و ماده شتر از جدایی بچه‌اش ناله می‌کند و...
ترجمه واژه به واژه: و گفته می‌شود: این کار را نمی‌کنم تا آهو دمش را می‌جنباند و ماده شتر از جدایی بچه‌اش ناله می‌کند و...
یادآوری: روش صحیح در ترجمه کنایه‌های عربی، جایگزینی معادل‌های فارسی آن است. منظور نویسنده این است: زمانی که بخواهند تأکید کنند که هرگز چنین نکنم، می‌گویند: «تا خدا، خدایی می‌کند و بنده، بندگی» یا «تا زمین می‌چرخد و خورشید، می‌تابد» یا «تا شب، شب است و روز، روز» یا «تا حاجی به دور خانه خدا می‌گردد» و...
یادآوری: روش صحیح در ترجمه کنایه‌های عربی، جایگزینی معادل‌های فارسی آن است. منظور نویسنده این است: زمانی که بخواهند تأکید کنند که هرگز چنین نکنم، می‌گویند: «تا خدا، خدایی می‌کند و بنده، بندگی» یا «تا زمین می‌چرخد و خورشید، می‌تابد» یا «تا شب، شب است و روز، روز» یا «تا حاجی به دور خانه خدا می‌گردد» و...
توضیح: البته این‌گونه سخن گفتن فقط در موارد نفی نیست، بلکه در جملات مثبت هم گفته می‌شود و بر دوام و استمرار دلالت دارد؛ مثلاً در استقبال از ورود پیامبر(ص) به مدینه این شعر را سرودند:
توضیح: البته این‌گونه سخن گفتن فقط در موارد نفی نیست، بلکه در جملات مثبت هم گفته می‌شود و بر دوام و استمرار دلالت دارد؛ مثلاً در استقبال از ورود پیامبر(ص) به مدینه این شعر را سرودند: