دیوان غیاث‌الدین کججی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دیوان غیاث‌الدین کججی'''، مجموعه اشعار خواجه غیاث‌الدین شیخ محمد کججانی (تبریزی)، مشهور به خواجه شیخ (سده هشتم هجری) است که با مقدمه، تصحیح و تعلیقات مسعود راستی‌پور و احسان پورابریشم، منتشر شده است.
'''دیوان غیاث‌الدین کججی'''، مجموعه اشعار [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|خواجه غیاث‌الدین شیخ محمد کججانی (تبریزی)]]، مشهور به خواجه شیخ (سده هشتم هجری) است که با مقدمه، تصحیح و تعلیقات [[راستی پور، مسعود|مسعود راستی‌پور]] و [[پور ابریشم، احسان|احسان پورابریشم]]، منتشر شده است.


در این دیوان، طبع‌آزمایی خواجه شیخ در قالب‌های شعری مختلف، با مضامین متنوع، از ادبیات تعلیمی و عرفانی تا مدح و مرثیه و سروده‌های عاشقانه به ‌چشم می‌خورد. از دیگر وجوه اهمیت این دیوان، می‌توان به ذکر چهارده دوبیتی فهلوی (به زبان آذری) اشاره نمود؛ گرچه نشان بعضی از فهلویات خواجه شیخ را در «جامع الألحان» نیز می‌یابیم<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه بیست‌ودو</ref>.
در این دیوان، طبع‌آزمایی [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|خواجه شیخ]] در قالب‌های شعری مختلف، با مضامین متنوع، از ادبیات تعلیمی و عرفانی تا مدح و مرثیه و سروده‌های عاشقانه به ‌چشم می‌خورد. از دیگر وجوه اهمیت این دیوان، می‌توان به ذکر چهارده دوبیتی فهلوی (به زبان آذری) اشاره نمود؛ گرچه نشان بعضی از فهلویات خواجه شیخ را در «جامع الألحان» نیز می‌یابیم<ref>ر.ک: پیشگفتار، صفحه بیست‌ودو</ref>.


از جمله ویژگی‌های دیوان کججی، آن است که نمی‌توان شاعر آن را از شعرای فارسی‌گوی طراز اول، بشمار آورد؛ زیرا در دیوان او، نشانه‌ای از چیرگی‌اش بر زبان فارسی، دیده نمی‌شود؛ ازاین‌روی کاربرد واژگان با معانی تازه در شعر او را می‌توان حمل بر ناآگاهی‌اش از معانی این واژگان کرد<ref>ر.ک: راستی‌پور، مسعود، ص229</ref>.
از جمله ویژگی‌های دیوان کججی، آن است که نمی‌توان شاعر آن را از شعرای فارسی‌گوی طراز اول، بشمار آورد؛ زیرا در دیوان او، نشانه‌ای از چیرگی‌اش بر زبان فارسی، دیده نمی‌شود؛ ازاین‌روی کاربرد واژگان با معانی تازه در شعر او را می‌توان حمل بر ناآگاهی‌اش از معانی این واژگان کرد<ref>ر.ک: راستی‌پور، مسعود، ص229</ref>.


حضور برخی کاربردهای کمتر شناخته‌شده، یا کاربردهایی که در دوران شاعری کججی از رواج افتاده بوده‌اند، در دیوان حاضر، نشانه‌ای است از انس وی با اشعار سرایندگان بزرگ معاصر و متقدم بر او. ازهمین‌روی، توجه به معانی تازه یا نادر واژگان در دیوان او، گاه به روشن شدن معانی این واژگان، در آثار دیگر گویندگان فارسی‌زبان، کمک کرده و همین امر، باعث اهمیت دیوان حاضر، گردیده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
حضور برخی کاربردهای کمتر شناخته‌شده، یا کاربردهایی که در دوران شاعری [[کجج تبریزی، محمد بن ابراهیم|کججی]] از رواج افتاده بوده‌اند، در دیوان حاضر، نشانه‌ای است از انس وی با اشعار سرایندگان بزرگ معاصر و متقدم بر او. ازهمین‌روی، توجه به معانی تازه یا نادر واژگان در دیوان او، گاه به روشن شدن معانی این واژگان، در آثار دیگر گویندگان فارسی‌زبان، کمک کرده و همین امر، باعث اهمیت دیوان حاضر، گردیده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


واژه‌ها و ترکیب‌های ویژه دیوان حاضر، به سه گروه، تقسیم می‌شوند:
واژه‌ها و ترکیب‌های ویژه دیوان حاضر، به سه گروه، تقسیم می‌شوند: