۱۰۶٬۳۹۸
ویرایش
ابوعصیده، ابوجعفر احمد بن عبید بن ناصح (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۲
، ۲۰ نوامبر ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
}} | }} | ||
''' ابوعصیده، ابوجعفر احمد بن عبید بن ناصح ''' (د ح ۲۷۵ ق / ۸۸۸ م)، راوی و نحوی ایرانی تبار عصر عباسی. | ''' ابوعصیده، ابوجعفر احمد بن عبید بن ناصح ''' (د ح ۲۷۵ ق / ۸۸۸ م)، راوی و نحوی ایرانی تبار عصر عباسی. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
اصل وی از دیلم بود و نیای بزرگش بَلَنجَر نام داشت. | اصل وی از دیلم بود و نیای بزرگش بَلَنجَر نام داشت. | ||
==ولادت== | ==ولادت== | ||
تاریخ و محل ولادت ابوعصیده به درستی روشن نیست. ذهبی گوید: وی به هنگام مرگ ۹۰ سال داشته است كه در این صورت سال تولد او باید حدود ۱۸۵ ق باشد. | تاریخ و محل ولادت ابوعصیده به درستی روشن نیست. ذهبی گوید: وی به هنگام مرگ ۹۰ سال داشته است كه در این صورت سال تولد او باید حدود ۱۸۵ ق باشد. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۵: | ||
ابوعصیده نزد بزرگان دو مكتب نحوی كوفه و بصره از جمله اصمعی، ابن اعرابی و هیثم بن عدی به كسب دانش و از كسانی چون واقدی، علی بن عاصم، ابوداوود طیالسی و حسین بن علوان حدیث شنید و پس از آنكه در علم و ادب شهرتی یافت، به دعوت متوكل (حك ۲۳۲-۲۴۷ ق) به سامرا رفت و تعلیم و تربیت فرزندان وی، منتصر و معتز را بر عهده گرفت. | ابوعصیده نزد بزرگان دو مكتب نحوی كوفه و بصره از جمله اصمعی، ابن اعرابی و هیثم بن عدی به كسب دانش و از كسانی چون واقدی، علی بن عاصم، ابوداوود طیالسی و حسین بن علوان حدیث شنید و پس از آنكه در علم و ادب شهرتی یافت، به دعوت متوكل (حك ۲۳۲-۲۴۷ ق) به سامرا رفت و تعلیم و تربیت فرزندان وی، منتصر و معتز را بر عهده گرفت. | ||
در این زمینه حكایاتی نیز آمده است. | در این زمینه حكایاتی نیز آمده است. | ||
==تدریس== | ==تدریس== | ||
ابوعصیده مجالس درسی نیز در سامرا تشكیل داد و به تدریس برخی آثار استادان خود از جمله اصمعی و واقدی، به ویژه المغازی و السیر واقدی، پرداخت. | ابوعصیده مجالس درسی نیز در سامرا تشكیل داد و به تدریس برخی آثار استادان خود از جمله [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] و [[واقدی، محمد بن عمر|واقدی]]، به ویژه [[المغازي|المغازی]] و السیر واقدی، پرداخت. | ||
==شاگردان== | ==شاگردان== | ||
از شاگردان او وشاء، قاسم بن محمد بن بشار | از شاگردان او [[وشاء، محمد بن احمد|وشاء]]، [[قاسم بن محمد بن بشار انباری]]، [[احمد بن حسن بن سفیان]]، [[علی بن محمد مصری]]، [[محمد ابن جعفر آدمی]] و [[عبدالله بن اسحاق خراسانی]] را می‌توان نام برد. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۲: | ||
ابوعصیده شعر نیز می‌سرود، اما تنها ۴ بیت از اشعار او به دست ما رسیده است. | ابوعصیده شعر نیز می‌سرود، اما تنها ۴ بیت از اشعار او به دست ما رسیده است. | ||
وی راوی شعر نیز بوده و اشعار برخی از شاعران هم روزگار خود از جمله ابویعقوب خریمی را روایت كرده است. | وی راوی شعر نیز بوده و اشعار برخی از شاعران هم روزگار خود از جمله [[ابویعقوب خریمی]] را روایت كرده است. | ||
| خط ۸۴: | خط ۷۹: | ||
او افزون بر روایت شعر، به نقل احادیثی نیز پرداخته و به همین جهت نام وی به كتاب‌های رجال راه یافته است. | او افزون بر روایت شعر، به نقل احادیثی نیز پرداخته و به همین جهت نام وی به كتاب‌های رجال راه یافته است. | ||
گرچه احادیث وی چندان مورد اعتماد محدثان نبوده و جز ابن حبان كه وی را در زمرۀ ثقات آورده است، دیگران او را ضعیف خوانده‌اند. | گرچه احادیث وی چندان مورد اعتماد محدثان نبوده و جز ابن حبان كه وی را در زمرۀ ثقات آورده است، دیگران او را ضعیف خوانده‌اند. | ||
| خط ۹۷: | خط ۹۳: | ||
از تألیفات ابوعصیده بجز: | از تألیفات ابوعصیده بجز: | ||
[[عیون الاخبار و الاشعار]]، | |||
كه نسخه‌ای از آن در قاهره موجود است، چیزی بر جای نمانده است. | كه نسخه‌ای از آن در قاهره موجود است، چیزی بر جای نمانده است. | ||
ابن ندیم، ۳ كتاب دیگر نیز با عنوان‌های الزیادات من معانی | [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]]، ۳ كتاب دیگر نیز با عنوان‌های [[الزیادات من معانی الشعر]]، [[المذكر و المؤنث]] و [[المقصور والممدود]] به وی نسبت داده است<ref>حجت جلالی، عباس، ج6، ص1</ref>. | ||
| | ||