۱۰۲٬۵۸۳
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
}} | }} | ||
''' | '''اِبْن شَرْیه، عُبَیْد جُرْهُمی'''، از اخباریان و نسب‌شناسان دورۀ جاهلی که عصر اسلامی را درک کرد و در دوران خلافت عبدالملک ابن‌مروان (۶۵-۸۶ ق / ۶۸۵-۷۰۵ م) درگذشت. | ||
در نام وی اختلاف است. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] صورت‌های متفاوت آن را بدین گونه آورده است: ابن‌سَرِیَّه، ابن‌ساریَة و ابن‌شَرْیَة. به جای سَرِیَّة، شَرِیَّة نیز خوانده‌اند. تفاوت این دو صورت احتمالاً معلول شیوۀ نوشتن قدیم باشد که بر روی حرف «شین» نقطه نمی‌گذاشتند. [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]، ذیل عنوان عُبَید ابن شربه، صورت دیگر این نام را عُمَیر بن شبرمة، قید کرده است. ابن‌حجر عُمَیر را تصحیف سمعی عُبَید دانسته است. برخی نیز مانند [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] آن را عَبید ضبط کرده‌اند. | در نام وی اختلاف است. [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت]] صورت‌های متفاوت آن را بدین گونه آورده است: ابن‌سَرِیَّه، ابن‌ساریَة و ابن‌شَرْیَة. به جای سَرِیَّة، شَرِیَّة نیز خوانده‌اند. تفاوت این دو صورت احتمالاً معلول شیوۀ نوشتن قدیم باشد که بر روی حرف «شین» نقطه نمی‌گذاشتند. [[ابن اثیر، علی بن محمد|ابن اثیر]]، ذیل عنوان عُبَید ابن شربه، صورت دیگر این نام را عُمَیر بن شبرمة، قید کرده است. ابن‌حجر عُمَیر را تصحیف سمعی عُبَید دانسته است. برخی نیز مانند [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] آن را عَبید ضبط کرده‌اند. | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
معاویه به نویسندگان دربار خود دستور داد تا این پرسش و پاسخ‌ها را به صورت کتابی درآوردند. | معاویه به نویسندگان دربار خود دستور داد تا این پرسش و پاسخ‌ها را به صورت کتابی درآوردند. | ||
خبرهای غریب | خبرهای غریب ابن شریه گاه شگفت‌آور و گاه دلنشین است. | ||
تدوین‌کنندگان این اخبار گاه خود روایاتی از مآخذ دیگر به مناسبت افزوده‌اند و چون به سخن عبید برمی‌گردند، بدین نکته اشاره می‌کنند. | تدوین‌کنندگان این اخبار گاه خود روایاتی از مآخذ دیگر به مناسبت افزوده‌اند و چون به سخن عبید برمی‌گردند، بدین نکته اشاره می‌کنند. | ||
| خط ۸۱: | خط ۸۱: | ||
خبر مربوط به گرد آمدن گروهی از اولاد بربر ابن‌کنعان بن کوش بن حام بر مردی از فرزندان فاطمه(ع) و بردن او به مکه و اینکه این مرد همان دادگر آخر‌الزمان خواهد بود از خبرهایی است که در فاصلۀ گفته‌های عبید افزوده شده است. نسخه‌های این کتاب در قرن ۴ ق / ۱۰ م رایج بوده و مسعودی در بخش اخبار یمن و عرب عاربه از آن نقل کرده است و در این موضوعات عبید و روات اهل حیره و دیگران را مرجع خبر یاد می‌کند. | خبر مربوط به گرد آمدن گروهی از اولاد بربر ابن‌کنعان بن کوش بن حام بر مردی از فرزندان فاطمه(ع) و بردن او به مکه و اینکه این مرد همان دادگر آخر‌الزمان خواهد بود از خبرهایی است که در فاصلۀ گفته‌های عبید افزوده شده است. نسخه‌های این کتاب در قرن ۴ ق / ۱۰ م رایج بوده و مسعودی در بخش اخبار یمن و عرب عاربه از آن نقل کرده است و در این موضوعات عبید و روات اهل حیره و دیگران را مرجع خبر یاد می‌کند. | ||
این که مسعودی «صحت نقل‌های او [ابن‌شریه] را دربارۀ تاریخ عربستان جنوبی ظاهراً قبول ندارد»، از بیان مسعودی در مروج الذهب مستفاد نمی‌شود. مسعودی اخبار عبید را دربارۀ تاریخ یمن به عنوان روایت دیگری از یک خبر نقل می‌کند و نظری در رد یا قبول آن ابراز نمی‌کند. به علاوه، اگر این خبر عبید را مردود می‌دانست الزامی به نقل آن نداشت و یا مطرود بودن آن را تصریح می‌کرد. | این که [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودی]] «صحت نقل‌های او [ابن‌شریه] را دربارۀ تاریخ عربستان جنوبی ظاهراً قبول ندارد»، از بیان [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودی]] در [[مروج الذهب و معادن الجوهر|مروج الذهب]] مستفاد نمی‌شود. [[مسعودی، علی بن حسین|مسعودی]] اخبار عبید را دربارۀ تاریخ یمن به عنوان روایت دیگری از یک خبر نقل می‌کند و نظری در رد یا قبول آن ابراز نمی‌کند. به علاوه، اگر این خبر عبید را مردود می‌دانست الزامی به نقل آن نداشت و یا مطرود بودن آن را تصریح می‌کرد. | ||
[[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] اشاره‌ای دارد به این که در قرن ۴ ق / ۱۰ م نسخه‌های کتاب اخبار عُبید بسیار متفاوت بوده‌اند و دو نسخۀ برابر از آن یافت نمی‌شد. گرچه تفاوت‌هایی در توالی نامهای سلاطین یمن و سال‌های سلطنت آنان میان منقولات مسعودی از ابن‌شریه و نسخۀ چاپی «اخبار عبید» وجود دارد؛ باز نزدیکی آن دو چنان است که بتوان متن چاپ شده را صحیح دانست. | [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]] اشاره‌ای دارد به این که در قرن ۴ ق / ۱۰ م نسخه‌های کتاب اخبار عُبید بسیار متفاوت بوده‌اند و دو نسخۀ برابر از آن یافت نمی‌شد. گرچه تفاوت‌هایی در توالی نامهای سلاطین یمن و سال‌های سلطنت آنان میان منقولات مسعودی از ابن‌شریه و نسخۀ چاپی «اخبار عبید» وجود دارد؛ باز نزدیکی آن دو چنان است که بتوان متن چاپ شده را صحیح دانست. | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
از مجموعۀ منسوب به ابن‌شریه اکنون اثری یا خبری در دست نیست. | از مجموعۀ منسوب به ابن‌شریه اکنون اثری یا خبری در دست نیست. | ||
به عقیدۀ جاحظ ابن‌شریه فقط به ظاهر اخبار معرفت داشته است. | به عقیدۀ [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] ابن‌شریه فقط به ظاهر اخبار معرفت داشته است. | ||
صاحب نظران معاصر نه تنها اخبار عبید بن شریه را مجعول خوانده‌اند، که بعضی حتى خود او را وجودی خیالی دانستهاند. ظاهراً اظهارکنندۀ این نظر، خاورشناسی آلمانی کرنکو بوده است که عقیدۀ خود را طی نامهای به مؤلف الاعلام اطلاع داده است. در مقابل، بعضی دیگر درصدد نقد این نظر برآمده‌اند و عبید مورد نظر کرنکو را غیر از | |||
صاحب نظران معاصر نه تنها اخبار عبید بن شریه را مجعول خوانده‌اند، که بعضی حتى خود او را وجودی خیالی دانستهاند. ظاهراً اظهارکنندۀ این نظر، خاورشناسی آلمانی کرنکو بوده است که عقیدۀ خود را طی نامهای به مؤلف الاعلام اطلاع داده است. در مقابل، بعضی دیگر درصدد نقد این نظر برآمده‌اند و عبید مورد نظر کرنکو را غیر از ابن شریه راویه دانستهاند. هر چه باشد شخصیت عبید در معرض سوءاستفادۀ روایت سازان قرار گرفته است<ref>رحیم‌لو، یوسف، ج4، ص86-84</ref>. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||