تأثیر مبانی فلسفی در تفسیر متون دینی از دیدگاه امام خمینی(ره): تفاوت میان نسخه‌ها

«ممکن است از برای سوره توحید تفسیری حکیمانه که موافق موازین حکمیه و براهین فلسفه است باشد پس «هو» اشاره به صرف الوجود و هویتّ مطلقه است و آن برهان، بر شش مطلب شامخ حکمی است که در سوره مبارکه برای حق اثبات فرموده که این شش مطلب: 1- مقام «الوهیت ،»2- مقام «احدیت ،»3- مقام «صدیتّ ،»4- این مطلب که  

«از خداوند چیزی انفصال نمی پذیرد»، علیّت به معنای جدا شدن معلول از علّت نیست باید تصویری دیگر را مطرح کرد. تجلی، ظهور، نشان و صدور ،5- عدم  انفصال خداوند از چیز دیگر نیز با صراحت وجود تنافی دارد .6- عدم کفو و همتا و نفی مثل و شبه با برهان «صرف الوجود لا یتکرر» ثابت می شود».

انسان کامل دارای این  ویژگیها است: 1- جامع وحدت در عین کثرت ،2- جامع تشکلات جلال و جمال ،2- کتاب تکوینی، در بین خط سیر پیدایش انسان از عالم الوهی تا هیولی و از عالم هیولی تا مقام (دنا فَتَدَلیّ) دنبال شده است.

نمونه‌ای از واژه‌هایی که در برخی متون بکار رفته که ارتباط تام با مبانی عقلایی فلسفی دارد و از آثار امام گزینش  شدهاند عبارتند از: اسم، آیه ،تهلیل، تسبیح، بمَا، جمال و جلال، خیر و شر، رحمت، سؤال، شرف ،عزیز، علم، قدیم، کلمه، مالک، مشیّت، نور.

مسلک «امر بین الامرین» در طریقه اهل معرفت و حکمت عالیه ثابت است. منتها در معنای آن، بین علماء اختلاف عظیم است. و آنچه در بین تمام مذاهب اتقن و اعلم از مناقشات و مطابق تر است با مسلک توحید ،مشرب عرفای شامخین و اصحاب قلوب است، ولی این مسلک در هر یک از معارف الهیّه از قبیل سهل ممتنع است که حلّ آن با طریقه بحث و برهان، ممکن نیست و بدون تقوای قلبی و توفیق الهی، دست آمال از ادراک آن عاجز است.

متون روایی مملو از واژه نور است، در فلسفه اسلامی، نور بر حقیقت و مراتب وجود اطلاق می شود، به گونه ای که حکمت متعالیه، وجود را مساوق نور  میداند، اطلاق نور بر وجود، امری آشکار است و نیاز به اثبات نیست، به ویژه با اعتقاد به اصالت وجود، این مطلب تأکید بیشتری می یابد. در این باره امام می فرمایند: «نور همان وجود است ،در دار هستی غیر از او نور و ظهوری نیست…. نورانیت انوار عرفی و علوم، به وسیله مراتبی از همان وجود است و گرنه ماهیات آنها، ظلمات و تیرگی هایی است، برخی بالاتر از دیگر و…».<ref> ر.ک: بی‌نام، ص86-88</ref>