۱۰۶٬۳۱۲
ویرایش
الأعلاق الخطیرة فی ذکر أمراء الشام و الجزیرة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۵۹
، ۲ ژوئن ۲۰۲۳جایگزینی متن - 'مهم تر' به 'مهم‌تر'
جز (جایگزینی متن - '</ref>↵==پانویس==↵' به '</ref> ==پانویس== ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مهم تر' به 'مهم‌تر') |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
اصل کتاب در سه بخش تاریخ حلب، دمشق و الجزیزه، در فاصله سال‌های 671 تا 682ق نوشته شده است. کتاب حاضر که بخش سوم آن و دربردارنده تاریخ الجزیره و مشتمل بر دو قسم می‌باشد، توسط [[سوردل، دومینیک|دومینیک سوردل]] فرانسوی تحقیق و به کوشش [[عباره، يحيي زکريا|یحیی زکریا عباره]] چاپ شده است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1567 ر.ک: روح بخشان، ج4، ص77]</ref> | اصل کتاب در سه بخش تاریخ حلب، دمشق و الجزیزه، در فاصله سال‌های 671 تا 682ق نوشته شده است. کتاب حاضر که بخش سوم آن و دربردارنده تاریخ الجزیره و مشتمل بر دو قسم می‌باشد، توسط [[سوردل، دومینیک|دومینیک سوردل]] فرانسوی تحقیق و به کوشش [[عباره، يحيي زکريا|یحیی زکریا عباره]] چاپ شده است.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1567 ر.ک: روح بخشان، ج4، ص77]</ref> | ||
اثر حاضر، چنان که [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] ضبط کرده است، نه فقط از اهم کتاب‌های ابن شداد، که از | اثر حاضر، چنان که [[بروکلمان، کارل|بروکلمان]] ضبط کرده است، نه فقط از اهم کتاب‌های ابن شداد، که از مهم‌ترین منابع تاریخ و جغرافیای سرزمین‌های شمالی اسلام در قرن 7ق/13م است و برخلاف آنچه از نامش برمی آید، تنها به ذکر امیران دو منطقه جزیره و شام نپرداخته، بلکه حاوی نکات تاریخی و جغرافیایی بسیار است که اختصاص به امرا ندارد.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/1567 همان، ص78]</ref> | ||
انگیزه تألیف کتاب، بیش از آنکه ستایش و تمجید از سلاطین زمان باشد، نشان از علاقه به زادگاه و زنده کردن یاد و نام بزرگان و حوادث تاریخی مربوط به آن شهر خاص دارد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3731/269 ر.ک: غفرانی، علی، 1380، ص269-270]</ref> | انگیزه تألیف کتاب، بیش از آنکه ستایش و تمجید از سلاطین زمان باشد، نشان از علاقه به زادگاه و زنده کردن یاد و نام بزرگان و حوادث تاریخی مربوط به آن شهر خاص دارد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3731/269 ر.ک: غفرانی، علی، 1380، ص269-270]</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۳: | ||
در باب دوم، به توضیح موقعیت جغرافیایی دیار «ربیعه» در جنوب غربی الجزیره و تشریح موقعیت شهرهای آن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: همان]</ref> | در باب دوم، به توضیح موقعیت جغرافیایی دیار «ربیعه» در جنوب غربی الجزیره و تشریح موقعیت شهرهای آن پرداخته شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: همان]</ref> | ||
در باب سوم، موقعیت جغرافیایی دیار «بکر» و | در باب سوم، موقعیت جغرافیایی دیار «بکر» و مهم‌ترین شهرهای آن، تبیین گردیده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: همان]</ref> | ||
ابن شداد در این کتاب، بیشتر به مسائل جغرافیایی و عمرانی و محدوده فرمانروایی و نفوذ ایوبیان و جنگ‌ها و فتوحات آنان توجه کرده، اما گاه اطلاعاتی از بلاد مجاور با ایوبیان نیز به دست داده است. بیشتر مطالب کتاب، درباره ساخت مساجد، حمام‌ها، پل‌ها و دیگر مظاهر عمرانی و شهری است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3731/272 ر.ک: غفرانی، علی، 1380، ص272]</ref> | ابن شداد در این کتاب، بیشتر به مسائل جغرافیایی و عمرانی و محدوده فرمانروایی و نفوذ ایوبیان و جنگ‌ها و فتوحات آنان توجه کرده، اما گاه اطلاعاتی از بلاد مجاور با ایوبیان نیز به دست داده است. بیشتر مطالب کتاب، درباره ساخت مساجد، حمام‌ها، پل‌ها و دیگر مظاهر عمرانی و شهری است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/3731/272 ر.ک: غفرانی، علی، 1380، ص272]</ref> | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
در خلال مباحث مذکور، نویسنده در هریک از این ابواب، در ضمن فصول مختلف، به ذکر شرح حال و سرگذشت امرا، فروانروان، اعیان، اقوام، قبایل و شعوب مختلف از جمله عرب، فارس، کرد، ارامنه، یونانی، رومی، سلاجقه، خوارزمی و... که در هریک از این موقعیت‌های جغرافیایی می‌زیسته‌اند، پرداخته است و سرگذشت هریک را، توضیح داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: مقدمه محقق، ج3، ص46]</ref> | در خلال مباحث مذکور، نویسنده در هریک از این ابواب، در ضمن فصول مختلف، به ذکر شرح حال و سرگذشت امرا، فروانروان، اعیان، اقوام، قبایل و شعوب مختلف از جمله عرب، فارس، کرد، ارامنه، یونانی، رومی، سلاجقه، خوارزمی و... که در هریک از این موقعیت‌های جغرافیایی می‌زیسته‌اند، پرداخته است و سرگذشت هریک را، توضیح داده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: مقدمه محقق، ج3، ص46]</ref> | ||
نویسنده در بیان مطالب، به ذکر | نویسنده در بیان مطالب، به ذکر مهم‌ترین وقایع و اتفاقاتی پرداخته که در این شهرها، از زمان فتح الجزیره در عصر خلیفه دوم، به دست عیاض بن غنم، در سنه هفدهم هجری تا زمان تألیف کتاب در سال 679ق (چهار سال پیش از مرگ مؤلف) پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/46 ر.ک: همان، ص46-47]</ref>؛ وقایع و اتفاقاتی همچون: قیام حمدانیان و خروج آن‌ها از تحت خلافت بنی‌عباس، جنگ‌های طولانی میان حمدانیان و حکومت مرکزی، چگونگی تصرف شهر حران توسط ثابت بن سابق نمیری و سپس به حکومت رسیدن فرزندان وی و تسلط شرف‌الدوله مسلم بن قریش عقیلی بر آنان و...<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31927/1/48 ر.ک: همان، ص48]</ref> | ||
برخی از خصوصیات و ویژگی‌های کتاب را می‌توان در امور زیر، خلاصه نمود: | برخی از خصوصیات و ویژگی‌های کتاب را می‌توان در امور زیر، خلاصه نمود: | ||