۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'صـ' به 'ص'
جز (جایگزینی متن - 'جـ' به 'ج') |
جز (جایگزینی متن - 'صـ' به 'ص') |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
در بخشی از مقدمه‌ای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر می‌خوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعه‌ای است شناخته‌شده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهم‌سازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | در بخشی از مقدمه‌ای که حسن عاطفی بر اثر نوشته در توصیف این اثر می‌خوانیم: دیوان مولانا [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] مجموعه‌ای است شناخته‌شده از مناقب و مدایح علی(ع) و ائمه اطهار(ع) که سروده وی است و در آن تردیدی نیست. مگر آنکه اشعار مشابه دیگران به دیوان شاعر راه یافته باشد و یا امکان آن نیز وجود دارد که مدایح دیگری هم بوده، که به هنگام فراهم‌سازی دیوان از قلم افتاده باشد<ref>ر.ک: مقدمه حسن عاطفی، ص49</ref>. | ||
با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مدح و منقبت امامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، به‌ویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهره‌گیری از طبع نیرومند و به‌کار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهم‌ترین مضامین شیعی، در اشعار خـویش توجه نموده که شعر وی را به‌مثابه ابزار و رسانه‌‌ای قوی برای ترویج و تبلیغ مذهب تشیع درآورده است. با نظر به این امر، در بررسی مضامین شیعی در اشعار [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] به این نکته دست می‌یابیم که وی در عرصه شعر شیعی بسیار قدرتمندانه عمل کرده و می‌توان او را از دیـدگاه حـجم گسترده سروده‌هایش، بزرگ‌ترین شاعر شیعی قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قلمداد کرد. از نظر هنر شاعری نیز گرچه همپای بزرگان نامدار شعر فارسی قرار نمی‌گیرد، اما زبانی روان، فـصیح و توانا دارد. اشعار او سرشار از | با وجود غلبه شاعران اهل تسنن در قرن هفتم و هشتم هجری، شعر شیعی و مدح و منقبت امامان شیعه(ع) مورد عنایت برخی از شاعران، از جمله [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] بوده است. وی با وجود گرمی بازار مدح و ستایش پادشاهان و امیران، صرفا به ستایش رسول اکرم(ص) و اهـل بیت ایشان، به‌ویژه امیرالمؤمنین، حضرت علی(ع) پرداخته است. او با بهره‌گیری از طبع نیرومند و به‌کار بردن صور خیال و ترکیبات زبانی خاص و زیبا، به مهم‌ترین مضامین شیعی، در اشعار خـویش توجه نموده که شعر وی را به‌مثابه ابزار و رسانه‌‌ای قوی برای ترویج و تبلیغ مذهب تشیع درآورده است. با نظر به این امر، در بررسی مضامین شیعی در اشعار [[کاشی، حسن|حسن کاشی]] به این نکته دست می‌یابیم که وی در عرصه شعر شیعی بسیار قدرتمندانه عمل کرده و می‌توان او را از دیـدگاه حـجم گسترده سروده‌هایش، بزرگ‌ترین شاعر شیعی قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری قلمداد کرد. از نظر هنر شاعری نیز گرچه همپای بزرگان نامدار شعر فارسی قرار نمی‌گیرد، اما زبانی روان، فـصیح و توانا دارد. اشعار او سرشار از تصاویر شعری است؛ تصویرهایی که در خدمت مذهب و اعتقاد شاعر قرار دارد. شعر او پـر از تلمیح است و ایـن تلمیحـات یکی از ویژگی‌های بارز سبکی در شعر اوست. از نظر محتوایی، اشعار کاشی مجموعـه‌ای از اعتقادات کلامی است که با پشتوانه احادیث نبوی و استدلال‌های عقلی و نقلی، شاعر را در ترویج مذهب شیعه و عـقیده استوار خویش یاری کرده است. طبعا چنین موضوعی بیشتر از هر چیز، از قرآن و حدیث مایه گـرفته است<ref>ر.ک: مهرآوران، محمود؛ نعمتی، فرج‌الله، ص138-139</ref>. | ||
===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ===مضامین شیعی در اشعار حسن کاشی=== | ||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
# غدیریه، ولایت و وصایت علی بن ابی‌طالب و اولاد معصومش(ع): | # غدیریه، ولایت و وصایت علی بن ابی‌طالب و اولاد معصومش(ع): | ||
#:''' | #:'''وصی احمد مرسل، امام خلـق دو عـالم''' | ||
#:که گشت بر ره یأجوج فتنه خنجر او سد | #:که گشت بر ره یأجوج فتنه خنجر او سد | ||
#:'''همو که داد نبوت به مصطفاش، همو کـرد''' | #:'''همو که داد نبوت به مصطفاش، همو کـرد''' | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
#:'''جدا کند ز بهشت برین خـدای مر او را''' | #:'''جدا کند ز بهشت برین خـدای مر او را''' | ||
#:که او ز جهل، علـی را جدا کند ز محمد | #:که او ز جهل، علـی را جدا کند ز محمد | ||
#:'''چه اختلاف کنی با شهی که در | #:'''چه اختلاف کنی با شهی که در صفت او''' | ||
#:خدای پاک به قرآن نمود معنی بی‌حـد | #:خدای پاک به قرآن نمود معنی بی‌حـد | ||
#:'''خجسته شوهر زهرا تویی و باب دو گـوهر''' | #:'''خجسته شوهر زهرا تویی و باب دو گـوهر''' | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
#:'''ای دل کنون که عاشر ماه محرم است''' | #:'''ای دل کنون که عاشر ماه محرم است''' | ||
#:شادی مکن که نوبت شادیت در غم است''' ''' | #:شادی مکن که نوبت شادیت در غم است''' ''' | ||
#:'''بـر آل | #:'''بـر آل مصـطفی بـه ارادت بنـال زار''' | ||
#:گر در سحاب دیده تو را قطـره‌ای نم است | #:گر در سحاب دیده تو را قطـره‌ای نم است | ||
#:'''از نــاودان دیــده کعبـه در ایـن عــزا''' | #:'''از نــاودان دیــده کعبـه در ایـن عــزا''' | ||
#:بر روی خـاک مکه همه آب زمزم است'''<ref>ر.ک: همان، ص125-126</ref>.''' | #:بر روی خـاک مکه همه آب زمزم است'''<ref>ر.ک: همان، ص125-126</ref>.''' | ||
# تولی و تبری: | # تولی و تبری: | ||
#:'''بیم | #:'''بیم صراط و موقف حشرش کجا بود؟''' | ||
#:هر دل که بر ولای علـی زینهار کرد | #:هر دل که بر ولای علـی زینهار کرد | ||
#:''' | #:'''صاحب‌قبول حضـرت عـزت کسی بود''' | ||
#:کز دوستی‌اش بر ورق دل نگـار کـرد'''<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.''' | #:کز دوستی‌اش بر ورق دل نگـار کـرد'''<ref>ر.ک: همان، ص126</ref>.''' | ||
# شفاعت: | # شفاعت: | ||