۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
اخبار نامه: تاریخ تالشان از سلطنت نادرشاه تا سلطنت محمدشاه قاجار (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۰۶:۵۱
، ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب'
جز (جایگزینی متن - '== معرفى اجمالى == «(.*)»' به '== معرفى اجمالى == '''$1'''') |
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
پس من ميرزا احمد ميرزا خداويردى اغلى در سن هفتاد سالگى بر خود لازم دانسته وصف آبا واجداد و خود را به رقم تحرير بياورم كه بعد از من اولادان من بخوانند و بدانند.» | پس من ميرزا احمد ميرزا خداويردى اغلى در سن هفتاد سالگى بر خود لازم دانسته وصف آبا واجداد و خود را به رقم تحرير بياورم كه بعد از من اولادان من بخوانند و بدانند.» | ||
با توجه به سن مولف، كه ظاهرا هفتاد و هفت سال به طول انجاميده است، به نظر مىرسد، ميرزا احمد در سال 1299ق. شروع به نوشتن | با توجه به سن مولف، كه ظاهرا هفتاد و هفت سال به طول انجاميده است، به نظر مىرسد، ميرزا احمد در سال 1299ق. شروع به نوشتن کتاب كرده و آن را در 1307ق. در مدتى كمتر از هشت سال به پايان برده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
کتاب، متشكل از چهار بخش است كه بخش نخست آن از دوره نادرشاه آغاز مىشود و در زمان آقا محمدخان پايان مىيابد. | |||
بخش دوم | بخش دوم کتاب كه وقايع آن به دوره آقا محمدخان اختصاص دارد، با فرار مرتضى قليخان - برادر آقا محمدخان - به سرزمين تالش آغاز مىشود كه طى آن حاكميت ميرمصطفىخان بر اين منطقه به تفصيل بازگو مىشود. | ||
در بخش سوم، شرح مشاهدات نويسنده از دوره دوم جنگهاى روس و ايران درج گرديده است. | در بخش سوم، شرح مشاهدات نويسنده از دوره دوم جنگهاى روس و ايران درج گرديده است. | ||
در بخش پايانى | در بخش پايانى کتاب، شرح حال نويسنده با اشاره به چگونگى تسلط روسها بر منطقه تالشان و نابودى خاندان ميرمصطفىخان و سرانجام اين خاندان و نيز جنايات روسها در اين خطه بيان شده است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
بخش نخست | بخش نخست کتاب، از دوره نادرشاه آغاز و تا زمان آقا محمدخان پايان مىيابد كه ميرزا احمد از پدرش، ميرزا خداويردى، يا ديگران شنيده و آن را به نگارش درآورده است. | ||
نويسنده در اين بخش قصد دارد خاندان ميرمصطفىخان، پسر قرهخان فرزند ميرعباسبيگ را كه پس از مرگ نادرشاه به هواى به دست گرفتن قدرت و حاكميت بر تالش شمالى با سهراب بيگ به رقابت پرداخت، را از نسل پيامبر، و حاكميت او بر تالش شمالى را از مقدرات الهى بداند؛ در نتيجه ضمن توصيف ماجراى آمدن ميرعباسبيگ از روستاى هير خلخال به تالش شمالى، از ارتباط وى با خداوند سخن مىگويد كه بى گمان داستانى بيش نيست. | نويسنده در اين بخش قصد دارد خاندان ميرمصطفىخان، پسر قرهخان فرزند ميرعباسبيگ را كه پس از مرگ نادرشاه به هواى به دست گرفتن قدرت و حاكميت بر تالش شمالى با سهراب بيگ به رقابت پرداخت، را از نسل پيامبر، و حاكميت او بر تالش شمالى را از مقدرات الهى بداند؛ در نتيجه ضمن توصيف ماجراى آمدن ميرعباسبيگ از روستاى هير خلخال به تالش شمالى، از ارتباط وى با خداوند سخن مىگويد كه بى گمان داستانى بيش نيست. | ||
بخش دوم | بخش دوم کتاب، در دوره آقا محمدخان قاجار، با فرار مرتضى قلىخان، برادر آقامحمدخان - كه مولف آن را رضاقلىخان، برادر فتحعلى شاه، مىداند - به سرزمين تالش و حاكميت ميرمصطفىخان آغاز مىشود كه مولف اين حوادث را با تفصيل بيشترى از پدرش روايت مىكند. | ||
در اين بخش مولف اطلاعات گستردهاى از چگونگى درگيرىهاى دو دولت روس و ايران در سرزمين تالش ارائه مىدهد. | در اين بخش مولف اطلاعات گستردهاى از چگونگى درگيرىهاى دو دولت روس و ايران در سرزمين تالش ارائه مىدهد. | ||
بخش سوم | بخش سوم کتاب كه با مرگ مير مصطفىخان آغاز مىشود؛ شامل دو بخش است: بخش نخست مطالبى است كه مولف به نقل از پدرش نوشته و بخش دوم بيشتر شرح مشاهدات ميرزا احمد از دوره دوم جنگهاى روس و ايران است كه به مراتب تفصيل بيشترى دارد. | ||
بخش پايانى | بخش پايانى کتاب كه شرح حال نويسنده و پدرش در دوران پس از جدايى از ميرحسين خان، پسر مير مصطفىخان، است، مطالب دست اولى از چگونگى تسلط روسها بر منطقه و نابودى خاندان ميرمصطفىخان، تبعيد تالشان به سيبرى، بخشش زمينهاى تالشان به فرماندهى نظامى روسى مستقر در منطقه، غارت اموال سرزمين تالش توسط روسها، نيرنگ برادران ميرحسين خان براى تسليم وى به فرمانده روسى لنكران، محدوديتهاى ايجاد شده براى سفر تالشان، مهاجرت اقليتهاى غير تالشى از ارانى، ارمنى و روسى به سرزمين تالش و سرانجام اطلاعاتى در مورد بالاخان، حاكم كرگانرود، و عليقلىخان، حاكم تالش دولاب، به خوانندگان ارائه مىدهد. | ||
== ويژگىها == | == ويژگىها == | ||
| خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
2- معرفىهاى گزارشى، آينه پژوهش، مرداد و شهريور 1384، شماره 93. | 2- معرفىهاى گزارشى، آينه پژوهش، مرداد و شهريور 1384، شماره 93. | ||
3- متن | 3- متن کتاب. | ||