الضعفاء الكبير: تفاوت میان نسخه‌ها

'''الضعفاء الكبير'''، اثر حافظ ابوجفعر محمد بن عمرو بن موسی بن حماد عقیلی مکی (متوفی 322ق)، کتابی است در معرفی راویان ضعیف که با تحقیق عبدالمعطی امین قلعجی، به چاپ رسیده است.

این کتاب از مصادر شناخت راویان ضعیف در میان اهل سنت بشمار ‌می‌رود؛ اگرچه موضوع آن راویان ضعیف است، اما در پاره‌ای موارد، از برخی ثقات نیز سخن به میان آمده است. دلیل نام بردن از ثقات در این کتاب، آن است که عقیلی در کتاب خود به هرگونه ضعف، چه دروغ و وضع حدیث یا ضعف در عدالت و ضبط، توجه کرده است؛ هرچند شخص مورد نظر در نقل حدیث، معتمد و حتی از رجال صحیحین بوده‌ باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.

عقیلی در این کتاب، از اقوال پیشوایان جرح و تعدیل اهل سنت، مانند یحیی بن معین، احمد بن حنبل، بخاری، ابن ‌قطان و علی بن مدینی (گاه با ذکر سند آن) نقل کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.

عقیلی، در میان عالمان اهل سنت، محدثی ثقه بشمار می‌رود<ref>ر.ک: همان</ref>. عالمان رجال اهل سنت، مانند ابن ناصرالدین و ذهبی نیز کتاب را ستوده‌‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

عقیلی از سخت‌گیران در جرح رجال است<ref>ر.ک: همان</ref>؛ چنان‌که برخی از محدثان بزرگ، مانند علی بن مدینی را نیز در شمار ضعفا ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. به همین دلیل ذهبی در «ميزان الاعتدال» به‌شدت بر وی تاخته و او را ملامت کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>.