۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== وابستهها == [[' به '== وابستهها == {{وابستهها}} [[') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن سينا' به 'ابن سينا') |
||
خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
عبدالكريم شهرستانى موقعيت كلام اشعرى را فلسفى نمىداند، بلكه حتى ورود آراى فرعى فيلسوفان به علم كلام را هم مطلبى قابل نقد مىخواند: اين متكلم معاصر غزالى وقتى كه به معرفى آراى معتزليان نخستين؛ مانند ابوالهذيل علّاف، و نظّام و ديگر معتزليان مىپردازد با يك لحن انتقاد كلى آنها را مطالعه كننده آثار فيلسوفان مىخواند. با وجود اين، خود او كتابهاى شفا، نجات و اشارات ابن سينا را خوانده و در مصارعة الفلاسفة (يعنى بر زمين زدن فلاسفه) در چند مسأله به نقادى آنها پرداخته است كه مهمترين آنها عبارتند از: وجود مطلق، وجود خداوند، توحيد، علم خدا و حدوث عالم. | عبدالكريم شهرستانى موقعيت كلام اشعرى را فلسفى نمىداند، بلكه حتى ورود آراى فرعى فيلسوفان به علم كلام را هم مطلبى قابل نقد مىخواند: اين متكلم معاصر غزالى وقتى كه به معرفى آراى معتزليان نخستين؛ مانند ابوالهذيل علّاف، و نظّام و ديگر معتزليان مىپردازد با يك لحن انتقاد كلى آنها را مطالعه كننده آثار فيلسوفان مىخواند. با وجود اين، خود او كتابهاى شفا، نجات و اشارات [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]] را خوانده و در مصارعة الفلاسفة (يعنى بر زمين زدن فلاسفه) در چند مسأله به نقادى آنها پرداخته است كه مهمترين آنها عبارتند از: وجود مطلق، وجود خداوند، توحيد، علم خدا و حدوث عالم. | ||
بدين صورت، موقعيت شهرستانى در كلام اشعرى به جز يك مورخ آراى متكلمان، امتياز ديگرى ندارد. | بدين صورت، موقعيت شهرستانى در كلام اشعرى به جز يك مورخ آراى متكلمان، امتياز ديگرى ندارد. | ||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
خواجه نصيرالدين طوسى در قرن هفتم به پا مىخيزد. در ساحت «مصارعة الفلاسفة» به ردّ شهرستانى مىپردازد و او را ضربه فنّى مىسازد. | خواجه نصيرالدين طوسى در قرن هفتم به پا مىخيزد. در ساحت «مصارعة الفلاسفة» به ردّ شهرستانى مىپردازد و او را ضربه فنّى مىسازد. | ||
بديهى است كه آراء فلسفى شهرستانى، نمىتواند مبانى مشّايى يا صبغه ارسطويى داشته باشد، زيرا در غير اين صورت كتاب مصارعة الفلاسفة را در ردّ بر | بديهى است كه آراء فلسفى شهرستانى، نمىتواند مبانى مشّايى يا صبغه ارسطويى داشته باشد، زيرا در غير اين صورت كتاب مصارعة الفلاسفة را در ردّ بر «[[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]»، راجع به هفت مسأله الاهيات (در وجود و واجب و حدوث) نمىنوشت. | ||
نصيرالدّين طوسى در مصارعه خويش ضمن مسأله پنجم (حدوث عالم) كه شهرستانى قائل به قدم كلمات و حروف شده، آشكارا گفته است: «اين معتقد باطنيّه باشد كه مصنّف [شهرستانى] به ايشان گرايش دارد.» | نصيرالدّين طوسى در مصارعه خويش ضمن مسأله پنجم (حدوث عالم) كه شهرستانى قائل به قدم كلمات و حروف شده، آشكارا گفته است: «اين معتقد باطنيّه باشد كه مصنّف [شهرستانى] به ايشان گرايش دارد.» | ||
خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
اولين بار در مصر در سال 1976 به دست سهير مختار بر اساس تنها نسخه كتابخانه بغداد چاپ شد. همين تصحيح به همراه مصارع المصارع، اثر خواجه نصيرالدين طوسى، را كتابخانه آيتاللّه مرعشى چاپ كرد و اخيرا در سال 1997، موفق فوزى الجبر از روى همان نسخه بغداد آن را مجددا تصحيح و منتشر كرده است. | اولين بار در مصر در سال 1976 به دست سهير مختار بر اساس تنها نسخه كتابخانه بغداد چاپ شد. همين تصحيح به همراه مصارع المصارع، اثر خواجه نصيرالدين طوسى، را كتابخانه آيتاللّه مرعشى چاپ كرد و اخيرا در سال 1997، موفق فوزى الجبر از روى همان نسخه بغداد آن را مجددا تصحيح و منتشر كرده است. | ||
خواجه نصيرالدين طوسى اين كتاب را در اثرى به نام مصارع المصارع نقد كرده است. وى در مقدمه كتاب خود مىنويسد: «من اين نقد را نه به خاطر دفاع از ابن | خواجه نصيرالدين طوسى اين كتاب را در اثرى به نام مصارع المصارع نقد كرده است. وى در مقدمه كتاب خود مىنويسد: «من اين نقد را نه به خاطر دفاع از [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، بلكه به دليل آن كه مغالطههاى آن را متذكر شوم، نوشتم؛ اين كتاب را اثرى بسيار ضعيف با مقدماتى واهى يافتم كه به سفاهت آميخته است.» | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == |
ویرایش