۱۴۶٬۸۹۸
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فارابى' به 'فارابى') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '.↵↵↵↵↵رده:کتابشناسی' به '. ==وابستهها== {{وابستهها}} رده:کتابشناسی') |
||
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR02833J1.jpg | |||
| عنوان =نصوص الحکم بر فصوص الحکم | |||
| عنوانهای دیگر =فصوص الحکم. شرح | |||
| | | پدیدآوران = | ||
[[حسنزاده آملی، حسن]] (شارح) | |||
| | | زبان =فارسی | ||
| کد کنگره =BBR 291 /ح5ن6 | |||
| موضوع = | |||
| | فارابی، محمد بن محمد، 260؟ - 339ق. فصوص الحکم - نقد و تفسیر | ||
|زبان | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | فلسفه اسلامی - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - متون قدیمی تا قرن 14 | هستی شناسی (فلسفه اسلامی) - متون قدیمی تا قرن 14 | ||
| ناشر = | |||
|ناشر | مرکز نشر فرهنگی رجاء | ||
| مکان نشر =تهران - ایران | |||
| سال نشر = 1375 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02833AUTOMATIONCODE | |||
| چاپ =2 | |||
| تعداد جلد =1 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =02833 | |||
| کتابخوان همراه نور =02833 | |||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''نصوص الحكم بر فصوص الحكم'''، ترجمه و شرحى است بر فصوص الحكم معلم ثانى، حكيم، ابونصر [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، به قلم استاد، [[حسنزاده آملی، حسن|حسنزاده آملى]]، به زبان فارسى. | |||
حضرت استاد، اين شرح را، از زمانى كه در محضر استاد خود، مرحوم ميرزا مهدى الهى قمشهاى، قدسسره بود، آغاز نمود تا اينكه بعد از مدت بيست سال و اندى، با تلاش و كوشش فراوان معظمله، خاتمه يافت و به صورت فعلى، به عالم فضل و دانش ارائه گرديد. | |||
حضرت استاد، اين شرح را، از زمانى كه در محضر استاد خود، مرحوم ميرزا مهدى الهى قمشهاى، | |||
البته گفتنى است كه جناب ايشان، مطالب كتاب مذكور را به مدت چهار سال، در ايام تعطيلى حوزه علميه تهران و قم، در حضور جمعى از دوستداران علم و جويندگان دانش، در بلده طيبه آمل تدريس كرد كه اين امر، خود، در سر و سامان يافتن شرح ياد شده، تأثير بسزايى داشت. | البته گفتنى است كه جناب ايشان، مطالب كتاب مذكور را به مدت چهار سال، در ايام تعطيلى حوزه علميه تهران و قم، در حضور جمعى از دوستداران علم و جويندگان دانش، در بلده طيبه آمل تدريس كرد كه اين امر، خود، در سر و سامان يافتن شرح ياد شده، تأثير بسزايى داشت. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب فصوص الحكم معلم ثانى، داراى هفتاد و چهار فص است كه [[حسنزاده آملی، حسن|استاد حسنزاده]]، پس از ذكر هر فصى از آن در كتاب نصوص الحكم، ابتدا، به ترجمه و سپس به شرح آن فص مىپردازد. | |||
كتاب فصوص الحكم معلم ثانى، داراى هفتاد و چهار فص است كه استاد | |||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
فهرست پارهاى از مطالب كتاب فصوص الحكم، عبارت است از: زيادت وجود بر ماهيت و اثبات مبدأ اول و اينكه مبدأ اول، انيت محض است؛ ماهيت معلوله، در حد ذاتش ممكن الوجود و به لحاظ علتش، واجب بالغير است؛ اثبات حدوث ذاتى ماهيات ممكنه؛ حمل ماهيت بر افراد و اينكه كثرت، اقتضاى ذات ماهيت نيست؛ معلول غير بودن ماهيت موجود از راه بيان تشخيص افراد ماهيت... | فهرست پارهاى از مطالب كتاب فصوص الحكم، عبارت است از: زيادت وجود بر ماهيت و اثبات مبدأ اول و اينكه مبدأ اول، انيت محض است؛ ماهيت معلوله، در حد ذاتش ممكن الوجود و به لحاظ علتش، واجب بالغير است؛ اثبات حدوث ذاتى ماهيات ممكنه؛ حمل ماهيت بر افراد و اينكه كثرت، اقتضاى ذات ماهيت نيست؛ معلول غير بودن ماهيت موجود از راه بيان تشخيص افراد ماهيت... | ||
| خط ۶۳: | خط ۴۴: | ||
علم بارى تعالى به ما سوايش؛ علم بارى تعالى به ذاتش و به كل؛ بيان كلمه حق و ظاهر و باطن بودن حق؛ تعريف حد؛ بيان موضوع؛ تفسير بعضى از اسماى الهى از قبيل اول و آخر و طالب و غالب. | علم بارى تعالى به ما سوايش؛ علم بارى تعالى به ذاتش و به كل؛ بيان كلمه حق و ظاهر و باطن بودن حق؛ تعريف حد؛ بيان موضوع؛ تفسير بعضى از اسماى الهى از قبيل اول و آخر و طالب و غالب. | ||
نگاهى گذرا به كتاب نصوص الحكم استاد حسنزاده: استاد، در ديباچه كتاب، مىگويد: «چنانكه در آغاز برخى از نوشتههايم گفتهام، ساليانى، شيوه نگارنده اين بود كه هر گاه به حوزه علميه تهران و قم، تعطيلى روى مىآورد، به شهر خويش، آمل، روى آورده، چند حلقه درس و بحث در آنجا داير مىكرد؛ بر اين عقيدت كه محقق را تأليفى گرانقدرتر از تصنيف كتاب انفسى نيست كه نفوس مستعده را احيا كند و از قوه به فعليت رساند و پس از آن، تأليف تدوينى، تا انعامش، عام باشد و احسانش، تام. اين كتاب نيز، حاصلى از آن درس و بحث است كه در شب دوشنبه، چهاردهم جمادى الاولى هزار و سىصد و نود و دو هجرى قمرى، مطابق پنجم تير ماه هزار و سىصد و پنجاه و يك هجرى شمسى، شروع و در شب پنجشنبه، پنجم شوال المكرم هزار و سىصد و نود و شش هجرى قمرى، مطابق هشتم مهر ماه هزار و سىصد و پنجاه و پنج هجرى شمسى، خاتمه يافت و اينك، قلم تقدير رقم زد كه فايده اين مأدبه، اعم و عايده اين مائده، اتم باشد». | نگاهى گذرا به كتاب نصوص الحكم [[حسنزاده آملی، حسن|استاد حسنزاده]]: استاد، در ديباچه كتاب، مىگويد: «چنانكه در آغاز برخى از نوشتههايم گفتهام، ساليانى، شيوه نگارنده اين بود كه هر گاه به حوزه علميه تهران و قم، تعطيلى روى مىآورد، به شهر خويش، آمل، روى آورده، چند حلقه درس و بحث در آنجا داير مىكرد؛ بر اين عقيدت كه محقق را تأليفى گرانقدرتر از تصنيف كتاب انفسى نيست كه نفوس مستعده را احيا كند و از قوه به فعليت رساند و پس از آن، تأليف تدوينى، تا انعامش، عام باشد و احسانش، تام. اين كتاب نيز، حاصلى از آن درس و بحث است كه در شب دوشنبه، چهاردهم جمادى الاولى هزار و سىصد و نود و دو هجرى قمرى، مطابق پنجم تير ماه هزار و سىصد و پنجاه و يك هجرى شمسى، شروع و در شب پنجشنبه، پنجم شوال المكرم هزار و سىصد و نود و شش هجرى قمرى، مطابق هشتم مهر ماه هزار و سىصد و پنجاه و پنج هجرى شمسى، خاتمه يافت و اينك، قلم تقدير رقم زد كه فايده اين مأدبه، اعم و عايده اين مائده، اتم باشد». | ||
حضرت استاد، در مقدمه كتاب، بعد از بحثى تحقيقى در صحت انتساب فصوص الحكم به [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، خاطرنشان مىسازد كه اولين شارح فصوص [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، خود [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] است؛ بدين صورت كه از فص 63 تا فص 74 كه آخرين فص كتاب است، همان شرح يا تعليقهاى است كه [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، بر بعضى از فصوص مشكل كتاب نگاشته، ولى ديگران آنها را به اصل، الحاق و همه را يكجا به نام فصوص، قلمداد كردهاند. | حضرت استاد، در مقدمه كتاب، بعد از بحثى تحقيقى در صحت انتساب فصوص الحكم به [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، خاطرنشان مىسازد كه اولين شارح فصوص [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، خود [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]] است؛ بدين صورت كه از فص 63 تا فص 74 كه آخرين فص كتاب است، همان شرح يا تعليقهاى است كه [[فارابی، محمد بن محمد|فارابى]]، بر بعضى از فصوص مشكل كتاب نگاشته، ولى ديگران آنها را به اصل، الحاق و همه را يكجا به نام فصوص، قلمداد كردهاند. | ||
| خط ۶۹: | خط ۵۰: | ||
لازم به ذكر است كه شيوه استاد، در اين شرح، بدين صورت است كه ابتدا، هر فص را به گونه تصحيح شده، عنوان مىكند و پس از آن، به ترجمه تحت اللفظى آن مىپردازد و سپس به دنبال آن، توضيحاتى را به عنوان بيان آن فص، مىآورد و همانگونه كه خود ايشان، قيد كردهاند، در حقيقت، رساله فصوص، بهانه است و به ازاى نصوصى كه در آن درج شده، به مثابت پيمانه است. | لازم به ذكر است كه شيوه استاد، در اين شرح، بدين صورت است كه ابتدا، هر فص را به گونه تصحيح شده، عنوان مىكند و پس از آن، به ترجمه تحت اللفظى آن مىپردازد و سپس به دنبال آن، توضيحاتى را به عنوان بيان آن فص، مىآورد و همانگونه كه خود ايشان، قيد كردهاند، در حقيقت، رساله فصوص، بهانه است و به ازاى نصوصى كه در آن درج شده، به مثابت پيمانه است. | ||
استاد، خود، | استاد، خود، درباره كتاب نصوص الحكم بر فصوص الحكم، چنين سروده است: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''به اسم الهى قلم زد رقم''|2=''نصوص حكم بر فصوص حكم''}} | {{ب|''به اسم الهى قلم زد رقم''|2=''نصوص حكم بر فصوص حكم''}} | ||
{{ب|''نصوص حكم را موازين قسط''|2=''بيابى | {{ب|''نصوص حكم را موازين قسط''|2=''بيابى برایت نه بيش و نه كم''}} | ||
{{ب|''موازين قسطى كه صد بار به''|2=''ز مرآت اسكندر و جام جم''}} | {{ب|''موازين قسطى كه صد بار به''|2=''ز مرآت اسكندر و جام جم''}} | ||
{{ب|''مر اين مخزن معرفت را قياس''|2=''نشايد به دينار كرد و درم''}} | {{ب|''مر اين مخزن معرفت را قياس''|2=''نشايد به دينار كرد و درم''}} | ||
| خط ۹۴: | خط ۷۵: | ||
== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۸۴: | ||
[[رده:عصر صاحبنظران فلسفه اسلامی]] | [[رده:عصر صاحبنظران فلسفه اسلامی]] | ||
[[رده:عصر صاحبنظران فلسفه قرن چهارم]] | [[رده:عصر صاحبنظران فلسفه قرن چهارم]] | ||
[[رده:فیلسوفان، آ–ی]] | [[رده:کتابهای فیلسوفان، آ–ی]] | ||
[[رده:فارابی ابونصر محمد بن محمد، 260-339ق]] | [[رده:فارابی ابونصر محمد بن محمد، 260-339ق]] | ||
[[رده:آثار انفرادی فارابی]] | [[رده:آثار انفرادی فارابی]] | ||