الفتوحات الإسلامية: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۷: خط ۴۷:
نویسنده معتقد است که بیشتر کتب و تألیفات در شهرهای عربی مانند کوفه، بصره، مدینه، مکه، شام، بغداد و فسطاط نوشته شده است. این مراکز نشانه‌های مشترکی داشتند که آنها را از دیگر شهرها متمایز می‌کرد: مردم آن عرب و بیشترشان از جنگجویان بودند و نظم و سازمان متفاوتی با دیگر اماکن تمدنی داشتند<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>.
نویسنده معتقد است که بیشتر کتب و تألیفات در شهرهای عربی مانند کوفه، بصره، مدینه، مکه، شام، بغداد و فسطاط نوشته شده است. این مراکز نشانه‌های مشترکی داشتند که آنها را از دیگر شهرها متمایز می‌کرد: مردم آن عرب و بیشترشان از جنگجویان بودند و نظم و سازمان متفاوتی با دیگر اماکن تمدنی داشتند<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>.


منابع تاریخ عمومی بخشی از صفحات تاریخ خود را به حوادث قرن اول اختصاص داده‌اند: تاریخ طبری وسیع‌ترین مصدری است که محققین و متأخرین در نقل و تلخیص بر آن اعتماد کرده‌اند؛ طبری 590 صفحه از کتابش را به زندگی رسول‌الله(ص) و 1130 صفحه را به خلفای راشدین، 1530 صفحه را به خلفای اموی و 1660 صفحه را به خلفای عباسی تا سال 302ق اختصاص داده است. یعقوبی یک‌صد صفحه را به سیره رسول‌الله(ص)، 90 صفحه را به خلفای راشدین و 146 صفحه را به خلفای عباسی تا سال 259ق اختصاص داده است<ref>ر.ک: همان، ص15-14</ref>. مشکل محقق این عصر در کمیت معلومات مطلوب برای قراردادن آنها به‌عنوان اساس بحث نیست، بلکه در شیوه تنظیم و جوانبی است که لازم است برجسته شود یا تقدیر صحیح اهمیت هر حادثه و همچنین در مظاهر انسجام آنهاست. به‌عبارت‌دیگر در تحلیل، تعلیل و تقدیری است که شایسته است مقدم شود<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>.
منابع تاریخ عمومی بخشی از صفحات تاریخ خود را به حوادث قرن اول اختصاص داده‌اند: [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ طبری]] وسیع‌ترین مصدری است که محققین و متأخرین در نقل و تلخیص بر آن اعتماد کرده‌اند؛ طبری 590 صفحه از کتابش را به زندگی رسول‌الله(ص) و 1130 صفحه را به خلفای راشدین، 1530 صفحه را به خلفای اموی و 1660 صفحه را به خلفای عباسی تا سال 302ق اختصاص داده است. [[یعقوبی، احمد بن اسحاق|یعقوبی]] یک‌صد صفحه را به سیره رسول‌الله(ص)، 90 صفحه را به خلفای راشدین و 146 صفحه را به خلفای عباسی تا سال 259ق اختصاص داده است<ref>ر.ک: همان، ص15-14</ref>. مشکل محقق این عصر در کمیت معلومات مطلوب برای قراردادن آنها به‌عنوان اساس بحث نیست، بلکه در شیوه تنظیم و جوانبی است که لازم است برجسته شود یا تقدیر صحیح اهمیت هر حادثه و همچنین در مظاهر انسجام آنهاست. به‌عبارت‌دیگر در تحلیل، تعلیل و تقدیری است که شایسته است مقدم شود<ref>ر.ک: همان، ص15</ref>.


کثرت معلومات قرن اول هجری می‌طلبد که نویسنده به بعضی از این معلومات بسنده کند؛ یعنی آنچه را که صحیح و با چارچوب و محدوده بحث هماهنگ است را برگزیند. لذا معلومات فراوانی رها شده و جز به مواردی که اهمیت ویژه‌ای داشته اشاره نشده است تا حجم کتاب زیاد نشود و ذهن خواننده مشوش و پراکنده نشود. پس حوادث اساسی را ذکر کرده و آنهایی را که مهم دانسته شرح و تفصیل داده است. در حاشیه نیز تنها مراجعی را که مهم دانسته ذکر کرده است. جزئیات تفاصیل مباحث را نیز رها کرده است<ref>ر.ک: همان، ص16-15</ref>.
کثرت معلومات قرن اول هجری می‌طلبد که نویسنده به بعضی از این معلومات بسنده کند؛ یعنی آنچه را که صحیح و با چارچوب و محدوده بحث هماهنگ است را برگزیند. لذا معلومات فراوانی رها شده و جز به مواردی که اهمیت ویژه‌ای داشته اشاره نشده است تا حجم کتاب زیاد نشود و ذهن خواننده مشوش و پراکنده نشود. پس حوادث اساسی را ذکر کرده و آنهایی را که مهم دانسته شرح و تفصیل داده است. در حاشیه نیز تنها مراجعی را که مهم دانسته ذکر کرده است. جزئیات تفاصیل مباحث را نیز رها کرده است<ref>ر.ک: همان، ص16-15</ref>.


اخبار فتوح از کتب قدیمی به‌دست ما رسیده است که مهم‌ترین آنها تاریخ خلیفه بن خیاط (متوفی 240ق)، فتوح البلدان بلاذری (متوفی 259ق)، تاریخ الرسل و الملوك طبری (متوفی 311ق)، الفتوح ابن اعثم (متوفی 314ق) و تاریخ یعقوبی (متوفی 284ق) است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>.
اخبار فتوح از کتب قدیمی به‌دست ما رسیده است که مهم‌ترین آنها [[تاريخ خلیفة بن خیاط]] (متوفی 240ق)، [[فتوح البلدان|فتوح البلدان بلاذری]] (متوفی 259ق)، [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاریخ الرسل و الملوك طبری]] (متوفی 311ق)، [[الفتوح|الفتوح ابن اعثم]] (متوفی 314ق) و [[تاریخ یعقوبی]] (متوفی 284ق) است<ref>ر.ک: همان، ص16</ref>.


از جمله آثار جدید در موضوع فتوحات اولیه نیز می‌توان به «الفتوحات الإسلامية الأولی» دونر که مطالعات وسیع و آراء فراگیری در موضوعش دارد، «العراق بعد الفتوح الأولی» مورونی نیز مطالعات کاملی در احوال بشر و اقتصاد عراق با لیست کاملی از مصادر نوشته است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.
از جمله آثار جدید در موضوع فتوحات اولیه نیز می‌توان به «[[الفتوحات الإسلامية الأولی]]» دونر که مطالعات وسیع و آراء فراگیری در موضوعش دارد، «العراق بعد الفتوح الأولی» مورونی نیز مطالعات کاملی در احوال بشر و اقتصاد عراق با لیست کاملی از مصادر نوشته است<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>.


کتاب با معرفی حکومت ساسانی آغاز شده است. سرزمین‎های حکومت ساسانی به سرزمین‌های اداری متعدد تقسیم می‌شد. حاکمان مناطق مختلف «شاه» نامیده می‌شدند و لشکر و استقلال وسیعی داشتند. حکومت ساسانی نیروی نظامی را بر مبنای سیاست هجومی توسعه‌طلبانه تشکیل داده بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23 و26 و 28</ref>.
کتاب با معرفی حکومت ساسانی آغاز شده است. سرزمین‎های حکومت ساسانی به سرزمین‌های اداری متعدد تقسیم می‌شد. حاکمان مناطق مختلف «شاه» نامیده می‌شدند و لشکر و استقلال وسیعی داشتند. حکومت ساسانی نیروی نظامی را بر مبنای سیاست هجومی توسعه‌طلبانه تشکیل داده بود<ref>ر.ک: متن کتاب، ص23 و26 و 28</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش