۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
}} | }} | ||
'''البريلوية، عقائد و تاريخ'''، اثر نویسنده سلفی، [[ظهیر، احسان الهی|احسان الهی ظهیر]] (متوفی 1407ق)، کتابی است که به معرفی عقاید و تاریخ یکی از نحلههای جدید شبهقاره هند به نام بریلویه اختصاص یافته است. | |||
مکتب بریلوی، مکتبی است که در هند و پاکستان پیروان بسیاری دارد. بنیانگذار این مکتب، احمدرضا خان بریلوی (1272-1340ق) از عرفا، دانشمندان و مؤلفان شبهقاره است. مکتب بریلوی، آمیزهای است از تسنن و تصوّف که وجه اخیر در آن نمایانتر است. این مکتب تا حدود زیادی بر آرای شیخ عبدالحق محدث دهلوی متکی است که در نوشتههای احمدرضا به آثار او بسیار استناد میشود. مجموعه فتاوای او به نام «العطايا النبوية في الفتاوي الرضوية» در دوازده مجلد بزرگ گرد آمده است. او برخلاف سلفیها، شأن و جایگاه بالایی برای امامان شیعه قائل است و کتابی در مناقب اهلبیت(ع) تألیف کرده و منظومهای نیز در ستایش آنان موسوم به «شجرة طيبة أصلها ثابت و فرعها في السماء» سروده است. اگر بگوییم این مکتب برای مقابله با آرای افراطی ابن تیمیه، محمد بن عبدالوهاب و مروّجان هندی آثار وی، مانند خاندان دهلوی، تأسیس شده است، سخن گزافی نگفتهایم. احمدرضا، [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] را «ضالّ و مضلّ» و اسماعیل دهلوی را «طاغية النجدية» و کتاب او را «کفریات» میشمارد<ref>ر.ک: اسعدی، محمد، ص151-152</ref>. | |||
مکتب بریلوی، مکتبی است که در هند و پاکستان پیروان بسیاری دارد. بنیانگذار این مکتب، احمدرضا خان بریلوی (1272-1340ق) از عرفا، دانشمندان و مؤلفان شبهقاره است. مکتب بریلوی، آمیزهای است از تسنن و تصوّف که وجه اخیر در آن نمایانتر است. این مکتب تا حدود زیادی بر آرای شیخ عبدالحق محدث دهلوی متکی است که در نوشتههای احمدرضا به آثار او بسیار استناد میشود. مجموعه فتاوای او به نام «العطايا النبوية في الفتاوي الرضوية» در دوازده مجلد بزرگ گرد آمده است. او برخلاف سلفیها، شأن و جایگاه بالایی برای امامان شیعه قائل است و کتابی در مناقب اهلبیت(ع) تألیف کرده و منظومهای نیز در ستایش آنان موسوم به «شجرة طيبة أصلها ثابت و فرعها في السماء» سروده است. اگر بگوییم این مکتب برای مقابله با آرای افراطی ابن تیمیه، محمد بن عبدالوهاب و مروّجان هندی آثار وی، مانند خاندان دهلوی، تأسیس شده است، سخن گزافی نگفتهایم. احمدرضا، ابن تیمیه را «ضالّ و مضلّ» و اسماعیل دهلوی را «طاغية النجدية» و کتاب او را «کفریات» میشمارد<ref>ر.ک: اسعدی، محمد، ص151-152</ref>. | |||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
محتویات کتاب بعد از دو مقدمه از عطیه محمد سالم و نویسنده، در پنج باب تنظیم شده است. | محتویات کتاب بعد از دو مقدمه از [[سالم، عطيه محمد|عطیه محمد سالم]] و نویسنده، در پنج باب تنظیم شده است. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
عطیه محمد سالم در مقدمه میگوید: تاریخ زندگی مؤسس فرقه بریلویه و ظهور وی در بین سالهای 1272 تا 1340ق، تاریخ نهضت علمی در هند نیست، بلکه تاریخ نهضت فکری یا حتی ادبی نمیباشد؛ چون در آن روزگار، هند در استعمار بریتانیا بود و روش استعمار بر این بود که هر حرکتی را که احساس میکرد در آن زندگی است یا تحرکی بهسوی زندگی است، نابود میکرد؛ بنابراین، این طایفه نمیتوانست در سایه استعمار آشکار شود، مگر اینکه تسلیم آنها باشد و با آنها سازش نماید<ref>ر.ک: مقدمه، ص3</ref>. | [[سالم، عطيه محمد|عطیه محمد سالم]] در مقدمه میگوید: تاریخ زندگی مؤسس فرقه بریلویه و ظهور وی در بین سالهای 1272 تا 1340ق، تاریخ نهضت علمی در هند نیست، بلکه تاریخ نهضت فکری یا حتی ادبی نمیباشد؛ چون در آن روزگار، هند در استعمار بریتانیا بود و روش استعمار بر این بود که هر حرکتی را که احساس میکرد در آن زندگی است یا تحرکی بهسوی زندگی است، نابود میکرد؛ بنابراین، این طایفه نمیتوانست در سایه استعمار آشکار شود، مگر اینکه تسلیم آنها باشد و با آنها سازش نماید<ref>ر.ک: مقدمه، ص3</ref>. | ||
افراط در اعتقادات و تفریط در اعمال عبادی در مکتب بریلویه از مسائلی است که در این مقدمه مطرح و بهصورت مختصر به آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>. | افراط در اعتقادات و تفریط در اعمال عبادی در مکتب بریلویه از مسائلی است که در این مقدمه مطرح و بهصورت مختصر به آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص4</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۶: | ||
استغاثه به غیر خدا، قدرت ماورایی انبیاء و اولیاء، استغاثه به اموات، مسئله علم غیب پیامبر(ص)، نور بودن پیامبر(ص)، حاضر و ناظر بودن پیامبر(ص)، از مسائلی است که بریلویان به آنها اعتقاد دارند و با مبانی نویسنده سلفی سازگاری ندارد؛ لذا ایشان با رجوع به منابعی چون قرآن، به نقد آنها پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص56-111</ref>. | استغاثه به غیر خدا، قدرت ماورایی انبیاء و اولیاء، استغاثه به اموات، مسئله علم غیب پیامبر(ص)، نور بودن پیامبر(ص)، حاضر و ناظر بودن پیامبر(ص)، از مسائلی است که بریلویان به آنها اعتقاد دارند و با مبانی نویسنده سلفی سازگاری ندارد؛ لذا ایشان با رجوع به منابعی چون قرآن، به نقد آنها پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص56-111</ref>. | ||
باب سوم کتاب با عنوان تعالیم بریلویه، به شرح و رد برخی دیگر از عقاید این مکتب اختصاص یافته است. مهمترین مسئلهای که در این باب به آن اشاره شده و نویسنده با آن مبارزه نموده، بنای قبور و زیارت اهل آن است. احسان الهی ظهیر با مراجعه به منابع اهل سنت، بهخصوص منابع روایی حنفیه به دنبال این است که بنای قبور و بزرگ داشتن اهل آن را غیر مشروع بداند<ref>ر.ک: همان، ص115-116</ref>. | باب سوم کتاب با عنوان تعالیم بریلویه، به شرح و رد برخی دیگر از عقاید این مکتب اختصاص یافته است. مهمترین مسئلهای که در این باب به آن اشاره شده و نویسنده با آن مبارزه نموده، بنای قبور و زیارت اهل آن است. [[ظهیر، احسان الهی|احسان الهی ظهیر]] با مراجعه به منابع اهل سنت، بهخصوص منابع روایی حنفیه به دنبال این است که بنای قبور و بزرگ داشتن اهل آن را غیر مشروع بداند<ref>ر.ک: همان، ص115-116</ref>. | ||
یکی دیگر از اعتقادات این مکتب، استحباب برپایی مجالس شادی در روز تولد پیامبر(ص) است. احمدرضا بریلوی، معتقد است که یادآوری روز تولد پیامبر(ص) و محترم شمردن این روز و توزیع حلوا و شیرینی و اطعام نمودن، مستحب است و سبب نزول برکات و رحمت الهی است. نویسنده سلفی این تفکر بریلوی را مورد انتقاد قرار داده و مغایر با سنت دانسته است<ref>ر.ک: همان، 124-127</ref>. | یکی دیگر از اعتقادات این مکتب، استحباب برپایی مجالس شادی در روز تولد پیامبر(ص) است. احمدرضا بریلوی، معتقد است که یادآوری روز تولد پیامبر(ص) و محترم شمردن این روز و توزیع حلوا و شیرینی و اطعام نمودن، مستحب است و سبب نزول برکات و رحمت الهی است. نویسنده سلفی این تفکر بریلوی را مورد انتقاد قرار داده و مغایر با سنت دانسته است<ref>ر.ک: همان، 124-127</ref>. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۴: | ||
==پانویس == | ==پانویس == | ||
<references/> | <references /> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
| خط ۸۵: | خط ۸۴: | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
ویرایش