۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'ت‌و' به 'ت‌و'
جز (جایگزینی متن - 'ه‍‌ه' به 'ه‍‌ه') |
جز (جایگزینی متن - 'ت‌و' به 'ت‌و') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''عوارف المعارف'''، اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|شیخ شهاب‌الدین، ابوحفص عمر بن محمد سهروردی]] (متوفی 632ق) است که به ترجمه [[اصفهانی، اسماعیل بن عبدالمؤمن|ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی]] (قرن هفتم) رسیده است. این کتاب با همین ترجمه برای بار اول در سال 1364 و برای دومین مرتبه در 1374 شمسی به شمار 3000 نسخه به چاپ رسیده است. آمادهسازی و چاپ این ترجمه از اثر، از انتشارات علمی و فرهنگی بوده است. بنا بر آنچه از مقدمه ترجمه برمىآید، نام کامل مترجم کتاب [[اصفهانی، اسماعیل بن عبدالمؤمن|اسماعیل بن عبدالمؤمن ابومنصور ماشاده]] است. او کتاب عوارف را، به خواهش دوستان و بهپاس ارادتى که به عبدالسلام کاموى داشته، در سال ششصد و | '''عوارف المعارف'''، اثر [[سهروردی، عمر بن محمد|شیخ شهاب‌الدین، ابوحفص عمر بن محمد سهروردی]] (متوفی 632ق) است که به ترجمه [[اصفهانی، اسماعیل بن عبدالمؤمن|ابومنصور بن عبدالمؤمن اصفهانی]] (قرن هفتم) رسیده است. این کتاب با همین ترجمه برای بار اول در سال 1364 و برای دومین مرتبه در 1374 شمسی به شمار 3000 نسخه به چاپ رسیده است. آمادهسازی و چاپ این ترجمه از اثر، از انتشارات علمی و فرهنگی بوده است. بنا بر آنچه از مقدمه ترجمه برمىآید، نام کامل مترجم کتاب [[اصفهانی، اسماعیل بن عبدالمؤمن|اسماعیل بن عبدالمؤمن ابومنصور ماشاده]] است. او کتاب عوارف را، به خواهش دوستان و بهپاس ارادتى که به عبدالسلام کاموى داشته، در سال ششصد و شصت‌وپنج (665) هجرى از عربى به فارسى برگردانده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، صفحه بیست‌وشش – بیست‌وهفت</ref> تصحیح اثر توسط [[انصاری، قاسم|قاسم انصاری]] انجام شده و همو مقدمه مفصلی درباره ترجمه کتاب و شیوه تصحیحش در ابتدای کتاب نوشته است. | ||
== اهمیت ادبی == | == اهمیت ادبی == | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
مترجم چنانکه خود در مقدمه گفته، اسانید و مکررات را حذف کرده است. از حدود سیصد و سى آیه که در متن عوارف هست یکسوم آن در ترجمه نقل شده است. متجاوز از سیصد و چهارده حدیث و خبر در عوارف مذکور است که تقریباً یکصد و سى خبر و حدیث آن در ترجمه آمده است. | مترجم چنانکه خود در مقدمه گفته، اسانید و مکررات را حذف کرده است. از حدود سیصد و سى آیه که در متن عوارف هست یکسوم آن در ترجمه نقل شده است. متجاوز از سیصد و چهارده حدیث و خبر در عوارف مذکور است که تقریباً یکصد و سى خبر و حدیث آن در ترجمه آمده است. | ||
از هشتادوهفت بیت عربى منقول در متن عوارف، فقط در حدود | از هشتادوهفت بیت عربى منقول در متن عوارف، فقط در حدود بیست‌وسه بیت در ترجمه مذکور افتاده است. در عوض، مترجم چهارصد و هفتاد بیت فارسى در ترجمه افزوده است. | ||
باب‌های بیست و سوم و بیست و چهارم کلاً ترجمه نشده و به قول مترجم آنچه از این دو باب لازم بوده در باب بیست و دوم گفته شده است. | باب‌های بیست و سوم و بیست و چهارم کلاً ترجمه نشده و به قول مترجم آنچه از این دو باب لازم بوده در باب بیست و دوم گفته شده است. | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
ترجمه‌های دیگری نیز از این کتاب [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] موجود است. مثلاً دکتر نذیر احمد، استاد هندى، در (نشریه روابط فرهنگى هند و ایران؛ Indo - Iranica)، شماره 3، 4، سال 1972م، در مقاله‌ای تحت عنوان «قدیمترین ترجمه عوارف المعارف»، به معرفى ترجمه‌اى از عوارف پرداخته و آن را قدیمترین ترجمه این کتاب خوانده است که خلاصه ترجمه مقاله وی به شرح زیر است: | ترجمه‌های دیگری نیز از این کتاب [[سهروردی، عمر بن محمد|سهروردی]] موجود است. مثلاً دکتر نذیر احمد، استاد هندى، در (نشریه روابط فرهنگى هند و ایران؛ Indo - Iranica)، شماره 3، 4، سال 1972م، در مقاله‌ای تحت عنوان «قدیمترین ترجمه عوارف المعارف»، به معرفى ترجمه‌اى از عوارف پرداخته و آن را قدیمترین ترجمه این کتاب خوانده است که خلاصه ترجمه مقاله وی به شرح زیر است: | ||
قاسم داود، خطیب قصبه سهبر یا چبر و یا چر، از مریدان شیخ بهاءالدین زکریاى مولتانى و معاصر تاجالدین ابوبکر پسر ملک کبیر عزالدین ابوالحارث منکبرنى (سلطنت: 617- 628ق)، بنا به خواهش تاجالدین و با اجازه مراد خود، شیخ بهاءالدین، به ترجمه کتاب عوارف المعارف از عربى به فارسى اقدام کرده و سبب ترجمه و فایده آن را چنین بیان مىکند....<ref>ر.ک: همان، صفحه | قاسم داود، خطیب قصبه سهبر یا چبر و یا چر، از مریدان شیخ بهاءالدین زکریاى مولتانى و معاصر تاجالدین ابوبکر پسر ملک کبیر عزالدین ابوالحارث منکبرنى (سلطنت: 617- 628ق)، بنا به خواهش تاجالدین و با اجازه مراد خود، شیخ بهاءالدین، به ترجمه کتاب عوارف المعارف از عربى به فارسى اقدام کرده و سبب ترجمه و فایده آن را چنین بیان مىکند....<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌وچهار</ref> نذیر احمد، به استناد مطالب مندرج در کتاب طبقات ناصرى (پایان تألیف 658ق) تألیف منهاجالدین سراج (متولد 589ق) مربوط به حکومت و وفات تاجالدین ابوبکر و پدرش و دیگر ملاحظات تاریخى و بررسى ترجمه و حال مترجم، تاریخ این ترجمه را حدود 642ق، یعنى ده سال بعد از وفات مؤلف کتاب عوارف المعارف (632ق)، دانسته و به همین دلایل آن را بر ترجمه‌هاى ظهیرالدین بزغش شیرازى (متوفى 716ق) و [[اصفهانی، اسماعیل بن عبدالمؤمن|شیخ اسماعیل بن عبدالمؤمن بن ابومنصور اصفهانى]] (متوفى 710ق) مقدم شمرده است.<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌وپنج</ref> | ||
== تصحیح اثر == | == تصحیح اثر == | ||
[[انصاری، قاسم|قاسم انصاری]] در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، درباره کیفیت تصحیح آ ن می‌نویسد: | [[انصاری، قاسم|قاسم انصاری]] در مقدمه‌ای که بر کتاب نوشته، درباره کیفیت تصحیح آ ن می‌نویسد: | ||
چند سال پیش که به تصحیح این اثر نفیس موظف شدم، ابتدا از سه نسخه موجود (1- نسخه مراد محمد بخارى مورخ 799ق با رمز «م»؛ 2- نسخه تورخان والد مورخ 851ق با رمز «ت»؛ 3- نسخه بریتانیا مورخ 897ق با رمز «ب») فتوکپى تهیه کردم؛ و نسخه «م» را اساس قرار داده تا باب سى و ششم با دو نسخه دیگر مقابله و تصحیح کردم و اختلافات را آوردم و مآخذ احادیث و آیات و توضیح لغات را نیز یادآور شدم. در این فاصله فیلم دیگرى از این ترجمه وسیله استاد دکتر احمدعلی رجائى که از کتابخانه برلین فراهم شده بود، به کتابخانه مرکزى دانشگاه تحویل گردید. عکس این نسخه نیز (که متأسفانه فاقد نه باب اول است و سقطات فراوان و تقدم و تأخر نابجا و خطخوردگیهاى بىحساب دارد) تهیه شد و تنها به استناد تاریخ کتابت (733ق) با رمز «بر» از باب دهم اساس کار قرار گرفت و طبق معمول، اختلافات که گاهى در یک صفحه به 40 مورد مىرسد، در حاشیه نوشته شد و وقتى مقرر گردید که اختلاف نسخ به بعد از متن کتاب منتقل شود، مقدار زیادى از این موارد را کاستم و بهزعم خود آنچه مهم مى‌نمود آوردم. سقطات و اشتباهات نسخه اصل را به استناد سه نسخه دیگر و اصل عوارف المعارف در متن و میان دو قلاب نقل کردم تا ضمن حفظ امانت، خواننده عزیز همه ترجمه را پیشرو داشته باشد و با مراجعه مکرر به حاشیه خسته نشود و از نقص مطالب و کمبودهاى محسوس ملول نگردد.<ref>ر.ک: همان، صفحه | چند سال پیش که به تصحیح این اثر نفیس موظف شدم، ابتدا از سه نسخه موجود (1- نسخه مراد محمد بخارى مورخ 799ق با رمز «م»؛ 2- نسخه تورخان والد مورخ 851ق با رمز «ت»؛ 3- نسخه بریتانیا مورخ 897ق با رمز «ب») فتوکپى تهیه کردم؛ و نسخه «م» را اساس قرار داده تا باب سى و ششم با دو نسخه دیگر مقابله و تصحیح کردم و اختلافات را آوردم و مآخذ احادیث و آیات و توضیح لغات را نیز یادآور شدم. در این فاصله فیلم دیگرى از این ترجمه وسیله استاد دکتر احمدعلی رجائى که از کتابخانه برلین فراهم شده بود، به کتابخانه مرکزى دانشگاه تحویل گردید. عکس این نسخه نیز (که متأسفانه فاقد نه باب اول است و سقطات فراوان و تقدم و تأخر نابجا و خطخوردگیهاى بىحساب دارد) تهیه شد و تنها به استناد تاریخ کتابت (733ق) با رمز «بر» از باب دهم اساس کار قرار گرفت و طبق معمول، اختلافات که گاهى در یک صفحه به 40 مورد مىرسد، در حاشیه نوشته شد و وقتى مقرر گردید که اختلاف نسخ به بعد از متن کتاب منتقل شود، مقدار زیادى از این موارد را کاستم و بهزعم خود آنچه مهم مى‌نمود آوردم. سقطات و اشتباهات نسخه اصل را به استناد سه نسخه دیگر و اصل عوارف المعارف در متن و میان دو قلاب نقل کردم تا ضمن حفظ امانت، خواننده عزیز همه ترجمه را پیشرو داشته باشد و با مراجعه مکرر به حاشیه خسته نشود و از نقص مطالب و کمبودهاى محسوس ملول نگردد.<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌ودو</ref> | ||
== علائم و رموز == | == علائم و رموز == | ||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
# رحمه: رحمةاللهعلیه؛ | # رحمه: رحمةاللهعلیه؛ | ||
# عللم: علیه‌السلام؛ | # عللم: علیه‌السلام؛ | ||
# صلعم: صلىاللهعلیهوسلم.<ref>ر.ک: همان، صفحه | # صلعم: صلىاللهعلیهوسلم.<ref>ر.ک: همان، صفحه شصت‌وسه</ref> | ||
== دیگر ویژگیها == | == دیگر ویژگیها == | ||
پانوشتهای مقدمه در صفحات | پانوشتهای مقدمه در صفحات شصت‌ونه تا هفتادودو ذکر شده و از صفحه هفتادوسه تا هشتاد مقدمه، حاوی رونوشت تصاویر نسخ خطی مختلف کتاب است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||