یکصدوسیزده سند از روابط فرهنگی - تجاری ایران و هند (1289-1329خورشیدی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ن‎د' به 'ن‌د'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ع' به 'ه‌ع')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ن‎د' به 'ن‌د')
خط ۴۷: خط ۴۷:
بمبئی یکی از بندرهای مهم و دومین شهر پرجمعیت و از کانون راه‎های بین‎المللی هند است. در سده سیزدهم و نیمه اول سده چهاردهم، از مهم‎ترین مراکز طبع و نشر کتاب‌های فارسی بود. میرزا محمد بن محمد رفیع شیرازی (متولد 1269)، بازرگان اهل شیراز در 1285 نخستین شرکت نشر و فروش کتاب‌های فارسی بمبئی را تأسیس کرد. او در این کار چنان موفق بود که به «ملک‎الکتّاب» معروف شد.
بمبئی یکی از بندرهای مهم و دومین شهر پرجمعیت و از کانون راه‎های بین‎المللی هند است. در سده سیزدهم و نیمه اول سده چهاردهم، از مهم‎ترین مراکز طبع و نشر کتاب‌های فارسی بود. میرزا محمد بن محمد رفیع شیرازی (متولد 1269)، بازرگان اهل شیراز در 1285 نخستین شرکت نشر و فروش کتاب‌های فارسی بمبئی را تأسیس کرد. او در این کار چنان موفق بود که به «ملک‎الکتّاب» معروف شد.


در واقع ایرانیان ساکن بمبئی از لحاظ تاریخی به دو گروه مشخص تقسیم می‌شوند: کسانی که اصلاً از مراکز فرهنگی مانند شیراز، اصفهان و کاشان بودند و بیشتر به کار تجارت اشتغال داشتند و آن گروه از مهاجرانی که پس از 1326ش، عمدتاًً از یزد، به هند آمدند و به مشاغلی همچون رستوران‎داری، خبازی و بقالی پرداختند. آن‎ها موقوفاتی نیز در بمبئی برجای گذاشتند که «موقوفات انجمن فتوت اثناعشری یزدیان بمبئی» نامیده می‌شد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31545/1/7 ر.ک: مقدمه، ص7-12]</ref>.
در واقع ایرانیان ساکن بمبئی از لحاظ تاریخی به دو گروه مشخص تقسیم می‌شوند: کسانی که اصلاً از مراکز فرهنگی مانند شیراز، اصفهان و کاشان بودند و بیشتر به کار تجارت اشتغال داشتند و آن گروه از مهاجرانی که پس از 1326ش، عمدتاًً از یزد، به هند آمدند و به مشاغلی همچون رستوران‌داری، خبازی و بقالی پرداختند. آن‎ها موقوفاتی نیز در بمبئی برجای گذاشتند که «موقوفات انجمن فتوت اثناعشری یزدیان بمبئی» نامیده می‌شد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31545/1/7 ر.ک: مقدمه، ص7-12]</ref>.


برخی از مکاتباتی که در این اثر به چشم می‌خورد، مکاتبه در مورد موضوعات زیر می‎باشند: منع دخول و حمل و فروش تریاک، تجارت انغوزه، واگذاری تعمیر و تکمیل ریل‎گذاری بندر شاپور، مسافرت و بازدید برخی از اشخاص از ایران یا هند، ضبط و رفع توقیف اموال کسانی چون میرزا یحیی، دو کتابچه درباره خاندان‎های ایرانیان مقیم هندوستان و معرفی آن‎ها و راز قدرت باری ‎تعالی از حکیم منهاج‎الدین دهلوی درباره قدرت خداوند و خواص گیاهان و سخنان حکیمانه و... است. بیشتر این اسناد به‌صورت دست‎نویس و برخی از آن‎ها ماشینی است. در میان آن‎ها تعدادی نیز به‌صورت تلگراف ارسال شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31545/1/19 ر.ک: متن کتاب، اسناد شماره 1-81]</ref>.  
برخی از مکاتباتی که در این اثر به چشم می‌خورد، مکاتبه در مورد موضوعات زیر می‎باشند: منع دخول و حمل و فروش تریاک، تجارت انغوزه، واگذاری تعمیر و تکمیل ریل‎گذاری بندر شاپور، مسافرت و بازدید برخی از اشخاص از ایران یا هند، ضبط و رفع توقیف اموال کسانی چون میرزا یحیی، دو کتابچه درباره خاندان‎های ایرانیان مقیم هندوستان و معرفی آن‎ها و راز قدرت باری ‎تعالی از حکیم منهاج‎الدین دهلوی درباره قدرت خداوند و خواص گیاهان و سخنان حکیمانه و... است. بیشتر این اسناد به‌صورت دست‎نویس و برخی از آن‎ها ماشینی است. در میان آن‎ها تعدادی نیز به‌صورت تلگراف ارسال شده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/31545/1/19 ر.ک: متن کتاب، اسناد شماره 1-81]</ref>.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش