خضر بک، خضر بن جلال‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'س‎ا' به 'س‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‎د' به 'ه‌د')
جز (جایگزینی متن - 'س‎ا' به 'س‌ا')
خط ۵۰: خط ۵۰:


==تحصیل، مناصب==
==تحصیل، مناصب==
خضر بیک، در شهر تولدش، سوری‎حصار، زیر نظر پدرش که قاضی و از بزرگان آن شهر بود رشد کرد و مبادی علوم را آموخت. او در مسیر آموزشش به درس مولی فاضل محمد بن ادمغان مشهور به یکان، از شاگردان شمس‎الدین محمد بن حمزه فناری رفت و علوم عقلی و نقلی و سایر علوم متداول را نزد وی آموخت. خضر بیک در درس این استاد به کمال علمی رسید و با دختر وی ازدواج کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/25 ر.ک: همان، ص25-26]</ref>. از فرزندان او از این زن می‌توان «سنان‎الدین یوسف»، «یعقوب پاشا» و «احمد پاشا» را نام برد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/32 ر.ک: همان، ص32-33]</ref>.
خضر بیک، در شهر تولدش، سوری‎حصار، زیر نظر پدرش که قاضی و از بزرگان آن شهر بود رشد کرد و مبادی علوم را آموخت. او در مسیر آموزشش به درس مولی فاضل محمد بن ادمغان مشهور به یکان، از شاگردان شمس‌الدین محمد بن حمزه فناری رفت و علوم عقلی و نقلی و سایر علوم متداول را نزد وی آموخت. خضر بیک در درس این استاد به کمال علمی رسید و با دختر وی ازدواج کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/25 ر.ک: همان، ص25-26]</ref>. از فرزندان او از این زن می‌توان «سنان‎الدین یوسف»، «یعقوب پاشا» و «احمد پاشا» را نام برد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/32 ر.ک: همان، ص32-33]</ref>.


وی در سال 837ق، 27 سال داشت و در شهر سوری‎حصار، مدرس بود و با توجه به اینکه در 857ق، یعنی سال فتح قسطنطنیه، به منصب قضاوت رسید، باید گفت: بیست سال پیش از تصدی این منصب، به تدریس پرداخته است و تولی منصب قضاوت توسط او در 47 سالگی بوده است. وی سپس به ریاست مدرسه «سلطان محمد خان اول» در شهر «بورسا»ی ترکیه رسید و در آنجا شاگردان بسیاری از جمله مصلح‎الدین قسطلانی، علی عربی، مصلح‎الدین خواجه‎زاده و شمس‎الدین احمد خیالی و... که دو نفر اخیر نایب او در مدرسه بودند، پرورش داد. وی سپس مدرّس مدرسه «یلدرم خان» در شهر «بورسا» شد و پس از آن در «عینکول» به قضاوت پرداخت و متولی تدریس در دانشگاه بزرگ «ادرنه» شد. او سپس متولی قضاوت «ینولی» و پس از آن «قسطنطنیه» شد و در این منصب بود تا از دنیا رفت. به گزارش سخاوی او در سال 859 به سفر مکه رفت. در همین سفر، ابن عزم مغربی او را ملاقات کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/30 ر.ک: همان، ص30-31]</ref>.
وی در سال 837ق، 27 سال داشت و در شهر سوری‎حصار، مدرس بود و با توجه به اینکه در 857ق، یعنی سال فتح قسطنطنیه، به منصب قضاوت رسید، باید گفت: بیست سال پیش از تصدی این منصب، به تدریس پرداخته است و تولی منصب قضاوت توسط او در 47 سالگی بوده است. وی سپس به ریاست مدرسه «سلطان محمد خان اول» در شهر «بورسا»ی ترکیه رسید و در آنجا شاگردان بسیاری از جمله مصلح‎الدین قسطلانی، علی عربی، مصلح‎الدین خواجه‎زاده و شمس‌الدین احمد خیالی و... که دو نفر اخیر نایب او در مدرسه بودند، پرورش داد. وی سپس مدرّس مدرسه «یلدرم خان» در شهر «بورسا» شد و پس از آن در «عینکول» به قضاوت پرداخت و متولی تدریس در دانشگاه بزرگ «ادرنه» شد. او سپس متولی قضاوت «ینولی» و پس از آن «قسطنطنیه» شد و در این منصب بود تا از دنیا رفت. به گزارش سخاوی او در سال 859 به سفر مکه رفت. در همین سفر، ابن عزم مغربی او را ملاقات کرد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/30 ر.ک: همان، ص30-31]</ref>.


==اطلاعات علمی==
==اطلاعات علمی==
===علوم لغوی===
===علوم لغوی===
خضر بن جلال‌الدین، اهتمام خاصی به علوم زبان عربی داشت و در میان این علوم، در نظم ید طولایی داشت. برخی مورخان، قصایدی را در علوم مختلف برایش ذکر کرده‌اند و از مساجلات شعریه شیرین او می‌توان مساجله میان او و شمس‎الدین جزری شافعی را نام برد که طاش کبری‎زاده آن را ذکر کرده است. او در سرودن شعر به زبان‎های فارسی و ترکی نیز مهارت داشت. شیخ عثمان کلیسی درباره قصیده نونیه او گفته: این قصیده در اوج فصاحت است و سراینده‌اش در هیچ جا از قوانین عروض خارج نشده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/26 ر.ک: همان، ص26-27]</ref>.
خضر بن جلال‌الدین، اهتمام خاصی به علوم زبان عربی داشت و در میان این علوم، در نظم ید طولایی داشت. برخی مورخان، قصایدی را در علوم مختلف برایش ذکر کرده‌اند و از مساجلات شعریه شیرین او می‌توان مساجله میان او و شمس‌الدین جزری شافعی را نام برد که طاش کبری‎زاده آن را ذکر کرده است. او در سرودن شعر به زبان‎های فارسی و ترکی نیز مهارت داشت. شیخ عثمان کلیسی درباره قصیده نونیه او گفته: این قصیده در اوج فصاحت است و سراینده‌اش در هیچ جا از قوانین عروض خارج نشده است<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/26 ر.ک: همان، ص26-27]</ref>.


===علوم عقلی===
===علوم عقلی===
خط ۶۸: خط ۶۸:
# محمد بن ادمغان، مشهور به یکان؛
# محمد بن ادمغان، مشهور به یکان؛
# برهان‎الدین حیدر بن محمود خوافی، از شاگردان تفتازانی؛
# برهان‎الدین حیدر بن محمود خوافی، از شاگردان تفتازانی؛
# شمس‎الدین محمد بن حمزة بن محمد فناری؛
# شمس‌الدین محمد بن حمزة بن محمد فناری؛
# یعقوب قرمانی<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/32 ر.ک: همان، ص32-33]</ref>.
# یعقوب قرمانی<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/18368/1/32 ر.ک: همان، ص32-33]</ref>.


خط ۷۵: خط ۷۵:
# علاء‎الدین علی عربی؛
# علاء‎الدین علی عربی؛
# مصلح‎الدین مصطفى بن یوسف بن صالح بروسوی، مشهور به «خواجه‎زاده»؛
# مصلح‎الدین مصطفى بن یوسف بن صالح بروسوی، مشهور به «خواجه‎زاده»؛
# شمس‎الدین احمد بن موسى، مشهور به ‍‎«خیالی»؛
# شمس‌الدین احمد بن موسى، مشهور به ‍‎«خیالی»؛
# محمد بن حاج حسن؛
# محمد بن حاج حسن؛
# محی‌الدین محمد، مشهور به ابن خطیب؛
# محی‌الدین محمد، مشهور به ابن خطیب؛
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش