۱۰۱٬۸۳۶
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'هو' به 'هو') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رده:سلسلهها، تقسیم بندی دوره ای' به 'رده:سلسلهها، تقسیمبندی دورهای') |
||
(۲۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۶: | خط ۶: | ||
[[واله اصفهانی، محمدیوسف]] (نویسنده) | [[واله اصفهانی، محمدیوسف]] (نویسنده) | ||
[[محدث، | [[محدث، سید میرهاشم]] (محقق و معلق) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =DSR 1097 /و2 خ8018 | | کد کنگره =DSR 1097 /و2 خ8018 | ||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
ايران - تاريخ - قره قويونلو، 780 - 873ق. | ايران - تاريخ - قره قويونلو، 780 - 873ق. | ||
تيمور گورکاني، 736 - 807ق. - | تيمور گورکاني، 736 - 807ق. - سرگذشتنامه | ||
| ناشر =مرکز | | ناشر =مرکز پژوهشی ميراث مکتوب | ||
| مکان نشر =ايران - تهران | | مکان نشر =ايران - تهران | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
| شابک =964-6781-51-9 | | شابک =964-6781-51-9 | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =34712 | ||
| کتابخوان همراه نور =34712 | |||
| کد پدیدآور =2123 | | کد پدیدآور =2123 | ||
| پس از = | | پس از = | ||
خط ۳۲: | خط ۳۳: | ||
}} | }} | ||
'''روضه ششم و هفتم از خلد برین (تاریخ تیموریان و ترکمانان)'''، اثر [[واله اصفهانی، محمدیوسف|محمدیوسف واله اصفهانی قزوینی]]، دو بخش از هشت بخش کتاب خلد برین اوست که به کوشش میرهاشم محدث مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است. | '''روضه ششم و هفتم از خلد برین (تاریخ تیموریان و ترکمانان)'''، اثر [[واله اصفهانی، محمدیوسف|محمدیوسف واله اصفهانی قزوینی]]، دو بخش از هشت بخش کتاب خلد برین اوست که به کوشش [[محدث، سید میرهاشم|میرهاشم محدث]] مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است. | ||
کتاب خلد برین یک تاریخ عمومی است؛ یعنی مؤلف تاریخ خود را از زمان هبوط حضرت آدم شروع کرده و به حوادث زمان خود پایان بخشیده است.<ref>ر.ک: اختبار ساروی، امیر، ص14</ref>. | کتاب خلد برین یک تاریخ عمومی است؛ یعنی مؤلف تاریخ خود را از زمان هبوط حضرت آدم شروع کرده و به حوادث زمان خود پایان بخشیده است.<ref>ر.ک: اختبار ساروی، امیر، ص14</ref>. | ||
خط ۴۳: | خط ۴۴: | ||
زیر هر دو روضه، عناوینی آمده که ابتدای آن با لفظ «ذکر» آغاز شده است. لازم به ذکر است که مطالب روضه ششم، بخش اعظم این اثر را در بر میگیرد. | زیر هر دو روضه، عناوینی آمده که ابتدای آن با لفظ «ذکر» آغاز شده است. لازم به ذکر است که مطالب روضه ششم، بخش اعظم این اثر را در بر میگیرد. | ||
کتاب خلد برین مانند دیگر تواریخی که در عهد صفوی نوشته شده از کتابهای قبل از خود تأثیر پذیرفته، | کتاب خلد برین مانند دیگر تواریخی که در عهد صفوی نوشته شده از کتابهای قبل از خود تأثیر پذیرفته، بهخصوص از عالمآرای عباسی، فتوحات امینی، صفوةالصفا و نفحات الأنس، حبيب السير و أحسن التواريخ<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
نثر کتاب بهواسطه | نثر کتاب بهواسطه واژهپردازی و کاربرد الفاظ و تشبیهات و استعارات تا حدودی سنگین است. این مسئله را باید در تاریخ تحریر آن و پیشه درباری نویسنده دانست که بنا بر مقتضیات موجود و نیز با توجه به مقام نویسنده در امور شعر و ادبیات و تفسیر صورت گرفته است. ویژگی مهم کتاب ارائه وقایع بهصورتی بیطرفانه و همراه با مضمونی انتقادی است.<ref>نوروززاده چگینی، بهروز، ص129-130</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
خط ۵۲: | خط ۵۳: | ||
پیشگفتار مصصح نیز درباره اجزای خلد برین و تاریخ تألیف آن، پیشینه تحقیق این اثر و نسخ مورد استفاده خود است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص25-29</ref>. | پیشگفتار مصصح نیز درباره اجزای خلد برین و تاریخ تألیف آن، پیشینه تحقیق این اثر و نسخ مورد استفاده خود است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص25-29</ref>. | ||
آنچه در جزو سلسله آثار میراث مکتوب منتشر شده، قسمت تیمور و تیموریان است، بهاضافه شرحی درباره دو خاندان مهم ترکمان که به نامهای ترکمانان قراقویونلو و آق قوینلو شهرت یافتهاند. این دو قبیله ترکمان، هریک بر اثر تصاریف روزگار، یک چند بر سراسر ایران تسلط یافتهاند و از این لحاظ مطالعه و مداقه در کیفیت حیات و شرح حوادث هرکدام بسیار ضروری است؛ خاصه آنکه شروع دولت این سلسلههای ترکمان مصادف بوده با طلوع دولت عظیم و مقتدری چون تیمور و به همین جهات این دو سلسله، | آنچه در جزو سلسله آثار میراث مکتوب منتشر شده، قسمت تیمور و تیموریان است، بهاضافه شرحی درباره دو خاندان مهم ترکمان که به نامهای ترکمانان قراقویونلو و آق قوینلو شهرت یافتهاند. این دو قبیله ترکمان، هریک بر اثر تصاریف روزگار، یک چند بر سراسر ایران تسلط یافتهاند و از این لحاظ مطالعه و مداقه در کیفیت حیات و شرح حوادث هرکدام بسیار ضروری است؛ خاصه آنکه شروع دولت این سلسلههای ترکمان مصادف بوده با طلوع دولت عظیم و مقتدری چون تیمور و به همین جهات این دو سلسله، تحتالشعاع تاریخ پرهیاهو و متحول و بوالعجب تیمور و اولاد و احفادش قرار گرفتهاند و افول این دو قبیله ترکمان هم مقارن بوده با ظهور دولت صفوی و آفتاب درخشان سلسله اولاد شیخ صفی و باز به جهت همین امر، یعنی عظمت سلسله صفویه و طول مدت آن، یعنی زمانی نزدیک به دو قرن و نیم، باز چشمها و ذهنها و اندیشهها بیشتر به صفویه متوجه بوده و بالنتیجه باز همچنان روزگار قراقویونلویان و آق قوینلویان مورد غفلت و بیتوجهی قرار گرفته است.<ref>اختبار ساروی، امیر، ص14</ref>؛ بنابراین این اثر میتواند کتابی در جهت رفع این نقیصه باشد. | ||
مؤلف در روضه ششم ابتدا به اصل و نسب و تولد تیمور گورکانی میپردازد. آنگاه راجع به سلطنت قزانسلطان و خروج امیر قزغن، لشکرکشی تغلق تیمور خان به ماوراءالنهر، توجه تیمور و امیرحسین قزغن به سیستان، لشکر کشیدن تیمور بر سر الیاس خواجه، جنگ لای، جلوس تیمور بر تخت سلطنت، ذکر رفتن تیمور | مؤلف در روضه ششم ابتدا به اصل و نسب و تولد تیمور گورکانی میپردازد. آنگاه راجع به سلطنت قزانسلطان و خروج امیر قزغن، لشکرکشی تغلق تیمور خان به ماوراءالنهر، توجه تیمور و امیرحسین قزغن به سیستان، لشکر کشیدن تیمور بر سر الیاس خواجه، جنگ لای، جلوس تیمور بر تخت سلطنت، ذکر رفتن تیمور بهجانب جته و خوارزم، ولادت شاهرخ تیموری، بیان عوامل حمله تیمور بهسوی ایران و فرستادن میرانشاه، ذکر تسخیر هرات و طوس و کلات، ذکر توجه تیمور بهجانب ایران در مرتبه ثانی، یورش سهساله تیمور بهجانب ایران، قتلعام اصفهان، حمله به خوارزم، جنگ تیمور با توقتمش خان، یورش 5 ساله به صوب ایران، تسخیر آمل و ماهانهسر، ذکر توجه تیمور به صوب فارس و عراق و شیراز، ذکر شرح حال آل مظفر و بیان سقوط این سلسله... مطالب ارزندهای ارائه میدهد<ref>جلالی، نادره، ص165-166</ref>. | ||
اما [[واله اصفهانی، محمدیوسف|واله]] در روضه هفتم، سلاطین تراکمه، ملوک قراقویونلو (بارانی) را بیان میکند. پس به ذکر قرایوسف بن قرامحمد و جنگ وی با میرزا ابابکر بن میرزا میران شاه، جلوس پیر بوداق، دستگیری علاءالدوله پسر سلطان احمد جلایر، استیلای قرایوسف ترکمان بر آذربایجان و جنگ او با شیخ ابراهیم والی شیروان و شکست شیروانیان، سلطنت میرزا اسکندر بن قرایوسف، میرزا | اما [[واله اصفهانی، محمدیوسف|واله]] در روضه هفتم، سلاطین تراکمه، ملوک قراقویونلو (بارانی) را بیان میکند. پس به ذکر قرایوسف بن قرامحمد و جنگ وی با میرزا ابابکر بن میرزا میران شاه، جلوس پیر بوداق، دستگیری علاءالدوله پسر سلطان احمد جلایر، استیلای قرایوسف ترکمان بر آذربایجان و جنگ او با شیخ ابراهیم والی شیروان و شکست شیروانیان، سلطنت میرزا اسکندر بن قرایوسف، میرزا جهانشاه بن قرایوسف، سلطنت حسنعلی میرزا جهانشاه بن قرایوسف، سلطنت آققوینلوها (بایندریه)، شرح حال مؤسس این سلسله حسن بیگ، حکومت سلطان خلیل و سرانجام وی، سلطنت سلطان یعقوب، بایسنقر بن یعقوبمیرزا، سلطنت رستم بیگ بن مقصود بیگ، سلطنت احمد بیگ بن اغورلو محمد، الوندمیرزا بن یوسف بیگ، ذکر سلطنت محمدیمیرزا، سلطنت سلطان مراد و توجه وی به آذربایجان و مصالحه او با الوندمیرزا میپردازد و سرانجام سلاطین ازبکی را که بعد از سال 900ق، به ماوراءالنهر و خراسان آمده و باعث تخریب این نواحی شدند، ذکر کرده و برمیشمرد<ref>همان، ص166</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
خط ۷۱: | خط ۷۲: | ||
#[[:noormags:327201|نوروززاده چگینی، بهروز، نگاهی به کتاب «خلد برین»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، خرداد و تیر 1382، شماره 68 و 69، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]]. | #[[:noormags:327201|نوروززاده چگینی، بهروز، نگاهی به کتاب «خلد برین»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، خرداد و تیر 1382، شماره 68 و 69، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]]. | ||
#[[:noormags:89926|اختبار ساروی، امیر، نقد و معرفی کتاب: خلد برین، آینه میراث، پاییز 1380، شماره 14، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | #[[:noormags:89926|اختبار ساروی، امیر، نقد و معرفی کتاب: خلد برین، آینه میراث، پاییز 1380، شماره 14، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | ||
#[[:noormags:65662|صالحی، نصرالله، | #[[:noormags:65662|صالحی، نصرالله، کتابشناسی توصیفی منابع و مآخذ تاریخ ایران (منتشرشده در سال 1379)، کتاب ماه و تاریخ و جغرافیا، آبان 1380، شماره 49، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور]]. | ||
#[[:noormags:69241|جلالی، نادره، مروری بر مجموعه تاریخ و جغرافیای نشر میراث مکتوب، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، دی و بهمن 1392، شماره 75 و 76، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | #[[:noormags:69241|جلالی، نادره، مروری بر مجموعه تاریخ و جغرافیای نشر میراث مکتوب، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، دی و بهمن 1392، شماره 75 و 76، درج در پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز)]]. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
{{وابستهها}} | |||
[[خلد برین (ایران در روزگار صفویان)]] | [[خلد برین (ایران در روزگار صفویان)]] | ||
[[رده:کتابشناسی]] | [[رده:کتابشناسی]] | ||
خط ۸۲: | خط ۸۵: | ||
[[رده:تاریخ ایران]] | [[رده:تاریخ ایران]] | ||
[[رده:سلسلهها، | [[رده:سلسلهها، تقسیمبندی دورهای]] | ||
[[رده:سلسلههای پس از اسلام]] | [[رده:سلسلههای پس از اسلام]] | ||