مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار: تفاوت میان نسخه‌ها

مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۲۳

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ، ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹

جز

جایگزینی متن - 'ه‎ها' به 'ه‌ها'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۲۲: / خط ۲۲: @@
 }}
-'''مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار'''، اثر [[شبر، عبدالله|سید عبدالله شبر]]، با تحقیق سید علی، از نوادگان مؤلف، کتابی است که در آن، «با استفاده از راه‌کارهای گوناگون، به شرح روایات مشکل و حل وجوه غامض آن‎ها پرداخته شده است که از آن جمله، می‌توان از بهره‎گیری از لغت، صرف و نحو، تاریخ، علوم طبیعی، توجه به فنون و آرایه‎های ادبی، مراجعه به قرآن و حدیث، کوشش در حل تعارض اخبار و نقد محققانه و عالمانه شروح گذشتگان نام برد»<ref>ر.ک: فقهی‎زاده، عبدالهادی؛ عماری اله‎یاری، زهرا، ص70</ref>.
+'''مصابيح الأنوار في حل مشكلات الأخبار'''، اثر [[شبر، عبدالله|سید عبدالله شبر]]، با تحقیق سید علی، از نوادگان مؤلف، کتابی است که در آن، «با استفاده از راه‌کارهای گوناگون، به شرح روایات مشکل و حل وجوه غامض آن‎ها پرداخته شده است که از آن جمله، می‌توان از بهره‎گیری از لغت، صرف و نحو، تاریخ، علوم طبیعی، توجه به فنون و آرایه‌های ادبی، مراجعه به قرآن و حدیث، کوشش در حل تعارض اخبار و نقد محققانه و عالمانه شروح گذشتگان نام برد»<ref>ر.ک: فقهی‎زاده، عبدالهادی؛ عماری اله‎یاری، زهرا، ص70</ref>.
-فهم احادیث مشکل، یکی از شاخه‎های فقه الحدیث است که ثمره همه علوم حدیث، بشمار می‌رود. تنها اثر نشریافته شیعی که به‎طور خاص به مشکل الحدیث پرداخته و از این رهگذر، فهم بسیاری از روایات مشکل را آسان ساخته، اثر حاضر می‎باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.
+فهم احادیث مشکل، یکی از شاخه‌های فقه الحدیث است که ثمره همه علوم حدیث، بشمار می‌رود. تنها اثر نشریافته شیعی که به‎طور خاص به مشکل الحدیث پرداخته و از این رهگذر، فهم بسیاری از روایات مشکل را آسان ساخته، اثر حاضر می‎باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.
-کتاب به زبان عربی و از نگاشته‎های قرن سیزدهم هجری می‎باشد.
+کتاب به زبان عربی و از نگاشته‌های قرن سیزدهم هجری می‎باشد.
 نویسنده در بیان انگیزه خود از تألیف این اثر، با اشاره به بحث و فصح خود در فهم روایات دیریاب، از فراهم آوردن کتابی جداگانه در دستیابی به معانی احادیث دشوار سخن گفته است تا مرجع پویندگان راست‎گفتار و درست‎کردار علوم اهل‎بیت(ع) قرار گیرد<ref>ر.ک: همان، ص71</ref>.
@@ خط ۵۰: / خط ۵۰: @@
 نویسنده، خبر واحد را مستقلا علم‎آور و مستلزم عمل نمی‌داند و معتقد است هرگاه خبر واحد با قرآن و سنت قطعی و اجماع امامیه و دلایل قطعی عقلی در تعارض باشد، نباید آن را پذیرفت، ولی چنانچه خبر با سند صحیح و طرق متواتر نقل شده باشد، نباید آن را طرح کرد؛ بلکه باید به‎گونه‌ای به توجیه آن پرداخت<ref>ر.ک: همان، ص72</ref>.
-نویسنده در این کتاب، در مقام فهم معانی روایات با تکیه بر بایسته‎های عمومی فهم متون روایی، مبانی اعتقادی و متعددی داشته است و کم و بیش در سراسر اثر خود، به آن‎ها چشم دوخته و فرایند فهم خود از روایات را مبتنی بر آن‎ها سامان داده است. مهم‎ترین این مبانی، عبارتند از:
+نویسنده در این کتاب، در مقام فهم معانی روایات با تکیه بر بایسته‌های عمومی فهم متون روایی، مبانی اعتقادی و متعددی داشته است و کم و بیش در سراسر اثر خود، به آن‎ها چشم دوخته و فرایند فهم خود از روایات را مبتنی بر آن‎ها سامان داده است. مهم‎ترین این مبانی، عبارتند از:
 # شناخت واژگان غریب و علوم عربیت:
 #:الف)- غریب الحدیث: شبر برای تبیین معانی مفردات روایات مشکل، کوشش فراوان کرده است. او با مراجعه به کتب لغت متعدد و به‎طور خاص، «النهاية» ابن اثیر، درصدد فهم صحیح از معانی واژگان حدیث است؛ برای نمونه، در بیان معنای حدیث «إذا كان يوم القيامة أتي بالشمس و القمر في صورة ثورين عقيرين»، با استناد به «النهاية»، واژه «عقیر»، شتر یا گوسفند ذبح‎شده معنا شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
 #:ب)- صرف و نحو عربی: نویسنده در مواضع متعدد، به هنگام بیان وجوه مشکل احادیث، از دقت‎های صرفی و نحوی بهره برده است؛ برای نمونه، در بیان وجوه معنایی عبارت «... و من تقديره منايح العطاء بكم إنفاذه مقرونا محتوما»، در زیارت امام عصر(عج) می‌گوید: واژه «منايح»، یا به علت در تقدیر بودن مفعول، منصوب است که در این صورت «إنفاذه» مبتدا و من تقديره خبر خواهد بود... و یا مرفوع است که در این صورت، چند وجه برای آن متصور است...<ref>ر.ک: همان</ref>.
-#:ج)- فنون بلاغت و آرایه‎های ادبی: توجه به مجاز، اعم از کنایه، استعاره و تشبیه در روایات، از دیگر مبانی نویسنده در فهم احادیث است؛ برای نمونه، در روایت «لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلوة و لكل شيء أنف و أنف الصلوة التكبير»، [[شبر، عبدالله|شبر]] این روایت را بر سبیل مجاز دانسته است؛ به این معنا که کل دین به‎وسیله نماز شناخته می‌شود، همان‎ طور که انسان به‎وسیله صورت، شناخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.
+#:ج)- فنون بلاغت و آرایه‌های ادبی: توجه به مجاز، اعم از کنایه، استعاره و تشبیه در روایات، از دیگر مبانی نویسنده در فهم احادیث است؛ برای نمونه، در روایت «لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلوة و لكل شيء أنف و أنف الصلوة التكبير»، [[شبر، عبدالله|شبر]] این روایت را بر سبیل مجاز دانسته است؛ به این معنا که کل دین به‎وسیله نماز شناخته می‌شود، همان‎ طور که انسان به‎وسیله صورت، شناخته می‌شود<ref>ر.ک: همان، ص74</ref>.
 # مرجعیت قرآن در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] از آیات قرآن، در موارد متعددی جهت رسیدن به فهم صحیح از حدیث استفاده کرده است. وی در بسیاری از موارد، آیات قرآن را شاخص فهم حدیث شناسانده است. بنابراین، برداشت صحیح از حدیث را با توجه به مفاهیم آیات قرآنی، بیان کرده است؛ برای نمونه، در حدیثی از پیامبر(ص) وارد شده است که: «ويل لمن غلبت آحاده عشراته» و [[شبر، عبدالله|شبر]] برای توجیه این حدیث، مراد از آحاد را سیئات و مراد از عشرات را حسنات دانسته و به آیه 16 سوره انعام اشاره کرده است و در این صورت، معنای حدیث آن است که: وای بر کسی که گناهانش بر نیکی‎هایش غلبه یابد<ref>ر.ک: همان، ص75</ref>.
 # حجیت سنت قطعی در فهم حدیث: [[شبر، عبدالله|شبر]] برای استناد به سنت قطعی معصومان(ع)، به احادیث متواتر واردشده از آنان اشاره کرده و بعضی از احادیث مشتمل بر وجوه مشکل را در تنافی با این احادیث دانسته است؛ برای نمونه، هنگام شرح حدیثی درباره احباط و تکفیر، به آیات و روایات فراوانی در این مورد اشاره کرده و می‌گوید: شبهه‌ای در این‎باره بعد از تأمل در آیات و روایات باقی نمی‌ماند. وی در تبیین حدیث تولد هر مولود بر فطرت الهی، پس از ذکر تأویلات سید مرتضی می‌گوید: در تأویل این خبر، به این تکلفات و تأویلات نیاز نیست، بلکه آنچه که از آیات و روایت رسیده است، ثابت می‌کند که عقول خلق بر مبنای فطرت و اقرار به خداوند خلق شده و همه افراد بشر به آن اذعان دارند. او سپس روایات واردشده در این‎باره را ذکر کرده است<ref>ر.ک: همان، ص77</ref>.