راحة العقل: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۶ سپتامبر ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ'
جز (جایگزینی متن - 'ن‎س' به 'ن‌س')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎گ' به 'ه‌گ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۶: خط ۴۶:
نویسنده به‎راحتی می‌توانست با‎ الهام‎ از‎ حکمت اشراق و نظریه خلقت در فلسفه نوافلاطونی، مقامات و مناصب را انطباق دهد؛ لکن‎ مشکل‎ کار این بوده است که اولا نام انبیای عظام که در قرآن مجید‎ آمده‎ است،‎ در نظام خاصی قرار دارد که آن را با فلسفه اشراقی به‎دشواری می‌توان انطباق داد‎ و ثانیا‎ از دیدگاه ارباب مذاهب آن روزگار که فلسفه اشراقی را منبعث از‎ افکار‎ مجوسیان‎ می‌دانستند، کل نظام مجوسیت مردود بود و از روی غرض و مرض سعی می‌کردند مجوسیت را مساوی‎ با‎ ثنویت‎ بدانند و معادل شرک به حساب آورند و به‌هرحال این مرد بزرگ نابغه، با‎ امکانات‎ فکری و علمی آن روزگار به احسن وجه، از عهده وظیفه‌ای که به او واگذار شده بود‎، برآمده‎ است و ازاین‎رو است که خود [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] مدعی است که کتاب «راحة العقل»‎ او، مبتدیان و مدعیان را به کار نیاید‎ و کسانی‎ که‎ بخواهند از کار او در «راحة العقل»‎ بهره‎ گیرند، باید قبلا کتاب‌های بسیاری را مطالعه کنند<ref>ر.ک: همان، ص107-‎108</ref>.
نویسنده به‎راحتی می‌توانست با‎ الهام‎ از‎ حکمت اشراق و نظریه خلقت در فلسفه نوافلاطونی، مقامات و مناصب را انطباق دهد؛ لکن‎ مشکل‎ کار این بوده است که اولا نام انبیای عظام که در قرآن مجید‎ آمده‎ است،‎ در نظام خاصی قرار دارد که آن را با فلسفه اشراقی به‎دشواری می‌توان انطباق داد‎ و ثانیا‎ از دیدگاه ارباب مذاهب آن روزگار که فلسفه اشراقی را منبعث از‎ افکار‎ مجوسیان‎ می‌دانستند، کل نظام مجوسیت مردود بود و از روی غرض و مرض سعی می‌کردند مجوسیت را مساوی‎ با‎ ثنویت‎ بدانند و معادل شرک به حساب آورند و به‌هرحال این مرد بزرگ نابغه، با‎ امکانات‎ فکری و علمی آن روزگار به احسن وجه، از عهده وظیفه‌ای که به او واگذار شده بود‎، برآمده‎ است و ازاین‎رو است که خود [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] مدعی است که کتاب «راحة العقل»‎ او، مبتدیان و مدعیان را به کار نیاید‎ و کسانی‎ که‎ بخواهند از کار او در «راحة العقل»‎ بهره‎ گیرند، باید قبلا کتاب‌های بسیاری را مطالعه کنند<ref>ر.ک: همان، ص107-‎108</ref>.


تعریف [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]]‎ از‎ حکمت، همان‎ تعریف‎ ابن‌سینا است که غایت حکمت را‎ نیل‎ به کمال علمی و عملی می‌داند و تهذیب نفس و تکمیل عقل ‎نظری و عملی و [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]]‎ هدف‎ را از دین هم همین می‌داند‎؛ حکمت و دین از دیدگاه‎ او‎ یک هدف را دنبال می‌کنند‎ و تقسیم‎ عبادات به علمی و عملی از همین رو است. کار کتاب‎ «راحة ‎العقل» هم توفیق بین حکمت‎ و دیانت‎ است‎. وی در مقام‎ مقایسه‎ و انطباق دین با نظام‎ خلقت‎ می‌گوید: خلقت افلاک و به‎ویژه فلک اعلی در نهایت استواری است؛ همان ‎طور که ناطقان در‎ شرایع‎ و قائم‎مقام آنها که شامل تمام‎ مراتب‎ است، اشرف‎ از‎ حدود‎ و در نهایت استواری‌اند و حدود‎ در حد اجسام سفلی‌اند، از لحاظ محکمی و استواری، یعنی در مرتبه دون نطقا و افلاکند و بالجمله‎ مقامات‎ بالای شریعت را و پایه‎گذاران آن را‎ در‎ مقاومت‎ و استواری‎ در‎ حد اجسام عالیه‎ می‌داند‎ و مقامات و مناصب دون را در حد اجسام سافله و در یک مقابله و مقایسه، مقامات رفیع ارباب شرایع‎ را‎ در‎ حد مجردات اولیه، مبدع اول و عقول ناشی‎ از‎ آن‎ می‌داند‎ و مقامات‎ دون‎ را در حد عقول سافله در جهت مجردات<ref>ر.ک: همان، ص108-‎109</ref>.
تعریف [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]]‎ از‎ حکمت، همان‎ تعریف‎ ابن‌سینا است که غایت حکمت را‎ نیل‎ به کمال علمی و عملی می‌داند و تهذیب نفس و تکمیل عقل ‎نظری و عملی و [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]]‎ هدف‎ را از دین هم همین می‌داند‎؛ حکمت و دین از دیدگاه‎ او‎ یک هدف را دنبال می‌کنند‎ و تقسیم‎ عبادات به علمی و عملی از همین رو است. کار کتاب‎ «راحة ‎العقل» هم توفیق بین حکمت‎ و دیانت‎ است‎. وی در مقام‎ مقایسه‎ و انطباق دین با نظام‎ خلقت‎ می‌گوید: خلقت افلاک و به‎ویژه فلک اعلی در نهایت استواری است؛ همان ‎طور که ناطقان در‎ شرایع‎ و قائم‎مقام آنها که شامل تمام‎ مراتب‎ است، اشرف‎ از‎ حدود‎ و در نهایت استواری‌اند و حدود‎ در حد اجسام سفلی‌اند، از لحاظ محکمی و استواری، یعنی در مرتبه دون نطقا و افلاکند و بالجمله‎ مقامات‎ بالای شریعت را و پایه‌گذاران آن را‎ در‎ مقاومت‎ و استواری‎ در‎ حد اجسام عالیه‎ می‌داند‎ و مقامات و مناصب دون را در حد اجسام سافله و در یک مقابله و مقایسه، مقامات رفیع ارباب شرایع‎ را‎ در‎ حد مجردات اولیه، مبدع اول و عقول ناشی‎ از‎ آن‎ می‌داند‎ و مقامات‎ دون‎ را در حد عقول سافله در جهت مجردات<ref>ر.ک: همان، ص108-‎109</ref>.


[[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] این‎گونه مقابلات و موازنات و مقایسات را در باب همه موجودات مجری می‌داند؛ در موالید سه‎گانه، در ارکان چهارگانه، در‎ اخلاط اربعه، در امزجه و غیره و این‎طور نیست که این موازنات و مقابلات تنها در نظام جملی و کلی مجری باشد. البته در یک نظر کلی با کل نظام خلقت، هم در‎ طرف‎ مجردات عقلی و نفسی و هم در طرف عالم جسمانی از افلاک تا عناصر، موازنه و مقابله می‌کند و در تک‎تک موجودات جهان وجود هم این موازنه و مقابله از دیدگاه [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] وجود‎ دارد‎<ref>ر.ک: همان، ص109</ref>.
[[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] این‎گونه مقابلات و موازنات و مقایسات را در باب همه موجودات مجری می‌داند؛ در موالید سه‌گانه، در ارکان چهارگانه، در‎ اخلاط اربعه، در امزجه و غیره و این‎طور نیست که این موازنات و مقابلات تنها در نظام جملی و کلی مجری باشد. البته در یک نظر کلی با کل نظام خلقت، هم در‎ طرف‎ مجردات عقلی و نفسی و هم در طرف عالم جسمانی از افلاک تا عناصر، موازنه و مقابله می‌کند و در تک‎تک موجودات جهان وجود هم این موازنه و مقابله از دیدگاه [[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] وجود‎ دارد‎<ref>ر.ک: همان، ص109</ref>.


[[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] در جمع می‌خواهد بگوید نظام شریعت اسماعیلیه نظامی است موازن با نظام خلقت و امری است غیر قابل خدشه و دین فطرت این دین‎ است‎ که: '''فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا''' ﴿الروم: 30﴾<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[کرمانی، احمد بن عبدالله|کرمانی]] در جمع می‌خواهد بگوید نظام شریعت اسماعیلیه نظامی است موازن با نظام خلقت و امری است غیر قابل خدشه و دین فطرت این دین‎ است‎ که: '''فِطْرَةَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا''' ﴿الروم: 30﴾<ref>ر.ک: همان</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش