الله‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'ی‎ا' به 'ی‌ا')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
خط ۴۸: خط ۴۸:
او می‎گوید: جمیع موجودات ماسوی‌الله، آیات خدا هستند؛ خواه در جهان خارج از نفس بنی آدم و خواه در نفس بنی ‎آدم. لهذا هیچ‎یک از مخلوقات، وجود استقلالی ندارند، بلکه همگی آیات و نشانه‎ها و آیینه‎ها و مرایی جمال‎نمای ذات اقدس حق هستند و چون این آیه‎ها و آیینه‎ها ابداً جنبه خودنمایی ندارند، بلکه همه‎شان خدانما هستند، بنابراین در هر یک‎یک از آن‎ها می‎توان خدا را دید؛ زیرا آیه، بما هی آیه، فقط جهت ارائه صاحب آیه است و خود را به‎هیچ‎وجه من الوجوه نشان نمی‌دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8270/2/82 ر.ک: همان، ص82]</ref>.
او می‎گوید: جمیع موجودات ماسوی‌الله، آیات خدا هستند؛ خواه در جهان خارج از نفس بنی آدم و خواه در نفس بنی ‎آدم. لهذا هیچ‎یک از مخلوقات، وجود استقلالی ندارند، بلکه همگی آیات و نشانه‎ها و آیینه‎ها و مرایی جمال‎نمای ذات اقدس حق هستند و چون این آیه‎ها و آیینه‎ها ابداً جنبه خودنمایی ندارند، بلکه همه‎شان خدانما هستند، بنابراین در هر یک‎یک از آن‎ها می‎توان خدا را دید؛ زیرا آیه، بما هی آیه، فقط جهت ارائه صاحب آیه است و خود را به‎هیچ‎وجه من الوجوه نشان نمی‌دهد<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8270/2/82 ر.ک: همان، ص82]</ref>.


نویسنده در مبحث بعدی رابطه عاشقانه خالق و مخلوق را به نمایش می‎گذارد. او در این زمینه از آیه شش سوره انشقاق بهره برده است و می‎گوید: اعاظم از حکمای اسلام به ثبوت رسانیده‎اند که میان حضرت رب العزه و میان آفریدگانش یک نوع جذب و انجذابی وجود دارد که از آن تعبیر به عشق می‎کنند. عشق خدا به مخلوقاتش آن‎ها را به وجود آورده است و به هریک از آن‎ها طبق استعدادهای مختلف و ماهیات متفاوت لباس هستی و بقا پوشانیده و به صفات خود به هرکدام متناسب با خودشان متصف نموده است. این عشق است که عالم را بر سر پا نموده است و این حرکت را از افلاک گرفته تا زمین‎نشینان و از ذره تا دره، موجود و به‎سوی او در تکاپو انداخته است.
نویسنده در مبحث بعدی رابطه عاشقانه خالق و مخلوق را به نمایش می‎گذارد. او در این زمینه از آیه شش سوره انشقاق بهره برده است و می‎گوید: اعاظم از حکمای اسلام به ثبوت رسانیده‌اند که میان حضرت رب العزه و میان آفریدگانش یک نوع جذب و انجذابی وجود دارد که از آن تعبیر به عشق می‎کنند. عشق خدا به مخلوقاتش آن‎ها را به وجود آورده است و به هریک از آن‎ها طبق استعدادهای مختلف و ماهیات متفاوت لباس هستی و بقا پوشانیده و به صفات خود به هرکدام متناسب با خودشان متصف نموده است. این عشق است که عالم را بر سر پا نموده است و این حرکت را از افلاک گرفته تا زمین‎نشینان و از ذره تا دره، موجود و به‎سوی او در تکاپو انداخته است.


زندگی و حیات و عیش و حرکت ماسوای الله هم به‎واسطه عشقی است که خدا در فطرت و نهادشان گذاشته است..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8270/2/134 ر.ک: همان، ص134-135]</ref>.
زندگی و حیات و عیش و حرکت ماسوای الله هم به‎واسطه عشقی است که خدا در فطرت و نهادشان گذاشته است..<ref>[https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/8270/2/134 ر.ک: همان، ص134-135]</ref>.
خط ۶۱: خط ۶۱:
جلد دوم این مجموعه، از مبحث 13 شروع شده و با مبحث 24 پایان می‎پذیرد. نویسنده اولین موضوعی را که در این جلد مطرح می‎کند درباره زیان‎کارترین انسان‎ها است.
جلد دوم این مجموعه، از مبحث 13 شروع شده و با مبحث 24 پایان می‎پذیرد. نویسنده اولین موضوعی را که در این جلد مطرح می‎کند درباره زیان‎کارترین انسان‎ها است.


طبق آیات شریفه یک‎صدوسه تا یک‎صدوشش سوره کهف، زیان‎بارترین افراد از حیث کردار و پر ضررترین آن‎ها کسانی هستند که به لقای خداوند ایمان ندارند. طبق قواعد عقلیه و طبق ادله شرعیه، میان اعمال سیئه و اعمال حسنه کسر و انکسار نمی‌شود و در روز قیامت در هنگام موقف و مقام عرض اعمال در پیشگاه حضرت احدیت، همه اعمال به‎جای خود محفوظ و حساب‎ و کتاب بر اساس آن‎ها تعلق می‎گیرد و فقط چند مورد محدود است که طبق تصریح آیات قرآنیه، حبط به عمل می‎آید؛ یعنی کارهای حسنه‎ای که انسان در دنیا انجام داده است، به‎کلی نابود و نیست می‎گردد و شدت گناه به‎طوری است که همه نیکی‎ها را از بین می‎برد و محترق می‎نماید. یکی از آن موارد، شرک به خداوند و انکار آیات و لقای وی است..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8271/2/7 ر.ک: همان، ج2، ص7-8]</ref>.
طبق آیات شریفه یک‎صدوسه تا یک‎صدوشش سوره کهف، زیان‎بارترین افراد از حیث کردار و پر ضررترین آن‎ها کسانی هستند که به لقای خداوند ایمان ندارند. طبق قواعد عقلیه و طبق ادله شرعیه، میان اعمال سیئه و اعمال حسنه کسر و انکسار نمی‌شود و در روز قیامت در هنگام موقف و مقام عرض اعمال در پیشگاه حضرت احدیت، همه اعمال به‎جای خود محفوظ و حساب‎ و کتاب بر اساس آن‎ها تعلق می‎گیرد و فقط چند مورد محدود است که طبق تصریح آیات قرآنیه، حبط به عمل می‎آید؛ یعنی کارهای حسنه‌ای که انسان در دنیا انجام داده است، به‎کلی نابود و نیست می‎گردد و شدت گناه به‎طوری است که همه نیکی‎ها را از بین می‎برد و محترق می‎نماید. یکی از آن موارد، شرک به خداوند و انکار آیات و لقای وی است..<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8271/2/7 ر.ک: همان، ج2، ص7-8]</ref>.


ایشان در ادامه این جلد، سه بحث: «راه‎های الله‎شناسی غیر از طریق لقاء الله همگی کج‎ و معوج و تاریک است»، «منطق قرآن هرگونه وجود و آثار وجود را در خدا حصر می‎کند» و «معنی تشخص وجود: لا هو إلا هو» را مطرح می‎کند. او این سه بحث را با آیه پانزدهم سوره یونس، آیه هشتادوچهار سوره زخرف و آیه سی‎ونهم و چهلم سوره یوسف آغاز نموده است.
ایشان در ادامه این جلد، سه بحث: «راه‎های الله‎شناسی غیر از طریق لقاء الله همگی کج‎ و معوج و تاریک است»، «منطق قرآن هرگونه وجود و آثار وجود را در خدا حصر می‎کند» و «معنی تشخص وجود: لا هو إلا هو» را مطرح می‎کند. او این سه بحث را با آیه پانزدهم سوره یونس، آیه هشتادوچهار سوره زخرف و آیه سی‎ونهم و چهلم سوره یوسف آغاز نموده است.
خط ۶۹: خط ۶۹:
«آنان که غیر از خدا اثری قائلند، مبتلا به شرک خفی هستند»، عنوان مبحث 31 و 32 این تألیف است. حق سبحانه و تعالی، عین وجود و حقیقت هستی است، گفتار فیض کاشانی در جمع بین ظهور و خفای خداوند، بحث گران‎قدر آل کاشف‎الغطاء در وحدت وجود و موجود، اطلاق وجود بر مصادیقش به‎نحو اشتراک معنوی است، برهان وحدت وجود و رد شبهات وارده بر آن، از جمله مسائلی است که در این دو مبحث ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/179 ر.ک: همان، ص179-229]</ref>.
«آنان که غیر از خدا اثری قائلند، مبتلا به شرک خفی هستند»، عنوان مبحث 31 و 32 این تألیف است. حق سبحانه و تعالی، عین وجود و حقیقت هستی است، گفتار فیض کاشانی در جمع بین ظهور و خفای خداوند، بحث گران‎قدر آل کاشف‎الغطاء در وحدت وجود و موجود، اطلاق وجود بر مصادیقش به‎نحو اشتراک معنوی است، برهان وحدت وجود و رد شبهات وارده بر آن، از جمله مسائلی است که در این دو مبحث ارائه شده است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/179 ر.ک: همان، ص179-229]</ref>.


مبحث 33 و 34 این کتاب با عنوان «حشویه و شیخیه و قشریه از خداوند نصیبی ندارند» مطرح شده و به مسائلی از قبیل به‎قدری که در خداوند اختلاف است در هیچ مسئله‎ای نیست، تنزیه، فاقد دلیل عقلی و شهودی و شرعی است، اشاعره قائل به جبر در مبدأ و جبر در خلقت و جبر در انسان هستند، روایات وارده در تفسیر سوره اخلاص، زحمات حکمای اسلامی برای تعلیم علوم معقول، مکتب شهود و عرفان از همه مکتب‎ها بالاتر است و... پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/235 ر.ک: همان، ص235-299]</ref>.
مبحث 33 و 34 این کتاب با عنوان «حشویه و شیخیه و قشریه از خداوند نصیبی ندارند» مطرح شده و به مسائلی از قبیل به‎قدری که در خداوند اختلاف است در هیچ مسئله‌ای نیست، تنزیه، فاقد دلیل عقلی و شهودی و شرعی است، اشاعره قائل به جبر در مبدأ و جبر در خلقت و جبر در انسان هستند، روایات وارده در تفسیر سوره اخلاص، زحمات حکمای اسلامی برای تعلیم علوم معقول، مکتب شهود و عرفان از همه مکتب‎ها بالاتر است و... پرداخته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/235 ر.ک: همان، ص235-299]</ref>.


مبحث 35 و 36 مبحث آخر این کتاب است و «انحرافات شیخ احمد احسائی و پیروان مکتب او در توحید» نامیده شده است. در این مبحث مسائلی چون: معنی «الحمد لله» با بلیغ‎ترین وجهی دلالت بر وحدت وجود دارد، معنی «الذي لم يتخذ ولدا» با بلیغ‎ترین وجهی دلالت بر وحدت وجود دارد، در جنبه دینی تصوف هیچ عاملی به‎غیر از دین اسلام تأثیر نداشت و... مورد واکاوی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/305 ر.ک: همان، ص305-389]</ref>.
مبحث 35 و 36 مبحث آخر این کتاب است و «انحرافات شیخ احمد احسائی و پیروان مکتب او در توحید» نامیده شده است. در این مبحث مسائلی چون: معنی «الحمد لله» با بلیغ‎ترین وجهی دلالت بر وحدت وجود دارد، معنی «الذي لم يتخذ ولدا» با بلیغ‎ترین وجهی دلالت بر وحدت وجود دارد، در جنبه دینی تصوف هیچ عاملی به‎غیر از دین اسلام تأثیر نداشت و... مورد واکاوی قرار گرفته است.<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/8272/2/305 ر.ک: همان، ص305-389]</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش