ايضاح المقاصد من حكمة عين القواعد: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'می‎د' به 'می‌د')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'ه‎ا' به 'ه‌ا')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۶: خط ۳۶:
مصحح در ابتدای کتاب با اشاره به منحصربه‎فرد بودن نسخه اثر، به نقل از استاد خویش، کتاب را این چنین معرفی می‎کند: «این کتاب اگرچه فلسفه اشراق نیست اما کلام محض نیز نمی‎باشد. علامه در این کتاب فلسفه مشاء را با شم کلامی بیان کرده است»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص3</ref>.
مصحح در ابتدای کتاب با اشاره به منحصربه‎فرد بودن نسخه اثر، به نقل از استاد خویش، کتاب را این چنین معرفی می‎کند: «این کتاب اگرچه فلسفه اشراق نیست اما کلام محض نیز نمی‎باشد. علامه در این کتاب فلسفه مشاء را با شم کلامی بیان کرده است»<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص3</ref>.


بر کتاب حكمة العين شروح مختلفی نوشته شده و [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبی قزوینی]] اولین کسى‎ که‎ بر کتاب حكمة العين شرح نوشته است. وى‎ شرح‎ خود‎ را «بحر الفوائد في شرح عين القواعد» نام نهاده است. ناگفته نماند که حكمة العين -شامل طبیعیات و الهیات- یکى از دو بخش کتاب عین القواعد است. بخش دیگر‎ آن در‎ زمینه منطق موسوم به منطق العین مى‎باشد. البته بعدها به‎اشتباه بحر الفوائد را تنها‎ شرحى‎ بر قسمت منطق معرفى کرده‎اند.
بر کتاب حكمة العين شروح مختلفی نوشته شده و [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبی قزوینی]] اولین کسى‎ که‎ بر کتاب حكمة العين شرح نوشته است. وى‎ شرح‎ خود‎ را «بحر الفوائد في شرح عين القواعد» نام نهاده است. ناگفته نماند که حكمة العين -شامل طبیعیات و الهیات- یکى از دو بخش کتاب عین القواعد است. بخش دیگر‎ آن در‎ زمینه منطق موسوم به منطق العین مى‎باشد. البته بعدها به‌اشتباه بحر الفوائد را تنها‎ شرحى‎ بر قسمت منطق معرفى کرده‌اند.


[[حلی، حسن بن یوسف|علامه]]، حكمة العين را به همان سیاق و روش [[كشف المراد شرح فارسی تجريد الإعتقاد|کشف المراد]] که‎ در‎ شرح [[تجريد الاعتقاد|تجريد الإعتقاد]] [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسى]]‎ نوشته‎، شرح کرده‎ است‎<ref>ر.ک: حیدری یساولی، علی، ص50-49</ref>.  
[[حلی، حسن بن یوسف|علامه]]، حكمة العين را به همان سیاق و روش [[كشف المراد شرح فارسی تجريد الإعتقاد|کشف المراد]] که‎ در‎ شرح [[تجريد الاعتقاد|تجريد الإعتقاد]] [[نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد|خواجه طوسى]]‎ نوشته‎، شرح کرده‎ است‎<ref>ر.ک: حیدری یساولی، علی، ص50-49</ref>.  
خط ۴۲: خط ۴۲:
شیوه‎ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه]] در شرح [[تجريد الاعتقاد|تجرید]] بدین‎صورت است که سخن خواجه را با کلمه‎ «قال:...» ذکر کرده و سپس با آوردن کلمه «أقول:...» شرح خود‎ را‎ بر آن‎ سخن نگاشته است و در هر جا که لازم بوده، به تاریخچه موضوع موردبحث نیز اشاره کرده است‎. همین کار باعث شده که [[كشف المراد شرح فارسی تجريد الإعتقاد|کشف المراد]] علاوه بر بیان مقصود تجرید‎، کلیات‎ مباحث‎ علم کلام را نیز دربرداشته باشد<ref>ر.ک: خالقیان، فضل‎الله، ص27</ref>. ‎
شیوه‎ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه]] در شرح [[تجريد الاعتقاد|تجرید]] بدین‎صورت است که سخن خواجه را با کلمه‎ «قال:...» ذکر کرده و سپس با آوردن کلمه «أقول:...» شرح خود‎ را‎ بر آن‎ سخن نگاشته است و در هر جا که لازم بوده، به تاریخچه موضوع موردبحث نیز اشاره کرده است‎. همین کار باعث شده که [[كشف المراد شرح فارسی تجريد الإعتقاد|کشف المراد]] علاوه بر بیان مقصود تجرید‎، کلیات‎ مباحث‎ علم کلام را نیز دربرداشته باشد<ref>ر.ک: خالقیان، فضل‎الله، ص27</ref>. ‎


در مقدمه سی صفحه‎ای ابتدای کتاب که به زبان فارسی نوشته شده اطلاعات ارزشمندی در رابطه با متن و شرح ارائه شده که عناوین این مطالب به ترتیب عبارتند از:
در مقدمه سی صفحه‌ای ابتدای کتاب که به زبان فارسی نوشته شده اطلاعات ارزشمندی در رابطه با متن و شرح ارائه شده که عناوین این مطالب به ترتیب عبارتند از:
# اندکى در شناسایی نگارنده متن کتاب؛ دبیران [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبى قزوینى]] و آثار وی.
# اندکى در شناسایی نگارنده متن کتاب؛ دبیران [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبى قزوینى]] و آثار وی.
# شناسایی شارح؛ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] و کتب فلسفى وى.
# شناسایی شارح؛ [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] و کتب فلسفى وى.
خط ۴۸: خط ۴۸:
# شناسایی این نسخه و نسخه‎هایی که در تصحیح آن مورد استفاده قرار گرفته است.
# شناسایی این نسخه و نسخه‎هایی که در تصحیح آن مورد استفاده قرار گرفته است.


شارح در مقدمه کتاب، اثرش را چنین معرفی می‎کند: «این کتاب ایضاح المقاصد فی شرح حکمة عین القواعد است که در آن مباحثی که شیخ معظم [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|نجم‎الدین علی بن عمر کاتبی قزوینی]] به‎طور خلاصه گردآورده را شرح کرده‎ام». وی تبیین مسائل، توضیح وجوه دلایل، اشاره کوتاه به ایرادات و اشکالات وارد بر آن را فعالیت خود در این شرح دانسته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>. ‎
شارح در مقدمه کتاب، اثرش را چنین معرفی می‎کند: «این کتاب ایضاح المقاصد فی شرح حکمة عین القواعد است که در آن مباحثی که شیخ معظم [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|نجم‎الدین علی بن عمر کاتبی قزوینی]] به‎طور خلاصه گردآورده را شرح کرده‌ام». وی تبیین مسائل، توضیح وجوه دلایل، اشاره کوتاه به ایرادات و اشکالات وارد بر آن را فعالیت خود در این شرح دانسته است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص2</ref>. ‎


[[حلی، حسن بن یوسف|علامه]] در کتاب حاضر به وسعت اطلاع خویش در فلسفه می‎بالد، چنانکه در صفحه 275 گوید: «و هكذا يجب أن يحقق» و به کتب عقلى خود (در ص133) و به کتب کلامى خود (در ص22) حوالت می‌دهد؛ و مکرر به استاد خویش؛ [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبى]] مؤلف اصل حمله کرده است، چنانکه (در ص50) او را از اتباع [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] که «لا یحققون شيئا» شمرده است. همچنین (در ص165) به تناقض‎گویی کاتبى اشارت کرده؛ که در ص55 وحدت را امرى وجودى شمرده و در ص165 به آن اعتراض کرده است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص15</ref>. ‎
[[حلی، حسن بن یوسف|علامه]] در کتاب حاضر به وسعت اطلاع خویش در فلسفه می‎بالد، چنانکه در صفحه 275 گوید: «و هكذا يجب أن يحقق» و به کتب عقلى خود (در ص133) و به کتب کلامى خود (در ص22) حوالت می‌دهد؛ و مکرر به استاد خویش؛ [[کاتبی قزوینی، علی بن عمر|کاتبى]] مؤلف اصل حمله کرده است، چنانکه (در ص50) او را از اتباع [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]] که «لا یحققون شيئا» شمرده است. همچنین (در ص165) به تناقض‎گویی کاتبى اشارت کرده؛ که در ص55 وحدت را امرى وجودى شمرده و در ص165 به آن اعتراض کرده است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص15</ref>. ‎
خط ۶۸: خط ۶۸:
پیشگفتار و متن کتاب.
پیشگفتار و متن کتاب.
# [[:noormags:1235349|حیدری یساولی، علی، «حاشیه شرح حكمة العين؛ میرزا حبیب‎الله باغنوی شیرازی»، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز): میراث شهاب، بهار و تابستان 1385، شماره 43، صفحه 48 تا 71]].
# [[:noormags:1235349|حیدری یساولی، علی، «حاشیه شرح حكمة العين؛ میرزا حبیب‎الله باغنوی شیرازی»، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز): میراث شهاب، بهار و تابستان 1385، شماره 43، صفحه 48 تا 71]].
#[[:noormags:821699|خالقیان، فضل‎الله، «از علامه‎ی حلی تا ابوالحسن شعرانی: مقایسه‎ای بین شروح تجرید الاعتقاد»، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز): رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی، بهار 1389، شماره 76، صفحه 24 تا 28]].
#[[:noormags:821699|خالقیان، فضل‎الله، «از علامه‎ی حلی تا ابوالحسن شعرانی: مقایسه‌ای بین شروح تجرید الاعتقاد»، پایگاه مجلات تخصصی نور (نورمگز): رشد آموزش قرآن و معارف اسلامی، بهار 1389، شماره 76، صفحه 24 تا 28]].


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش