مفسران شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۱۹ اوت ۲۰۱۹
جز
جایگزینی متن - 'ه‎اى' به 'ه‌اى'
جز (جایگزینی متن - 'فارسي' به 'فارسی')
جز (جایگزینی متن - 'ه‎اى' به 'ه‌اى')
خط ۳۷: خط ۳۷:


سال‎ها بعد در اندیشه شناسایى کلمات قرآن افتادم و معانى آیات را از بزرگ‎تران خود مى‎پرسیدم. آنجا هم همه صحبت از «إنما» بود که «به‎درستی که» و «این است و جز این نیست» معنى می‎داد و لم و لما و لام امر و لاء نهى و باز گفتگو از «لن» بود که نفى ابد می‎گیرد و البته هنوز هم می‎کند.  
سال‎ها بعد در اندیشه شناسایى کلمات قرآن افتادم و معانى آیات را از بزرگ‎تران خود مى‎پرسیدم. آنجا هم همه صحبت از «إنما» بود که «به‎درستی که» و «این است و جز این نیست» معنى می‎داد و لم و لما و لام امر و لاء نهى و باز گفتگو از «لن» بود که نفى ابد می‎گیرد و البته هنوز هم می‎کند.  
شناسایى خواص ظاهرى حروف و خصوصیات لفظى آنها جز آنکه مرا به علم صرف و نحو آشنا کند حاصلى نداشت و اگر هم گرهى از کار فروبسته محققان می‎گشود، آتش اختلاف اهل تسنن و گروه شیعه را در تفسیر ترکیب «إلى المرافق» دامن می‎زد؛ یعنى آنکه به اعتقاد گروه نخستین از کلمه «إلى»، معنى «معیت» استنباط می‎شود و در منطق جماعت دوم، «إلى» انتهائى است و چه‎بسیار سخن‎ها درباره این استنباط‎ها که عمر آدمى را مشغول داشته است. بعدها که در شمار کاوشگران صمیمى اسرار کلام خداوند درآمدم، دیگر کام تشنه‎ام تنها از تفسیر ظاهرى واژه‎هاى تازى قرآن سیراب نمی‎شد و تنها آهنگ نثر مسجع کلام خدا که در سوره‎هاى آخر این کتاب بى‎نظیر و آسمانى جمع‎آورى شده است، خشنودم نمی‎ساخت. در ماوراء معانى وضعى لغات قرآن و در پشت پرده کلام سحرآمیز این کتاب بزرگ دنبال گمشده‎اى می‎گشتم و سال‎ها این کاوشگرى دنبال می‎شد. مسائل بغرنج و پیچیده‎اى در پیش چشمم سبز می‎شد تا بدانجا که دانستم خشک و ترى نیست، مگر اینکه به گفته قرآن در این کتاب مبین یافته نشود.
شناسایى خواص ظاهرى حروف و خصوصیات لفظى آنها جز آنکه مرا به علم صرف و نحو آشنا کند حاصلى نداشت و اگر هم گرهى از کار فروبسته محققان می‎گشود، آتش اختلاف اهل تسنن و گروه شیعه را در تفسیر ترکیب «إلى المرافق» دامن می‎زد؛ یعنى آنکه به اعتقاد گروه نخستین از کلمه «إلى»، معنى «معیت» استنباط می‎شود و در منطق جماعت دوم، «إلى» انتهائى است و چه‎بسیار سخن‎ها درباره این استنباط‎ها که عمر آدمى را مشغول داشته است. بعدها که در شمار کاوشگران صمیمى اسرار کلام خداوند درآمدم، دیگر کام تشنه‎ام تنها از تفسیر ظاهرى واژه‎هاى تازى قرآن سیراب نمی‎شد و تنها آهنگ نثر مسجع کلام خدا که در سوره‎هاى آخر این کتاب بى‎نظیر و آسمانى جمع‎آورى شده است، خشنودم نمی‎ساخت. در ماوراء معانى وضعى لغات قرآن و در پشت پرده کلام سحرآمیز این کتاب بزرگ دنبال گمشده‌اى می‎گشتم و سال‎ها این کاوشگرى دنبال می‎شد. مسائل بغرنج و پیچیده‌اى در پیش چشمم سبز می‎شد تا بدانجا که دانستم خشک و ترى نیست، مگر اینکه به گفته قرآن در این کتاب مبین یافته نشود.
سرنوشت اقوام گذشته که بر پیغمبران خدا ستم کردند و به عذاب الهى دچار گشتند، داستان موسى و آرزوهاى دیدار خداوند که سال‎ها این چوپان به‎پیغمبرى‎رسیده را، مشتاقانه به دامنه طور می‎کشید، داستان عاشقانه فرزند زیباچهره یعقوب سپیدموى، پیامبر خدا، سرگذشت معراج محمدى که از خانه ام‎هانى شبانگاه به آسمان‎ها رفته و با خداى خود سخن گفته است و خیلى نکته‎هاى خواندنى دیگر.  
سرنوشت اقوام گذشته که بر پیغمبران خدا ستم کردند و به عذاب الهى دچار گشتند، داستان موسى و آرزوهاى دیدار خداوند که سال‎ها این چوپان به‎پیغمبرى‎رسیده را، مشتاقانه به دامنه طور می‎کشید، داستان عاشقانه فرزند زیباچهره یعقوب سپیدموى، پیامبر خدا، سرگذشت معراج محمدى که از خانه ام‎هانى شبانگاه به آسمان‎ها رفته و با خداى خود سخن گفته است و خیلى نکته‎هاى خواندنى دیگر.  
مجموعه این داستان‎هاى کوتاه و بلند در کلامى موجز و مختصر و در سور و آیاتى که در مکه و مدینه در پشت جبهه جنگ هنگام نیایش پیغمبر در دامنه کوه حرا و پشت دیوارهاى شکسته عربستان و در گرماگرم هواى تب‎آلود حجاز بر گرامی‎ترین پیغام‎آور خدا فروفرستاده شده است، به این کتاب جلال و شکوهى آسمانى مى‎بخشد، ولى هنوز در نظر من کتاب بود؛ النهایه کتابى بزرگ حاوى اندرزهاى زندگى و راهنمایى بزرگ و خوش‎بیان، براى ابلاغ مفهوم دعوت خدا.  
مجموعه این داستان‎هاى کوتاه و بلند در کلامى موجز و مختصر و در سور و آیاتى که در مکه و مدینه در پشت جبهه جنگ هنگام نیایش پیغمبر در دامنه کوه حرا و پشت دیوارهاى شکسته عربستان و در گرماگرم هواى تب‎آلود حجاز بر گرامی‎ترین پیغام‎آور خدا فروفرستاده شده است، به این کتاب جلال و شکوهى آسمانى مى‎بخشد، ولى هنوز در نظر من کتاب بود؛ النهایه کتابى بزرگ حاوى اندرزهاى زندگى و راهنمایى بزرگ و خوش‎بیان، براى ابلاغ مفهوم دعوت خدا.  
خط ۵۳: خط ۵۳:
# مواعظ؛
# مواعظ؛
# وعید.
# وعید.
قسمت اول در 1230 تمام شده و بعد در 1232، «ائمه اثناعشر» را به آن الحاق نموده است. این نسخه نزد سید محمدتقى بن سید محمدرضا بن سید یوسف محمد حسینى خراسانى اصفهانى نجفى است؛ به نام تفسیر نواب هم معروف است. طرز این کتاب این است که در هر موضوع عده آیات آن را با ذکر سوره‎اى که آیه در آن است بیان داشته و پس از آن به ذکر یک‎یک از آیات و ترجمه فارسى آنها مبادرت نموده، یک یا چند خبر از معصومین نیز به فارسى نقل می‎کند.
قسمت اول در 1230 تمام شده و بعد در 1232، «ائمه اثناعشر» را به آن الحاق نموده است. این نسخه نزد سید محمدتقى بن سید محمدرضا بن سید یوسف محمد حسینى خراسانى اصفهانى نجفى است؛ به نام تفسیر نواب هم معروف است. طرز این کتاب این است که در هر موضوع عده آیات آن را با ذکر سوره‌اى که آیه در آن است بیان داشته و پس از آن به ذکر یک‎یک از آیات و ترجمه فارسى آنها مبادرت نموده، یک یا چند خبر از معصومین نیز به فارسى نقل می‎کند.


آغاز این تفسیر چنین است:  
آغاز این تفسیر چنین است:  


بسمله حروف و کلمات ستایش و سپاس محض متکلمى است که از فرط محبت تصنیف کرد آیات محکمات کتاب وجود... نسخه‎اى که در کتابخانه مدرسه عالى سپهسالار به شماره 2020 ثبت است، به خط نسخ خوب نوشته شده.
بسمله حروف و کلمات ستایش و سپاس محض متکلمى است که از فرط محبت تصنیف کرد آیات محکمات کتاب وجود... نسخه‌اى که در کتابخانه مدرسه عالى سپهسالار به شماره 2020 ثبت است، به خط نسخ خوب نوشته شده.


جلد اول، مشتمل بر آیاتى است که راجع به انبیای عظام(ع) در قرآن است و از حضرت آدم شروع و آیات راجعه به هریک از انبیا را در کتابى به نام خود آن بزرگواران چون کتاب آدم، شیث، نوح و غیره جمع و تفسیر و ترجمه نموده است. آیات راجع به حضرت رسول(ص) و روایت و قضایاى تاریخى مربوط به ایشان را در آخر و پس از ختم این قسمت، آیات راجعه به امامت و اینکه زمین هیچ‎گاه خالى از حجت نمی‎ماند اشاره کرده است. در خاتمه کتاب نوشته است: به تاریخ مغرب روز دوشنبه هشتم ماه ربیع‎الثانى از شهریور سال 1230 ناقصه هجریه على يد مؤلفه أقل الأقلين الجاني محمدباقر مدعو بباقر لاهيجاني عفي عنه. کاتب نام خود را ننوشته و احتمال دارد خط خود مؤلف باشد.
جلد اول، مشتمل بر آیاتى است که راجع به انبیای عظام(ع) در قرآن است و از حضرت آدم شروع و آیات راجعه به هریک از انبیا را در کتابى به نام خود آن بزرگواران چون کتاب آدم، شیث، نوح و غیره جمع و تفسیر و ترجمه نموده است. آیات راجع به حضرت رسول(ص) و روایت و قضایاى تاریخى مربوط به ایشان را در آخر و پس از ختم این قسمت، آیات راجعه به امامت و اینکه زمین هیچ‎گاه خالى از حجت نمی‎ماند اشاره کرده است. در خاتمه کتاب نوشته است: به تاریخ مغرب روز دوشنبه هشتم ماه ربیع‎الثانى از شهریور سال 1230 ناقصه هجریه على يد مؤلفه أقل الأقلين الجاني محمدباقر مدعو بباقر لاهيجاني عفي عنه. کاتب نام خود را ننوشته و احتمال دارد خط خود مؤلف باشد.


نسخه‎اى هم به خط نسخ حاج باباى سمنانى در ماه رجب سال 1230 نوشته شده که داراى یک سرلوح و دو سرسوره مذهب می‎باشد. صفحات، مجدول به طلا و لاجورد و نسخه به شماره 13778 ثبت دفتر کتابخانه مجلس است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17128/2/185 ر.ک: متن کتاب، ص185]</ref>.
نسخه‌اى هم به خط نسخ حاج باباى سمنانى در ماه رجب سال 1230 نوشته شده که داراى یک سرلوح و دو سرسوره مذهب می‎باشد. صفحات، مجدول به طلا و لاجورد و نسخه به شماره 13778 ثبت دفتر کتابخانه مجلس است»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/17128/2/185 ر.ک: متن کتاب، ص185]</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش