|
|
| خط ۱۶: |
خط ۱۶: |
|
| |
|
| | تصویر = NUR35472J1.jpg | | | تصویر = NUR35472J1.jpg |
| | پدیدآوران = غرباوي، ماجد (نویسنده) | | | پدیدآوران = [[غرباوي، ماجد]] (نویسنده) |
|
| |
|
| | ناشر = مؤتمر المقدس الأردبيلي(قدس‌سره) | | | ناشر = مؤتمر المقدس الأردبيلي(قدس‌سره) |
| خط ۱۲۸: |
خط ۱۲۸: |
| فهرست محتویات در پایان این بخش از کتاب آمده است. | | فهرست محتویات در پایان این بخش از کتاب آمده است. |
|
| |
|
| =معرفی المباحث الكلاميه في مجمع الفائدة و زبدة البيان=
| | دو کتاب دیگر این مجموعه عبارتند از: |
|
| |
|
| | [[المباحث الكلامية في مجمع الفائدة و زبدة البيان]] |
|
| |
|
| | [[البحوث الأصوليه في مجمع الفائدة و الزبدة]] |
|
| |
|
| '''المباحث الكلامية في مجمع الفائدة و زبدة البيان'''، تألیف شیخ ابراهیم انصاری زنجانی است.
| |
| مؤلف، مباحث کلامی برگفته از دو کتاب مقدس اردبیلی به نام‌های «مجمع الفائدة و البرهان» و «زبدة البيان في أحكام القرآن» را استخراج و در این کتاب گردآوری کرده است.
| |
|
| |
|
| ==ساختار==
| |
|
| |
| مباحث این کتاب در شش بخش به نام‌های اثبات خداوند و صفات او، عدل، نبوت، معاد، امامت و ایمان و کفر گردآوری شده است.
| |
|
| |
| مؤلف در ابتدای هر بخش به‌منظور درک بهتر مطالب آن، مقدمه‌ای را ذکر کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص296</ref>
| |
|
| |
| ==گزارش محتوا==
| |
|
| |
| کتاب با مقدمه‌ای از مؤلف آغاز شده است. در این مقدمه آمده است:
| |
|
| |
| رجوع به علمای هیئت و تقلید از آنها - به دلیل تشتت نظرات آنها، عدم دستیابی به علم (یقین) در آن زمان و نیز چون مأخذ این علوم، علمای مسلمان و یا اهل کتاب نبودند، پس به گفتار آنها اعتمادی نیست - صحیح نیست.<ref>ر.ک: همان، ص297</ref>
| |
|
| |
| ایشان در معارضه بین فقها و متکلمین با فلاسفه و عرفا، نظر فقها و متکلمین را برگزیده و همچنین در موضع‌گیری پیرامون آرای فلکی جدید، برتری فقها و متکلمین مسلمان بر علمای مسیحی را مطرح نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص298</ref>
| |
|
| |
| ===اثبات خدواند متعال و صفات او===
| |
|
| |
| ایشان در مبحث اول کتابش به اثبات خداوند متعال و صفات ثبوتیه و سلبیه، به‌جز عدل پرداخته است. این بخش از کتاب را به سه قسمت اثبات صانع که نفی آن باعث کفر می‌شود، توحید در خلق و تدبیر، توحید در عبادت و تشریع تقسیم نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص299</ref>
| |
|
| |
| وی درباره اقسام کفر میگوید: کفر بر چهار قسم است: الف)- کفر صریح: این در صورتی است که کسی علنی اعلام کند که من منکر دین اسلام هستم؛ ب)- کفر باطنی یا نفاق؛ ج)- ادعای اعتقاد به دین اسلام با درآمیختن آن با مذهب انحرافی؛ د)- اعتقاد به اسلام با انکار برخی از ضروریات آن.
| |
|
| |
| ایشان میگوید: مقدس اردبیلی با توجه به آیه شریفه «'''إنما المشركون نجس فلا يقربوا المسجد الحرام بعد عامهم هذا'''»، کفر صریح را در کسانی می‌داند که انکار دین اسلام را آشکارا اعلام کنند.<ref>ر.ک: همان، ص304</ref>
| |
|
| |
| ===عدل===
| |
|
| |
| عدل دومین مبحث از مباحث کتاب است. مؤلف در این مبحث میگوید: عدل دومین اصل از اصول دین از دیدگاه شیعه است که مشتمل بر مسائل بسیاری است، ولی مقدس اردبیلی در کتابش فقط به چهار مسئله تکلیف به ترک، حسن و قبح عقلی، توبه و حکم ولد الزنا اشاره کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص312</ref>
| |
|
| |
| ===نبوت===
| |
|
| |
| سومین مبحث کتاب، بحث نبوت است.
| |
|
| |
| مؤلف در این بحث میگوید: شیعه برخلاف اهل سنت بر عدم سهو نبی در امور دینی، تکالیف شرعی (در امور تبلیغی و غیر تبلیغی) متفقند. در این میان اقوال کسانی مانند [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]] که سهو نبی را پذیرفته‌اند از اقوال شاذ بشمار می‌رود.
| |
|
| |
| ظاهر عبارت طبرسی در «[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان]]» این است که وی معتقد است: «اسهاء و انساء از طرف خداوند نسبت به پیامبر واقع شده»، ولی مقدس اردبیلی این را نپذیرفته و آیه شریفه‌ای را که در این مورد آمده، از قبیل «إياك أعني و اسمعي يا جارة» دانسته که هرچند خطابش به پیامبر است، ولی مراد غیر پیامبر می‌باشد.<ref>ر.ک: همان، ص316</ref>
| |
|
| |
| ===معاد===
| |
|
| |
| چهارمین بحث کتاب درباره معاد است. این اصل را تمام مسلمین قبول دارند و اصلی از اصول دین می‌دانند.
| |
|
| |
| احباط و خلقت بهشت و جهنم از مباحث این بخش از کتاب است.<ref>ر.ک: همان، ص324 تا 333</ref>
| |
|
| |
| ===امامت===
| |
|
| |
| پنجمین مبحث کتاب به امامت اختصاص یافته است.
| |
|
| |
| آیاتی که دلالت بر امامت می‌کنند و دلیل عصمت امام، مناقشه بین مقدس اردبیلی و صاحب کشاف، غیبت امام و... از مباحث این بخش از کتاب می‌باشد.<ref>ر.ک: همان، ص334 تا 392</ref>
| |
|
| |
| ===ایمان و کفر===
| |
|
| |
| ایمان و کفر مبحث پایانی این کتاب می‌باشد. مؤلف میگوید: مقدس اردبیلی به ده مسئله از مسائل ایمان و کفر اشاره کرده است؛ از جمله: ایمان به غیب، عمل خارج از ایمان، اثر معصیت بر ایمان، ایمان مرتکبین گناه کبیره و...<ref>رک: همان، ص394 تا 400</ref>
| |
|
| |
| ==وضعیت کتاب==
| |
|
| |
| در این بخش از کتاب ارجاعات آن درون‌متنی است.
| |
|
| |
| فهرست محتویات در پایان این بخش از کتاب آمده است.
| |
| =معرفی البحوث الأصولية في مجمع الفائدة و الزبدة=
| |
|
| |
|
| |
| '''البحوث الأصوليه في مجمع الفائدة و الزبدة'''، اثر سید جواد شیخ‌الاسلامی است که به مناسبت کنگره مقدس اردبیلی به نگارش درآمده است.<ref>ر.ک: همان، ص406</ref>
| |
|
| |
| ==ساختار==
| |
|
| |
| جناب آقای شیخ‌الاسلامی در این کتاب، مسائل و مباحث اصولی‌ای را که در دو کتاب مقدس اردبیلی؛ یعنی «مجمع الفائدة و البرهان» و «زبدة البيان في أحكام القرآن» آمده است، عینا و بدون هیچ‌گونه تصرف و توضیحی در ذیل عناوین مناسبی آورده و در پایان هر بند یا جمله، منبع آن را متذکر شده است.
| |
|
| |
| ==گزارش محتوا==
| |
|
| |
| مباحث این کتاب با حقیقت و مجاز آغاز شده و با تقیه و اجتهاد ختم شده است.
| |
|
| |
| یکی از مباحثی که در علم اصول مطرح است این است که آیا نهی در عبادات و معاملات باعث فساد آن می‌شود یا خیر؟ جناب آقای شیخ‌الاسلامی با رجوع به بحث تیمم و غسل در کتاب «مجمع الفائدة و البرهان»، نظر مقدس اردبیلی را از بین جملات ایشان استخراج کرده و میگوید: اگر تیمم و غسل منهی باشد، نهی باعث بطلان آن می‌شود؛ زیرا نهی در عبادت باعث فساد آن می‌گردد.<ref>ر.ک: همان، ص448.
| |
|
| |
| ==وضعیت کتاب==
| |
|
| |
| کتاب، فاقد پاورقی و فهارس می‌باشد.
| |
|
| |
|
| =پانویس = | | =پانویس = |
| خط ۲۲۷: |
خط ۱۵۴: |
|
| |
|
| [[رده:طبقات و تراجم فقها]] | | [[رده:طبقات و تراجم فقها]] |
| | |
| | [[رده:25 بهمن الی 24 اسفند(97)]] |
