۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' اين ' به ' این '
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - ' اين ' به ' این ') |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
'''اعراب القرآن''' اثر احمد بن محمد بن اسماعيل ابن نحاس(متوفاى 338ق) به زبان عربى، اولين کتابى است كه در زمينۀ نحو قرآن با | '''اعراب القرآن''' اثر احمد بن محمد بن اسماعيل ابن نحاس(متوفاى 338ق) به زبان عربى، اولين کتابى است كه در زمينۀ نحو قرآن با این عمق و سطح علمى بدست ما رسيده است. کتاب توسط عبدالمنعم خليل ابراهيم تحقيق و حاشيه نویسى شده است.نویسنده در این کتاب و به مباحث اعراب كامل قرآن، قرائت‌هايى كه نياز به تبيين اعرابى دارد، اختلاف نحویين و معانى مختلف وجوه نحوى و شرح آنها، پرداخته است. به لغات و ديدگاه‌هاى مختلف آن نيز اشاراتى دارد. نویسنده اقوال بسيارى از علماى لغت را كه از اساتيد خود يا كتب آنها ديده بود، نقل مى‌نمايد. | ||
موقف و موضع ابن‌نحاس تماما موقف مكتب اهل بصره است. او در جاى جاى کتابش به رد آراى مكتب كوفه در اعراب قرآن پرداخته است. با | موقف و موضع ابن‌نحاس تماما موقف مكتب اهل بصره است. او در جاى جاى کتابش به رد آراى مكتب كوفه در اعراب قرآن پرداخته است. با این حال در پاره‌اى از موارد نيز آراء مكتب بصره را نپذيرفته است. | ||
شواهد مؤلف در | شواهد مؤلف در این کتاب 1-اشعار موثق(602 شاهد)، از شعراى عصر جاهلى، اسلامى و اموى؛ 2-احاديث معتبر نبوى (168 شاهد)؛ 3-امثال و اقوال ديگر مى‌باشد. | ||
ضوابطى نيز كه در زمينۀ قراءات رعايت نموده، عبارتند از:1) موافقت قاريان با علم عربى؛ 2)آنچه مورد توافق جماعت و عامه است؛ 3) موافقت قاريان با رسم الخط مصحف. | ضوابطى نيز كه در زمينۀ قراءات رعايت نموده، عبارتند از:1) موافقت قاريان با علم عربى؛ 2)آنچه مورد توافق جماعت و عامه است؛ 3) موافقت قاريان با رسم الخط مصحف. | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
ابوجعفر در تأليف کتاب خود پيش از هر چيز از آثار [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] و کتاب [[العين]] ([[خلیل بن احمد|خليل بن احمد]])، مسائل الكبر (اخفش سعيد بن سعده)، معانى القرآن (زجاج)، معانى القرآن، المصادر، المقصور و الممدود(فرّاء‌م 207 ق)، کتاب القراآت(ابوعبيده قاسم بن سلام‌م 224 ق)، الغريب المصنف(ابوعبيد)، کتاب القراآت(ابن سعدان نحوى،م 231 ق) بهره گرفته است.در كنار آن، از اساتيد خود نيز نقل مى‌نمايد مانند: بكر بن سهل دمياطى، نسائى، طحاوى، ابوالحسن احمد بن سعيد دمشقى، ابوالقاسم عبدالله بن محمد بغوى و تفسير طبرى. | ابوجعفر در تأليف کتاب خود پيش از هر چيز از آثار [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]] و کتاب [[العين]] ([[خلیل بن احمد|خليل بن احمد]])، مسائل الكبر (اخفش سعيد بن سعده)، معانى القرآن (زجاج)، معانى القرآن، المصادر، المقصور و الممدود(فرّاء‌م 207 ق)، کتاب القراآت(ابوعبيده قاسم بن سلام‌م 224 ق)، الغريب المصنف(ابوعبيد)، کتاب القراآت(ابن سعدان نحوى،م 231 ق) بهره گرفته است.در كنار آن، از اساتيد خود نيز نقل مى‌نمايد مانند: بكر بن سهل دمياطى، نسائى، طحاوى، ابوالحسن احمد بن سعيد دمشقى، ابوالقاسم عبدالله بن محمد بغوى و تفسير طبرى. | ||
گفتيم كه اعراب القرآن آراء اعلام مذهب بصرى در نحو، لغت و قراآت را در بر دارد، آنان عبارتند از: ابوعمرو بن العلاء، يونس، قطرب، اخفش، ابوعبيده ابن الاعرابى، مازنى، ابوحاتم سجستانى، زجاج، [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد]] و [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]]. از ميان كوفيون به اقوال | گفتيم كه اعراب القرآن آراء اعلام مذهب بصرى در نحو، لغت و قراآت را در بر دارد، آنان عبارتند از: ابوعمرو بن العلاء، يونس، قطرب، اخفش، ابوعبيده ابن الاعرابى، مازنى، ابوحاتم سجستانى، زجاج، [[خلیل بن احمد|خليل بن احمد]] و [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سيبویه]]. از ميان كوفيون به اقوال این افراد بيشتر مى‌پردازد: كسائى، ثعلب، فراء و ابن‌سكيت. | ||
روش كلى وى به | روش كلى وى به این شكل مى‌باشد كه با عنوان «شرح اعراب سورة...» آغاز مى‌كند، سپس قطع يا آيۀ مورد نظر را به ترتيب مصحف آورده، كلمات و جمله‌ها را یکى پس از ديگرى از جهت اعراب بررسى مى‌نمايد و وجوه گوناگون آن را بيان مى‌دارد، و در جاى خود به قرائت كلمه نيز مى‌پردازد. | ||
ابن نحاس،«معانى القرآن» را پيش از «اعراب القرآن» نوشته است، بنابراین در موارد زيادى به آن احاله مى‌نمايد. | ابن نحاس،«معانى القرآن» را پيش از «اعراب القرآن» نوشته است، بنابراین در موارد زيادى به آن احاله مى‌نمايد. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
نسخۀ حاضر با تصحيح، تعليق، پاورقى و مقدمه نویسى عبدالمنعم خليل ابراهيم در 5 مجلد به قطع وزيرى از سوى منشورات محمد على بيضون، دار الكتب العلميه بيروت در چاپ اول به سال 1421ق و 2001م، عرضه شده است. | نسخۀ حاضر با تصحيح، تعليق، پاورقى و مقدمه نویسى عبدالمنعم خليل ابراهيم در 5 مجلد به قطع وزيرى از سوى منشورات محمد على بيضون، دار الكتب العلميه بيروت در چاپ اول به سال 1421ق و 2001م، عرضه شده است. | ||
محقق، بعد از مقدمه‌اى در زندگی‌نامه و تأليفات ابن نحاس، تاريخچه‌اى از مباحث اعراب القرآن و مشهورترين مؤلفين | محقق، بعد از مقدمه‌اى در زندگی‌نامه و تأليفات ابن نحاس، تاريخچه‌اى از مباحث اعراب القرآن و مشهورترين مؤلفين این علم بيان داشته است. | ||
مؤلف نيز در مقدمه‌اى كوتاه موارد بحث شده در کتاب را همراه با روش خود، متذكر شده است. | مؤلف نيز در مقدمه‌اى كوتاه موارد بحث شده در کتاب را همراه با روش خود، متذكر شده است. | ||