۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده'
جز (جایگزینی متن - 'يك' به 'یک') |
جز (جایگزینی متن - 'نويسنده' به 'نویسنده') |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
کتاب البلدان | کتاب البلدان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[ابن رسته، احمد بن عمر]] ( | [[ابن رسته، احمد بن عمر]] (نویسنده) | ||
[[یعقوبی، احمد بن اسحاق]] ( | [[یعقوبی، احمد بن اسحاق]] (نویسنده) | ||
| زبان =عربی | | زبان =عربی | ||
| کد کنگره =G 93 /الف2الف6 | | کد کنگره =G 93 /الف2الف6 | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
مى‌دانيم اثبات گردش زمين به دور خورشيد كه ناقض نظريه «زمين مركزى» پيشينيان بوده، به «يوهانس كپلر» (سده هفدهم ميلادى) منسوب است. منابع موجود ايرانى نشان دهنده اين است كه هرچند ايرانيان موفق به اثبات حركت زمين نشده بودند (يا دست كم منابعى در اين زمينه در اختيار ما نيست)؛ اما گروهى از دانشمندان ايرانى بر چنين نظريه‌اى اعتقاد داشته‌اند كه در واقع خورشيد ثابت بوده و زمين بر گرد آن در چرخش است. كتاب «الاعلاق النفيسه»، یکى از شواهد مكتوبى است كه «ابن رسته»، هفتصد سال پيش از «كپرنیک» مجموعه‌اى از نظريه‌هاى دانشمندان ايرانى را گرد آورده است كه برخى از آنان قائل بر یک يا دو حركت وضعى و انتقالى زمين بوده‌اند. | مى‌دانيم اثبات گردش زمين به دور خورشيد كه ناقض نظريه «زمين مركزى» پيشينيان بوده، به «يوهانس كپلر» (سده هفدهم ميلادى) منسوب است. منابع موجود ايرانى نشان دهنده اين است كه هرچند ايرانيان موفق به اثبات حركت زمين نشده بودند (يا دست كم منابعى در اين زمينه در اختيار ما نيست)؛ اما گروهى از دانشمندان ايرانى بر چنين نظريه‌اى اعتقاد داشته‌اند كه در واقع خورشيد ثابت بوده و زمين بر گرد آن در چرخش است. كتاب «الاعلاق النفيسه»، یکى از شواهد مكتوبى است كه «ابن رسته»، هفتصد سال پيش از «كپرنیک» مجموعه‌اى از نظريه‌هاى دانشمندان ايرانى را گرد آورده است كه برخى از آنان قائل بر یک يا دو حركت وضعى و انتقالى زمين بوده‌اند. | ||
نویسنده جزئيات شاهراه طوس و مشهد و انشعابات آن را به سمت اصفهان و شيراز به طور مفصل تشريح كرده است. مى‌دانيم كه [[امام رضا(ع)]] بعد از حركت از رباط سعد مستقيم از شاهراه نيشابور به مرو، راهش را از نزدیکى ديزباد از راه دهسرخ به طرف طوس كج كرده است و هنگامى كه وارد دهسرخ شده، ظهر بوده و در آنجا وضو گرفته و نماز خوانده است. خوشبختانه منابع قرون اوليه هجرى به مسير جاده دهسرخ از نيشابور به طوس اشاره كرده‌اند. قديمى‌ترين جغرافى‌نويس ابن خرداد به در كتابش در ذكر مسافت نيشابور، به طوس و پس از او نویسنده كتاب الخراج نيز دقيقاً مطالب ابن‌خرداذبه را تكرار كرده است. ابن‌رسته نيز گزارش مفصل‌ترى از راه دهسرخ و وجه تسميه آن ارايه مى‌كند كه البته بين گزارش ابن‌خردادبه و ابن‌قدامه با ابن‌رسته در مورد مسافت اختلافاتى ديده مى‌شود. | |||
اين كتاب در توصيف اماكن، بسيار ارزنده است. | اين كتاب در توصيف اماكن، بسيار ارزنده است. نویسنده در ارتباط با اوضاع و احوال مكه، بنيان كعبه و ساختمان و اوصاف آن، سخن گفته و تجديد بناها، تعميرات و تغييرات كعبه و حرم را شرح داده است. او همچنين به چگونگى كعبه در عهد ابراهيم(ع) تا قرن سوم (زمان تأليف كتاب) پرداخته و اندازه‌هاى داخل و خارج و طول و عرض كعبه را نشان داده و روزنه‌هاى كعبه را كه برای روشنايى تعبيه شده بوده، گزارش كرده است. لوح ديوار كعبه، اندازه آن، اوصاف پلّه‌كانهاى كعبه، فاصله ستون‌هاى ديوار خانه كعبه،... از مطالب آن است. | ||
زمزم، و پيدايش آن، دعاوى مالكيّت بر زمزم و حفر آن توسط عبدالمطلب بن هاشم، عمق چاه، ذكر نام‌هاى آن، وصف مسجدالحرام و اندازه دقيق آن، شماره ستون‌هاى مسجد و چگونگى رنگ و زينت آنها از مطالب اين كتاب مى‌باشد. درهاى مسجدالحرام، تعداد و اندازه‌هاى طول وعرض آنها، تعميرات يا تزييناتى كه در طول زمان توسط اشخاص تا عصر مؤلف انجام شده، صفحاتى از اين كتاب را پر كرده است. او همچنين حدود و ويژگى‌هاى حرم را شرح داده و درباره جنبه‌هاى اعجاز آن، نمونه‌هايى را آورده و اين موضوعات حدود 35 صفحه از كتاب را پر كرده است. | زمزم، و پيدايش آن، دعاوى مالكيّت بر زمزم و حفر آن توسط عبدالمطلب بن هاشم، عمق چاه، ذكر نام‌هاى آن، وصف مسجدالحرام و اندازه دقيق آن، شماره ستون‌هاى مسجد و چگونگى رنگ و زينت آنها از مطالب اين كتاب مى‌باشد. درهاى مسجدالحرام، تعداد و اندازه‌هاى طول وعرض آنها، تعميرات يا تزييناتى كه در طول زمان توسط اشخاص تا عصر مؤلف انجام شده، صفحاتى از اين كتاب را پر كرده است. او همچنين حدود و ويژگى‌هاى حرم را شرح داده و درباره جنبه‌هاى اعجاز آن، نمونه‌هايى را آورده و اين موضوعات حدود 35 صفحه از كتاب را پر كرده است. | ||