دانشنامه کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '== وابسته‌ها ==' به '==وابسته‌ها==')
جز (جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>')
خط ۲۳: خط ۲۳:
}}
}}


'''دانشنامه کلام اسلامی'''، تألیف جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه با مدیریت [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]] است که به پیشنهاد [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‎الله سبحانی]] و اشراف ایشان نگاشته شده است. این اثر، دانشنامه‎ای تخصصی است که به تبیین و تحقیق مفاهیم و مسائل و دیگر مدخل‎های کلامی می‎پردازد و هدف از تدوین آن ارائه اطلاعات اساسی، اصیل و موثق در عرصه کلام اسلامی به عموم علاقه‎مندان، به‎ویژه پژوهشگران بحث‎های کلامی است<ref>ر.ک: بی‎نام، ص156</ref>.
'''دانشنامه کلام اسلامی'''، تألیف جمعی از طلاب و فضلای حوزه علمیه با مدیریت [[ربانی گلپایگانی، علی|علی ربانی گلپایگانی]] است که به پیشنهاد [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‎الله سبحانی]] و اشراف ایشان نگاشته شده است. این اثر، دانشنامه‎ای تخصصی است که به تبیین و تحقیق مفاهیم و مسائل و دیگر مدخل‎های کلامی می‎پردازد و هدف از تدوین آن ارائه اطلاعات اساسی، اصیل و موثق در عرصه کلام اسلامی به عموم علاقه‎مندان، به‎ویژه پژوهشگران بحث‎های کلامی است.<ref>ر.ک: بی‎نام، ص156</ref>.


==ساختار==
==ساختار==
این اثر پنج جلدی که جلد اول آن تاکنون منتشر شده است، حدود پانصد مدخل دارد که یک‎صدودو مدخل آن در جلد اول جای گرفته است<ref>ر.ک: پورمحسن، سمر، ص80</ref>.
این اثر پنج جلدی که جلد اول آن تاکنون منتشر شده است، حدود پانصد مدخل دارد که یک‎صدودو مدخل آن در جلد اول جای گرفته است.<ref>ر.ک: پورمحسن، سمر، ص80</ref>.


مدخل‎ها به‎ترتیب حروف الفبا تنظیم شده‎اند. این جلد با مدخل «آجال»، آغاز و با مدخل «ایمان نیاکان پیامبر(ص)»، خاتمه یافته است.
مدخل‎ها به‎ترتیب حروف الفبا تنظیم شده‎اند. این جلد با مدخل «آجال»، آغاز و با مدخل «ایمان نیاکان پیامبر(ص)»، خاتمه یافته است.
خط ۴۱: خط ۴۱:
[[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‎الله سبحانی]] در مقدمه می‎گوید: دایرة‎المعارف که به زبان فارسی معاصر «دانشنامه» نامیده می‎شود، گاهی جنبه همگانی دارد و گاهی جنبه تخصصی و در فرض دوم نیز گاهی به یک علم اختصاص دارد و گاهی با چند علم مرتبط است. سپس به پیشینه دانشنامه‎نویسی اشاره می‎کند. ایشان درباره دانشنامه علم کلام می‎گوید: تا آنجا که ما اطلاع داریم در جهان اسلام دانشنامه‎ای که به علم کلام اختصاص داشته باشد، تدوین نشده است. گستردگی مباحث کلامی از یک‎سو و فراهم نبودن فرصت و مجال کافی برای بسیاری از کسانی که علاقه‎مند به آگاهی مسائل کلامی‎اند از سوی دیگر، نگارش دانشنامه‎ای در این‎باره را ضروری می‎سازد<ref>ر.ک: مقدمه آیت‎الله سبحانی، ص7-9</ref>.
[[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‎الله سبحانی]] در مقدمه می‎گوید: دایرة‎المعارف که به زبان فارسی معاصر «دانشنامه» نامیده می‎شود، گاهی جنبه همگانی دارد و گاهی جنبه تخصصی و در فرض دوم نیز گاهی به یک علم اختصاص دارد و گاهی با چند علم مرتبط است. سپس به پیشینه دانشنامه‎نویسی اشاره می‎کند. ایشان درباره دانشنامه علم کلام می‎گوید: تا آنجا که ما اطلاع داریم در جهان اسلام دانشنامه‎ای که به علم کلام اختصاص داشته باشد، تدوین نشده است. گستردگی مباحث کلامی از یک‎سو و فراهم نبودن فرصت و مجال کافی برای بسیاری از کسانی که علاقه‎مند به آگاهی مسائل کلامی‎اند از سوی دیگر، نگارش دانشنامه‎ای در این‎باره را ضروری می‎سازد<ref>ر.ک: مقدمه آیت‎الله سبحانی، ص7-9</ref>.


علی ربانی در مقدمه خود از انگیزه و مراحل نگارش، سخن به میان آورده است<ref>ر.ک: مقدمه مدیر علمی دانشنامه، ص11-12</ref>.
علی ربانی در مقدمه خود از انگیزه و مراحل نگارش، سخن به میان آورده است.<ref>ر.ک: مقدمه مدیر علمی دانشنامه، ص11-12</ref>.


آجال، آخرالزمان، آخرت، آدم، آزادی، آفتاب‎پرستی، آقاخانیه (آغاخانیه)، آیه، ابلیس، احباط و تکفیر و... ازجمله مدخل‎هایی است که در جلد اول این دانشنامه آمده است؛ مثلاًدر مدخل احباط و تکفیر، ابتدا از معنای لغوی و اصطلاحی آن، سپس تعداد دفعاتی که این دو واژه در قرآن آمده، مطلع می‎شویم و در ادامه نظر متکلمان را در این‎باره می‎خوانیم<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص178-179</ref>.
آجال، آخرالزمان، آخرت، آدم، آزادی، آفتاب‎پرستی، آقاخانیه (آغاخانیه)، آیه، ابلیس، احباط و تکفیر و... ازجمله مدخل‎هایی است که در جلد اول این دانشنامه آمده است؛ مثلاًدر مدخل احباط و تکفیر، ابتدا از معنای لغوی و اصطلاحی آن، سپس تعداد دفعاتی که این دو واژه در قرآن آمده، مطلع می‎شویم و در ادامه نظر متکلمان را در این‎باره می‎خوانیم<ref>ر.ک: متن کتاب، ج1، ص178-179</ref>.
خط ۵۲: خط ۵۲:
# از میان اقوال مثبتان احباط، قول ابوعلى که قائل به حبط مطلق بوده، باطل است؛ چراکه مستلزم ظلم بر بندگان است، لکن قول ابوهاشم که موازنه را مطرح کرده، با تغییر مبناى بحث، می‎توان آن را فی‎الجمله پذیرفت.
# از میان اقوال مثبتان احباط، قول ابوعلى که قائل به حبط مطلق بوده، باطل است؛ چراکه مستلزم ظلم بر بندگان است، لکن قول ابوهاشم که موازنه را مطرح کرده، با تغییر مبناى بحث، می‎توان آن را فی‎الجمله پذیرفت.
# آنچه از احباط در میان متکلمان مطرح شده، معناى ظاهرى آن است، لکن بطون حقیقى آن، در فلسفه و عرفان مطرح شده است... و فیلسوفانى چون ملاصدرا و علامه طباطبایى توانسته‎اند دقائق و ظرایف این بحث را تبیین کنند<ref>ر.ک: همان، ص186</ref>.
# آنچه از احباط در میان متکلمان مطرح شده، معناى ظاهرى آن است، لکن بطون حقیقى آن، در فلسفه و عرفان مطرح شده است... و فیلسوفانى چون ملاصدرا و علامه طباطبایى توانسته‎اند دقائق و ظرایف این بحث را تبیین کنند<ref>ر.ک: همان، ص186</ref>.
در پایان به عوامل احباط و تکفیر اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص186-188</ref>.
در پایان به عوامل احباط و تکفیر اشاره شده است.<ref>ر.ک: همان، ص186-188</ref>.


==وضعیت کتاب==
==وضعیت کتاب==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش