تيسير مصطلح الحديث: تفاوت میان نسخه‌ها

تيسير مصطلح الحديث (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۸:۴۶

۱۰ بایت اضافه‌شده ، ‏۲۴ اکتبر ۲۰۱۸

جز

جایگزینی متن - 'است<ref>' به 'است.<ref>'

Hbaghizadeh@noornet.net

۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش

@@ خط ۲۱: / خط ۲۱: @@
 '''تيسير مصطلح الحديث'''، اثر محمود طحان، کتابی است مختصر پیرامون اصطلاحات خاص حدیث که به زبان عربی و در دوران معاصر نوشته شده است.
-نویسنده طی سالیان متمادی، به‎منظور تدریس علم مصطلح الحدیث، دو کتاب «[[مقدمة ابن الصلاح في علوم الحديث|علوم الحديث]]» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن الصلاح]] و «[[التقريب و التيسير لمعرفة سنن البشير النذير في اصول الحديث|التقريب]]» [[نووی، یحیی بن شرف|نووی]] را تدریس نموده و از آنجا که فهم این دو کتاب، با تمام ارزش و اعتباری که دارند، به دلیل تطویل یا اختصار در برخی مطالب، مشکل بوده، اقدام به تدوین اثر حاضر، نموده است<ref>ر.ک: مقدمه نخست، ص4</ref>.
+نویسنده طی سالیان متمادی، به‎منظور تدریس علم مصطلح الحدیث، دو کتاب «[[مقدمة ابن الصلاح في علوم الحديث|علوم الحديث]]» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن الصلاح]] و «[[التقريب و التيسير لمعرفة سنن البشير النذير في اصول الحديث|التقريب]]» [[نووی، یحیی بن شرف|نووی]] را تدریس نموده و از آنجا که فهم این دو کتاب، با تمام ارزش و اعتباری که دارند، به دلیل تطویل یا اختصار در برخی مطالب، مشکل بوده، اقدام به تدوین اثر حاضر، نموده است.<ref>ر.ک: مقدمه نخست، ص4</ref>.
 ==ساختار==
 کتاب با دو مقدمه از نویسنده آغاز و مطالب در چهار باب، سامان یافته است.
-نویسنده در تدوین مباحث و مطالب اثر حاضر، از کتاب «علوم الحديث» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن الصلاح]]، «[[التقريب و التيسير لمعرفة سنن البشير النذير في اصول الحديث|التقريب]]» [[نووی، یحیی بن شرف|نووی]] و شرح آن «التدريب» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] بهره برده و تبویب و ترتیب مباحث را بر اساس، تبویب و ترتیب «نخبة الفكر» و شرح آن از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|حافظ ابن حجر]]، تنظیم نموده است<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>.
+نویسنده در تدوین مباحث و مطالب اثر حاضر، از کتاب «علوم الحديث» [[ابن صلاح، عثمان بن عبدالرحمن|ابن الصلاح]]، «[[التقريب و التيسير لمعرفة سنن البشير النذير في اصول الحديث|التقريب]]» [[نووی، یحیی بن شرف|نووی]] و شرح آن «التدريب» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] بهره برده و تبویب و ترتیب مباحث را بر اساس، تبویب و ترتیب «نخبة الفكر» و شرح آن از [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|حافظ ابن حجر]]، تنظیم نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص6</ref>.
 ==گزارش محتوا==
@@ خط ۳۸: / خط ۳۸: @@
 در مقدمه دوم، ابتدا تاریخچه ظهور علم مصطلح الحدیث و اطوار تاریخی آن بررسی و سپس، معروف‎ترین تصنیفاتی که در زمینه این علم، به نگارش درآمده، معرفی شده است. برخی از این تصنیفات، عبارتند از: «[[المحدث الفاصل بين الراوي و الواعي]]» [[رامهرمزی، حسن بن عبدالرحمن|رامهرمزی]] (متوفی 360ق)، «معرفة علوم الحديث» حاکم نیشابوری (متوفی 405ق)، «المستخرج علی معرفة علوم الحديث» احمد بن عبدالله اصفهانی (متوفی 430ق)، «الكفاية في علم الرواية» خطیب بغدادی (متوفی 463ق)<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص8-13</ref>.
-در این مقدمه، همچنین به تعریف اصطلاحات اولیه در علم مصطلح الحدیث، از جمله حدیث، خبر، اسناد، سند، متن، محدث و... پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص14-16</ref>.
+در این مقدمه، همچنین به تعریف اصطلاحات اولیه در علم مصطلح الحدیث، از جمله حدیث، خبر، اسناد، سند، متن، محدث و... پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص14-16</ref>.
 باب اول، در سه فصل زیر، به مباحث مربوط به خبر، اختصاص یافته است:
-در فصل اول، در دو مبحث، به تقسیمات خبر به اعتبار وصول آن، پرداخته شده است. به این اعتبار، خبر به متواتر و واحد، تقسیم شده است. در مبحث اول، ابتدا خبر متواتر تعریف شده و سپس به شروط، حکم، اقسام، وجود و معروف‎ترین تصنیفاتی که درباره خبر متواتر تألیف شده، اشاره شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18-20</ref>.
+در فصل اول، در دو مبحث، به تقسیمات خبر به اعتبار وصول آن، پرداخته شده است. به این اعتبار، خبر به متواتر و واحد، تقسیم شده است. در مبحث اول، ابتدا خبر متواتر تعریف شده و سپس به شروط، حکم، اقسام، وجود و معروف‎ترین تصنیفاتی که درباره خبر متواتر تألیف شده، اشاره شده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18-20</ref>.
-مبحث دوم، به خبر واحد اختصاص یافته است. در این مبحث، ابتدا خبر واحد تعریف و حکم آن بیان شده و سپس، به تقسیمات آن، به اعتبار طرق وصول خبر (به مشهور، عزیز و غریب) و به اعتبار قوت و ضعف آن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص21-31</ref>.
+مبحث دوم، به خبر واحد اختصاص یافته است. در این مبحث، ابتدا خبر واحد تعریف و حکم آن بیان شده و سپس، به تقسیمات آن، به اعتبار طرق وصول خبر (به مشهور، عزیز و غریب) و به اعتبار قوت و ضعف آن پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص21-31</ref>.
 در فصل دوم، تقسیمات خبر مقبول بررسی شده است. خبر مقبول، به دو قسمت کلی صحیح و حسن و هریک از این دو نیز به لذاته و لغیره، تقسیم می‎شود<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>.
@@ خط ۵۰: / خط ۵۰: @@
 فصل سوم، در مورد خبر مردود می‎باشد. در این فصل ابتدا خبر ضعیف تعریف و سپس، به تقسیمات آن، پرداخته شده است. اسباب رد و پذیرفته نشدن روایات، بسیار است، اما در این فصل، فقط به دو سبب پرداخته شده و تقسیمات آن، مختصرا توضیح داده شده است. این دو سبب عبارتند از:
 # مردود به‎واسطه سقط از اسناد آن: سقط خود بر دو گونه است: سقط ظاهر (با این نگاه، روایت به: معلق، مرسل، معضل و منقطع تقسیم شده است)؛ سقط خفی (در این نوع، روایت به: مدلس و مرسل خفی تقسیم شده است).
-#:از آنجا که در روایت معنعن و مؤنن، اختلاف است که آیا این دو از اقسام منقطعند یا از اقسام متصل، نویسنده، آن دو را ملحق به انواع مردود به سبب سقط از اسناد نموده است<ref>ر.ک: همان، ص66-85</ref>.
+#:از آنجا که در روایت معنعن و مؤنن، اختلاف است که آیا این دو از اقسام منقطعند یا از اقسام متصل، نویسنده، آن دو را ملحق به انواع مردود به سبب سقط از اسناد نموده است.<ref>ر.ک: همان، ص66-85</ref>.
-# مردود به علت طعن در راوی: از این لحاظ، روایات به: موضوع، متروک، منکر، معروف، معلل، مدرج، مقلوب، مزید در متصل الاسانید، مضطرب، مصحف، شاذ و محفوظ و... تقسیم شده است<ref>ر.ک: همان، ص87-124</ref>.
+# مردود به علت طعن در راوی: از این لحاظ، روایات به: موضوع، متروک، منکر، معروف، معلل، مدرج، مقلوب، مزید در متصل الاسانید، مضطرب، مصحف، شاذ و محفوظ و... تقسیم شده است.<ref>ر.ک: همان، ص87-124</ref>.
 #:در فصل چهارم، به اقسام دیگری از خبر که بین مقبول و مرود مشترک می‎باشد، پرداخته شده است. برخی از این تقسیمات عبارتند از: مرفوع، موقوف، مقطوع، مسند، متصل، زیادات الثقات و..<ref>ر.ک: همان، ص125-140</ref>.
-#:باب دوم، به مباحث مربوط به جرح و تعدیل اختصاص داشته و در آن، ضمن سه مبحث، به: راوی و شروط قبول وی، نظری کلی درباره کتب جرح و تعدیل و مراتب جرح و تعدیل پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص143-151</ref>.
+#:باب دوم، به مباحث مربوط به جرح و تعدیل اختصاص داشته و در آن، ضمن سه مبحث، به: راوی و شروط قبول وی، نظری کلی درباره کتب جرح و تعدیل و مراتب جرح و تعدیل پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص143-151</ref>.
-#:در باب سوم، ابتدا کیفیت ضبط روایت و طرق تحمل آن توضیح داده شده و سپس، به بیان آداب محدث و کسی که حدیث را فرامی‎گیرد، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص154-177</ref>.
+#:در باب سوم، ابتدا کیفیت ضبط روایت و طرق تحمل آن توضیح داده شده و سپس، به بیان آداب محدث و کسی که حدیث را فرامی‎گیرد، پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص154-177</ref>.
-#:آخرین باب، در دو فصل، به مباحث مربوط به اسناد در روایات، اختصاص یافته است. در فصل اول، ابتدا اسناد عالی و نازل تعریف و بررسی شده و در ادامه به مسائلی همچون روایت اکابر از اصاغر، روایت پدران از فرزندان و روایت فرزندان از پدران، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص179-194</ref>.
+#:آخرین باب، در دو فصل، به مباحث مربوط به اسناد در روایات، اختصاص یافته است. در فصل اول، ابتدا اسناد عالی و نازل تعریف و بررسی شده و در ادامه به مسائلی همچون روایت اکابر از اصاغر، روایت پدران از فرزندان و روایت فرزندان از پدران، پرداخته شده است.<ref>ر.ک: همان، ص179-194</ref>.
 #:در فصل دوم، به مباحث مربوط به راوی پرداخته شده است. شناخت صحابه، تابعین، متفق و مفترق، مؤتلف و مختلف، متشابه، مهمل، مبهمات و... از جمله مباحث مطرح‎شده در این فصل می‎باشد.