دیوان کامل ناصرالدین شاه قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۶: خط ۷۶:
از اشتباهات ادبی این کتاب، بیتی است که گردآورنده، آن را به حافظ نسبت داده و اظهار داشته است که ناصرالدین شاه و جمعی از شعرای هم‎عصر او، به استقبال از آن، غزل‎هایی را سروده‎اند:
از اشتباهات ادبی این کتاب، بیتی است که گردآورنده، آن را به حافظ نسبت داده و اظهار داشته است که ناصرالدین شاه و جمعی از شعرای هم‎عصر او، به استقبال از آن، غزل‎هایی را سروده‎اند:


'''ترسم که من بمیرم و غم بی‎پدر شود             وین طفل نازپرور من دربه‎در شود'''
{{شعر}}
{{ب|''ترسم که من بمیرم و غم بی‎پدر شود ''|2=''وین طفل نازپرور من دربه‎در شود''}}{{پایان شعر}}


حال آنکه این بیت در دیوان نظام وفا، البته با اندکی تغییر، ثبت شده است. نکته دیگر آنکه او غزل کاملی هم با مطلع '''عشقت نه سرسری‎ است که از دل به‎در شود             مهرت نه عارضی ا‎ست که جای دگر شود'''
 
حال آنکه این بیت در دیوان نظام وفا، البته با اندکی تغییر، ثبت شده است. نکته دیگر آنکه او غزل کاملی هم با مطلع  
 
{{شعر}}
{{ب|''عشقت نه سرسری‎ است که از دل به‎در شود ''|2=''مهرت نه عارضی ا‎ست که جای دگر شود''}}{{پایان شعر}}


به حافظ نسبت داده است؛ بی‎آنکه نشانی از آن در سروده‎های حافظ یافت شود<ref>ر.ک: همان</ref>.
به حافظ نسبت داده است؛ بی‎آنکه نشانی از آن در سروده‎های حافظ یافت شود<ref>ر.ک: همان</ref>.
خط ۸۴: خط ۸۹:
سالی [[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]] به مرض سخت مبتلا گردیده بود که معالجه‎اش در تهران میسر نگردید. نذر کرد درصورتی‎که بهبود یابد، پانزده روز کفش‎داری و جاروب‎کشی صحن مقدس [[امام رضا(ع)|امام هشتم(ع)]] را به‎عهده بگیرد؛ لذا وقتی که سلامتی برای او حاصل می‎شود، نذر به‎جا آورده و به این مناسبت شعر زیر را سروده و دستور داد آن را بالای کفش‎کن حرم مطهر [[امام رضا(ع)|حضرت رضا(ع)]] کتیبه کنند:
سالی [[ناصر الدين‌ قاجار، شاه‌ ايران‌|ناصرالدین شاه]] به مرض سخت مبتلا گردیده بود که معالجه‎اش در تهران میسر نگردید. نذر کرد درصورتی‎که بهبود یابد، پانزده روز کفش‎داری و جاروب‎کشی صحن مقدس [[امام رضا(ع)|امام هشتم(ع)]] را به‎عهده بگیرد؛ لذا وقتی که سلامتی برای او حاصل می‎شود، نذر به‎جا آورده و به این مناسبت شعر زیر را سروده و دستور داد آن را بالای کفش‎کن حرم مطهر [[امام رضا(ع)|حضرت رضا(ع)]] کتیبه کنند:


'''کجا هوای شهنشاهی زمین دارم              که کفش‎داری سلطان هشتمین دارم'''
{{شعر}}
 
{{ب|''کجا هوای شهنشاهی زمین دارمد''|2=''که کفش‎داری سلطان هشتمین دارم''}}
'''سزد که فخر کنم بر شهان به روز جزا             به کفش‎داری سلطان دین امام رضا'''<ref>ر.ک: همان</ref>.
{{ب|''سزد که فخر کنم بر شهان به روز جزا ''|2=''به کفش‎داری سلطان دین امام رضام''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان</ref>.


در پایان باید به این نکته اشاره نمود که گرچه اشعار ناصرالدین شاه، از حیث کمیت و تعداد ابیات، کم و ناچیز است، اما از جنبه محتوی و غنای شعری و سادگی بیان و پرباری معنی و زیبایی سبک، مقبول صاحب‎نظران و در حد شاعران حرفه‎ای است. به این نمونه از غزلش توجه کنید که چقدر روان و شیوا و شاعرانه و دلنشین، سروده است:
در پایان باید به این نکته اشاره نمود که گرچه اشعار ناصرالدین شاه، از حیث کمیت و تعداد ابیات، کم و ناچیز است، اما از جنبه محتوی و غنای شعری و سادگی بیان و پرباری معنی و زیبایی سبک، مقبول صاحب‎نظران و در حد شاعران حرفه‎ای است. به این نمونه از غزلش توجه کنید که چقدر روان و شیوا و شاعرانه و دلنشین، سروده است:


'''وقت مردن تیشه با فرهاد گفت                 عشق را نتوان شمردن سرسری'''
{{شعر}}
 
{{ب|''وقت مردن تیشه با فرهاد گفت''|2='' عشق را نتوان شمردن سرسری''}}
'''بین که غارت کرده دل‎ها را به ناز               خسته شد چشمانت از غارتگری'''
{{ب|''بین که غارت کرده دل‎ها را به ناز''|2=''خسته شد چشمانت از غارتگری''}}
 
{{ب|''هم نگاهت رشک آهوی ختن ''|2=''هم خرامت غیرت کبک دری''}}
'''هم نگاهت رشک آهوی ختن                     هم خرامت غیرت کبک دری'''
{{ب|''هم به سیرت از ملک پاکیزه‎تر ''|2=''هم به صورت از پری زیباتری''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: مقدمه، ص19</ref>.
 
'''هم به سیرت از ملک پاکیزه‎تر               هم به صورت از پری زیباتری'''<ref>ر.ک: مقدمه، ص19</ref>.


همین شیوایی اسلوب و لطافت و گیرایی مضمون و روانی ابیاتش، سبب شده است که اشعارش مورد توجه شعرا و مطمع ‎نظر سخن‎سرایان و شعرا قرار گیرد. فروغی بسطامی که یکی از غزل‎سرایان مشهور و قوی و کم‎نظیر است و در فنون و قالب‎های شعری، صاحب‎نظر و بصیر و اهل ذوق است، در دیوانش، از چند غزل ناصرالدین شاه، استقبال کرده و آن را زینت‎بخش اشعارش قرار داده و بر وزن ابیاتش، غزل‎هایی را سروده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
همین شیوایی اسلوب و لطافت و گیرایی مضمون و روانی ابیاتش، سبب شده است که اشعارش مورد توجه شعرا و مطمع ‎نظر سخن‎سرایان و شعرا قرار گیرد. فروغی بسطامی که یکی از غزل‎سرایان مشهور و قوی و کم‎نظیر است و در فنون و قالب‎های شعری، صاحب‎نظر و بصیر و اهل ذوق است، در دیوانش، از چند غزل ناصرالدین شاه، استقبال کرده و آن را زینت‎بخش اشعارش قرار داده و بر وزن ابیاتش، غزل‎هایی را سروده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش