القواعد العامة في الفقه المقارن (قواعد الضرر و الحرج و النیه نموذجا): تفاوت میان نسخه‌ها

#مدلول قواعد فقهى از لحاظ لغت و اصطلاح: ضمن ارائه تعريف حموى از قواعد فقهى و مناقشه در آن، تعريف مختار مؤلف بيان شده و فرق بين قاعده فقهى و مسئله فقهى، مسئله اصولى و قواعد عقلى و عرفى، بررسى شده است.

#موضوع قواعد فقهى: ابتدا غايت مطالعه و تدريس قواعد فقهى بيان شده و سپس، مصادر بحث از اين قواعد كه برخى از آنها عبارتند از: «[[القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربية|القواعد و الفوائد]]» [[شهيد اول]]، «[[تمهيد القواعد (الشهيد الثاني)|تمهيد القواعد]]» [[شهيد ثانى]]، «[[عوائد الأيام في بيان قواعد الأحكام و مهمات مسائل الحلال و الحرام|عوائد الايام]]» [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|شيخ احمد نراقى]]، «[[نضد القواعد الفقهية علی مذهب الإمامية|نضد القواعد]]» [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل سيورى]] و... ذكر شده است.

#بررسى روش‌هاى ارائه قواعد فقهى: پس از نقد روش‌هاى گذشته، روش نويسنده بيان شده است.

#بحث از مصدر، مدلول و حجيّت اين قاعده و بررسى شبهات مطرح شده پيرامون مدلول آن و نگاهى كوتاه به مجالات اين قاعده در فقه.

#بررسى احكام مربوط به اين قاعده كه عبارتند از:

#بررسى قواعدى كه مبتنى بر قاعده «لا ضرر و لا ضرار» مى‌باشند و عبارتند از چهار قاعده:

#:الف) الضرر يزال؛

#:ب) القديم يترك على قدمه؛

#:ج) الضرر لا يكون قديماً؛

#:د) الضرورات تبيح المحظورات.

#بحث از قواعدى كه متناسب با قاعده «الضرورات تبيح المحظورات» مى‌باشند كه عبارتند از پنج قاعده زير:

#:الف) الحاجة تنزّل منزلة الضرورة عامة كانت أم خاصة؛

#:ب) الضرورات تقدر بقدرها؛

#:ج) ما جاز لعذر، بطل بزواله؛

#:د) اذا زال المانع، بطل الممنوع؛

#:ه‍) الاضطرار لا يبطل حق الغير.

#بررسى معناى تزاحم و مرجحات تقديم بعضى از ادله متزاحم بر برخى ديگر؛

#بررسى قواعد فقهيه‌اى كه متفرع بر قواعد«الضرر و الضرورة» بوده و براى معالجه حالات ضرر و اضطرار در هنگام تزاحم مى‌باشند؛

#ابتدا، مصدر، مدلول و حجّيت آن بررسى و پس از مطرح كردن شبهات آن، مجالات اين قاعده در فقه مورد بحث قرار گرفته است؛

#احكام مربوط به اين قاعده كه عبارتند از:

#:#بررسى حرج بين رخصت و عزيمت؛

#:#دامنه شمول اين قاعده نسبت به محرمات؛

#:#شمول آن نسبت به مستحبات؛

#:#رابطه اين قاعده با احكام وضعيه؛

#:#ارتباط آن با امور عدمى؛

#:#اقدام بر حرج؛

#:#تعارض اين قاعده با قاعده «لا ضرر»؛

#:#بررسى حرج بر غير؛

#:#واقعى يا علمى بودن حرج در اين قاعده.

#اذا ضاق الامر اتّسع و اذا اتّسع ضاق؛

#الضرورات تبيح المحظورات؛

#الحاجة تنزّل منزلة الضرورة عامة كانت أم خاصة؛

#المشقّة و الحرج إنما تعتبران في غير المنصوص أما فيه فلا؛

#كل ما تجاوز عن حده، انقلب الى ضدّه؛

#المشقة تجلب التيسير.

#مصدر اين قاعده از سنت نبوى(ص) و اهل‌بيت(ع)؛

#مدلول آن در لغت، سنت و اصطلاح فقهى؛

#حجّيت اين قاعده در سنت؛

#مجالات آن در فقه.

#قواعد«النيّة» كه شامل قاعده «العدول»، «النيّة في اليمين تخصص اللفظ العام و لا تعمّم الخاص»، «انما الاعمال بالنيّات»، «لا ثواب الا بالنيّة».

#قواعد ملابس با اين قاعده از جمله: