خاقانی، بدیل بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(غنی سازی متن)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:
سال ولادت خاقانی به‎تحقیق معلوم نیست اما در اشعارش چندین ‎جا از سال 500ق، سخن رانده و گفته است:  
سال ولادت خاقانی به‎تحقیق معلوم نیست اما در اشعارش چندین ‎جا از سال 500ق، سخن رانده و گفته است:  


'''از لفظ من که پانصد هجرت چو من نزاد       ماند هزار سال دگر مخبر سخاش'''<ref>ر.ک: سجادی، ضیاءالدین، صفحه ده</ref>‏.  
{{شعر}}
{{ب|''از لفظ من که پانصد هجرت چو من نزاد''|2='' ماند هزار سال دگر مخبر سخاش''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: سجادی، ضیاءالدین، صفحه ده</ref>‏.  


نام او بنا بر آنچه از تذکره‎ها برمی‎آید، بدیل است و علاوه خود او نیز در مواردی چند به نام خویش اشاره کرده است و می‎گوید:  
نام او بنا بر آنچه از تذکره‎ها برمی‎آید، بدیل است و علاوه خود او نیز در مواردی چند به نام خویش اشاره کرده است و می‎گوید:  
 
{{شعر}}
'''بدل من آمدم اندر جهان سنائی را       بدین دلیل پدر نام بدیل نهاد'''.
{{ب|''بدل من آمدم اندر جهان سنائی را''|2=''بدین دلیل پدر نام بدیل نهاد''}}
{{پایان شعر}}


اما بعضی از تذکره‎نویسان نام او را ابراهیم و بعضی عثمان دانسته و ابوبدیل را برای او کنیه آورده‎اند. اما آنهایی که نامش را ابراهیم دانسته‎اند به استناد این بیت است که می‎گوید:  
اما بعضی از تذکره‎نویسان نام او را ابراهیم و بعضی عثمان دانسته و ابوبدیل را برای او کنیه آورده‎اند. اما آنهایی که نامش را ابراهیم دانسته‎اند به استناد این بیت است که می‎گوید:  


'''بخوان معنی آرائی براهیمی پدید آمد     ز پشت آزر صنعت، علی نجار شروانی'''
{{شعر}}
{{ب|''بخوان معنی آرائی براهیمی پدید آمد''|2=''ز پشت آزر صنعت، علی نجار شروانی''}}
{{پایان شعر}}


و این دلیل درست نیست؛ زیرا در اینجا مقصود ابراهیم بت‎شکن است و یاء وحدت قرینه آن است که به آخر اعلام متصل نمی‎شود<ref>ر.ک: همان، صفحه شش</ref>‏.
و این دلیل درست نیست؛ زیرا در اینجا مقصود ابراهیم بت‎شکن است و یاء وحدت قرینه آن است که به آخر اعلام متصل نمی‎شود<ref>ر.ک: همان، صفحه شش</ref>‏.
در تحفة العراقين گوید:  
در تحفة العراقين گوید:  


'''وز سوی پدر دروگرم دان     استاد سخن‎تراش دوران'''...
{{شعر}}
 
{{ب|''وز سوی پدر دروگرم دان''|2=''استاد سخن‎تراش دوران''}}...
'''از بر خلایقم سبک‎بار     بر مائده علی نجار'''.
{{ب|''از بر خلایقم سبک‎بار''|2='' بر مائده علی نجار''}}
{{پایان شعر}}


بنابراین قول آنان‎که نام پدر او را ابراهیم و جدش را علی دانسته‎اند، درست نیست. مادرش عیسوی نسطوری بود که بعد اسلام آورد و به‎طوری‎که اشاره می‎کند پیشه او طباخی بوده است:
بنابراین قول آنان‎که نام پدر او را ابراهیم و جدش را علی دانسته‎اند، درست نیست. مادرش عیسوی نسطوری بود که بعد اسلام آورد و به‎طوری‎که اشاره می‎کند پیشه او طباخی بوده است:


'''هستم ز پی غذای جانور     طباخ‎نسب ز سوی مادر'''.
{{شعر}}
{{ب|''هستم ز پی غذای جانور''|2=''طباخ‎نسب ز سوی مادر''}}
{{پایان شعر}}


همچنین جدش را هم جولاه ذکر می‎کند:  
همچنین جدش را هم جولاه ذکر می‎کند:  


'''جولاه‎نژادم از سوی جد       در صنعت من کمال ابجد'''<ref>ر.ک: همان، صفحه هفت</ref>‏.
{{شعر}}
{{ب|''جولاه‎نژادم از سوی جد ''|2=''در صنعت من کمال ابجد''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه هفت</ref>‏.


به‎طوری‎که از موارد بسیار از دیوان او و به عبارات مختلف برمی‎آید، مولد اصلی خاقانی، شهر شروان از بلاد اران است و در بسیاری از کتب تاریخ و جغرافیا و تذکره نیز موطن اصلی او شروان ذکر شده است، اما بعضی به‎غلط او را شیروانی دانسته‎اند<ref>ر.ک: همان، صفحه هشت</ref>‏.  
به‎طوری‎که از موارد بسیار از دیوان او و به عبارات مختلف برمی‎آید، مولد اصلی خاقانی، شهر شروان از بلاد اران است و در بسیاری از کتب تاریخ و جغرافیا و تذکره نیز موطن اصلی او شروان ذکر شده است، اما بعضی به‎غلط او را شیروانی دانسته‎اند<ref>ر.ک: همان، صفحه هشت</ref>‏.  
خط ۹۸: خط ۱۰۶:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# سجادی، ضیاءالدین، «دیوان افضل‎الدین بدیل بن علی نجار خاقانی شروانی»، تهران، انتشارات زوار، چاپ هفتم، 1382.  
# سجادی، ضیاءالدین، «دیوان افضل‎الدین بدیل بن علی نجار خاقانی شروانی»، تهران، انتشارات زوار، چاپ هفتم، 1382.  
# زنجانی، برات، «اصطلاحات طبی در آثار خاقانی شروانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، جستارهای ادبی، بهار 1363، شماره 65، صفحه 155 تا 190، به آدرس اینترنتی:
#[[:noormags:817357|زنجانی، برات، «اصطلاحات طبی در آثار خاقانی شروانی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، جستارهای ادبی، بهار 1363، شماره 65، صفحه 155 تا 190]].
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/817357


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۱۰۵: خط ۱۱۲:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:قربانی-باقی زاده]]
[[رده:25 تیر الی 24 مرداد]]
[[رده:سال97-1تیر الی31]]
[[رده:سال97-1تیر الی31]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش