پرش به محتوا

خاقانی، بدیل بن علی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' {{' به '{{'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' {{' به '{{')
خط ۴۲: خط ۴۲:
==ولادت، نام، تبار و موطن==
==ولادت، نام، تبار و موطن==
سال ولادت خاقانی به‎تحقیق معلوم نیست اما در اشعارش چندین ‎جا از سال 500ق، سخن رانده و گفته است:  
سال ولادت خاقانی به‎تحقیق معلوم نیست اما در اشعارش چندین ‎جا از سال 500ق، سخن رانده و گفته است:  
{{شعر}}{{ب|''از لفظ من که پانصد هجرت چو من نزاد''|2='' ماند هزار سال دگر مخبر سخاش''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: سجادی، ضیاءالدین، صفحه ده</ref>‏.


{{شعر}}
نام او بنا بر آنچه از تذکره‎ها برمی‎آید، بدیل است و علاوه خود او نیز در مواردی چند به نام خویش اشاره کرده است و می‎گوید: {{شعر}}{{ب|''بدل من آمدم اندر جهان سنائی را''|2=''بدین دلیل پدر نام بدیل نهاد''}}{{پایان شعر}}
{{ب|''از لفظ من که پانصد هجرت چو من نزاد''|2='' ماند هزار سال دگر مخبر سخاش''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: سجادی، ضیاءالدین، صفحه ده</ref>‏.
 
نام او بنا بر آنچه از تذکره‎ها برمی‎آید، بدیل است و علاوه خود او نیز در مواردی چند به نام خویش اشاره کرده است و می‎گوید:  
{{شعر}}
{{ب|''بدل من آمدم اندر جهان سنائی را''|2=''بدین دلیل پدر نام بدیل نهاد''}}
{{پایان شعر}}


اما بعضی از تذکره‎نویسان نام او را ابراهیم و بعضی عثمان دانسته و ابوبدیل را برای او کنیه آورده‎اند. اما آنهایی که نامش را ابراهیم دانسته‎اند به استناد این بیت است که می‎گوید:  
اما بعضی از تذکره‎نویسان نام او را ابراهیم و بعضی عثمان دانسته و ابوبدیل را برای او کنیه آورده‎اند. اما آنهایی که نامش را ابراهیم دانسته‎اند به استناد این بیت است که می‎گوید:  
 
{{شعر}}{{ب|''بخوان معنی آرائی براهیمی پدید آمد''|2=''ز پشت آزر صنعت، علی نجار شروانی''}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''بخوان معنی آرائی براهیمی پدید آمد''|2=''ز پشت آزر صنعت، علی نجار شروانی''}}
{{پایان شعر}}


و این دلیل درست نیست؛ زیرا در اینجا مقصود ابراهیم بت‎شکن است و یاء وحدت قرینه آن است که به آخر اعلام متصل نمی‎شود<ref>ر.ک: همان، صفحه شش</ref>‏.
و این دلیل درست نیست؛ زیرا در اینجا مقصود ابراهیم بت‎شکن است و یاء وحدت قرینه آن است که به آخر اعلام متصل نمی‎شود<ref>ر.ک: همان، صفحه شش</ref>‏.
در تحفة العراقين گوید:  
در تحفة العراقين گوید:  
 
{{شعر}}{{ب|''وز سوی پدر دروگرم دان''|2=''استاد سخن‎تراش دوران''}}...{{ب|''از بر خلایقم سبک‎بار''|2='' بر مائده علی نجار''}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''وز سوی پدر دروگرم دان''|2=''استاد سخن‎تراش دوران''}}...
{{ب|''از بر خلایقم سبک‎بار''|2='' بر مائده علی نجار''}}
{{پایان شعر}}


بنابراین قول آنان‎که نام پدر او را ابراهیم و جدش را علی دانسته‎اند، درست نیست. مادرش عیسوی نسطوری بود که بعد اسلام آورد و به‎طوری‎که اشاره می‎کند پیشه او طباخی بوده است:
بنابراین قول آنان‎که نام پدر او را ابراهیم و جدش را علی دانسته‎اند، درست نیست. مادرش عیسوی نسطوری بود که بعد اسلام آورد و به‎طوری‎که اشاره می‎کند پیشه او طباخی بوده است:
 
{{شعر}}{{ب|''هستم ز پی غذای جانور''|2=''طباخ‎نسب ز سوی مادر''}}{{پایان شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''هستم ز پی غذای جانور''|2=''طباخ‎نسب ز سوی مادر''}}
{{پایان شعر}}


همچنین جدش را هم جولاه ذکر می‎کند:  
همچنین جدش را هم جولاه ذکر می‎کند:  
 
{{شعر}}{{ب|''جولاه‎نژادم از سوی جد ''|2=''در صنعت من کمال ابجد''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه هفت</ref>‏.
{{شعر}}
{{ب|''جولاه‎نژادم از سوی جد ''|2=''در صنعت من کمال ابجد''}}{{پایان شعر}}<ref>ر.ک: همان، صفحه هفت</ref>‏.


به‎طوری‎که از موارد بسیار از دیوان او و به عبارات مختلف برمی‎آید، مولد اصلی خاقانی، شهر شروان از بلاد اران است و در بسیاری از کتب تاریخ و جغرافیا و تذکره نیز موطن اصلی او شروان ذکر شده است، اما بعضی به‎غلط او را شیروانی دانسته‎اند<ref>ر.ک: همان، صفحه هشت</ref>‏.  
به‎طوری‎که از موارد بسیار از دیوان او و به عبارات مختلف برمی‎آید، مولد اصلی خاقانی، شهر شروان از بلاد اران است و در بسیاری از کتب تاریخ و جغرافیا و تذکره نیز موطن اصلی او شروان ذکر شده است، اما بعضی به‎غلط او را شیروانی دانسته‎اند<ref>ر.ک: همان، صفحه هشت</ref>‏.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش