رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار: تفاوت میان نسخه‌ها

لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - 'واجب الوجود' به 'واجب‌الوجود')
(لینک درون متنی)
خط ۱: خط ۱:
<div class='wikiInfo'>
<div class="wikiInfo">
[[پرونده:NUR13546J1.jpg|بندانگشتی|رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار]]
[[پرونده:NUR13546J1.jpg|بندانگشتی|رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار]]
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
{| class="wikitable aboutBookTable" style="text-align:Right"
|+ |
|+  
|-
|-
! نام کتاب!! data-type='bookName'|رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار
! نام کتاب!! data-type="bookName" |رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار
|-
|-
|نام های دیگر کتاب  
|نام های دیگر کتاب  
|data-type='otherBookNames'|الاسفار الاربعه. شرح   
| data-type="otherBookNames" |الاسفار الاربعه. شرح   
|-
|-
|پدیدآورندگان  
|پدیدآورندگان  
|data-type='authors'|[[شاه آبادي، محمد]] (نويسنده)
| data-type="authors" |[[شاه‌آبادی، محمد]](نويسنده)


|-
|-
|زبان  
|زبان  
|data-type='language'|عربي
| data-type="language" |عربي
|-
|-
|کد کنگره  
|کد کنگره  
|data-type='congeressCode' style='direction:ltr'|‏BBR‎‏ ‎‏1083‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ر‎‏5  
| data-type="congeressCode" style="direction:ltr" |‏BBR‎‏ ‎‏1083‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏2‎‏ر‎‏5  
|-
|-
|موضوع  
|موضوع  
|data-type='subject'|صدر الدين شيرازي، محمد بن ابراهيم، ??? - ????ق. الحکمه المتعاليه في الاسفار الاربعه - نقد و تفسير  
| data-type="subject" |صدر الدين شيرازي، محمد بن ابراهيم، ??? - ????ق. الحکمه المتعاليه في الاسفار الاربعه - نقد و تفسير  


فلسفه اسلامي - متون قديمي تا قرن 14  
فلسفه اسلامي - متون قديمي تا قرن 14  
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|مهدي يار  
| data-type="publisher" |مهدي يار  
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
|data-type='publishPlace'| ايران - قم
| data-type="publishPlace" | ايران - قم
|-
|-
||سال نشر  
||سال نشر  
|ata-type='publishYear'|مجلد1: 1381ش , 1424ق ,   
| ata-type="publishYear" |مجلد1: 1381ش , 1424ق ,   


مجلد2: 1425ق ,   
مجلد2: 1425ق ,   


مجلد3: 2006م , 1427ق ,   
مجلد3: 2006م , 1427ق ,   
|-class='articleCode'
|- class="articleCode"


|کد اتوماسیون  
|کد اتوماسیون  
|data-type='automationCode'|AUTOMATIONCODE13546AUTOMATIONCODE
| data-type="automationCode" |AUTOMATIONCODE13546AUTOMATIONCODE
|}
|}
</div>
</div>
'''رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار'''، تألیف محمد شاه‎آبادی، از جمله حواشی و تعلیقه‎هایی است که بر موضوعاتی از کتاب اسفار اربعه صدرالدین محمد شیرازی (متوفی 1050ق)، مشهور به ملاصدرا یا صدرالمتألهین نوشته شده است.
'''رشحات الحكمة تعليقة علی الأسفار'''، تألیف [[شاه‌آبادی، محمد|محمد شاه‎آبادی]]، از جمله حواشی و تعلیقه‎هایی است که بر موضوعاتی از کتاب اسفار اربعه [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین محمد شیرازی]] (متوفی 1050ق)، مشهور به [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|ملاصدرا]] یا [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] نوشته شده است.


کتاب اسفار، از مهم‎ترین کتاب‎های فلسفی در «حکمت متعالیه» است که تاکنون حواشی و شروح بسیاری بر آن نوشته شده است و از دیرباز از کتاب‎های درسی در حوزه و دانشگاه بوده است. نویسنده در این کتاب، با اشاره به برخی از مباحث اسفار، به نقل و نقد دیدگاه دیگر فلاسفه پیرامون آن مباحث پرداخته است.
کتاب اسفار، از مهم‎ترین کتاب‎های فلسفی در «حکمت متعالیه» است که تاکنون حواشی و شروح بسیاری بر آن نوشته شده است و از دیرباز از کتاب‎های درسی در حوزه و دانشگاه بوده است. نویسنده در این کتاب، با اشاره به برخی از مباحث اسفار، به نقل و نقد دیدگاه دیگر فلاسفه پیرامون آن مباحث پرداخته است.


سبک نگارش اثر به شیوه رایج «قوله -‎ أقول» در 201 شماره ارائه شده است. با این توضیح که این‎گونه نیست که نویسنده همواره کلام صدرالمتألهین را نقل و سپس نقد و تشریح نماید؛ بلکه گاه کلام نویسنده اسفار و گاه نظرات دیگر فلاسفه، چون ابونصر فارابی و ابن سینا یا ملا هادی سبزواری و علامه طباطبایی را با ذکر نام آنها آورده و در ذیل هر سخن با ذکر «أ‎قول» آنها را شرح و نقد کرده است. شارح در اولین فصل از کتاب در اثبات وجود واجب‌الوجود به‎وسیله برهان صدیقین - پس از ذکر کلامی از صدرالمتألهین، مبنی بر اینکه حد وسط در برهان مزبور در حقیقت چیزی جز وجود او نیست – نوشته است: این برهان، هیچ‎کدام از دو برهان «لمی» و «انی»، به اصطلاح منطقی آن نیست؛ مگر اینکه برهان «لمی» را اعم از آنچه در منطق ذکر شده است (اثبات معلول از ناحیه علت) بدانیم و بگوییم: شامل اثبات علت از ناحیه خودش در مقام اثبات (نه در مقام ثبوت تا دور لازم آید) نیز می‎شود... مطابق این تعمیم، برهان صدیقین، «لمی» است نه «انی».
سبک نگارش اثر به شیوه رایج «قوله -‎ أقول» در 201 شماره ارائه شده است. با این توضیح که این‎گونه نیست که نویسنده همواره کلام [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]] را نقل و سپس نقد و تشریح نماید؛ بلکه گاه کلام نویسنده اسفار و گاه نظرات دیگر فلاسفه، چون [[فارابی، محمد بن محمد|ابونصر فارابی]] و [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سینا]] یا [[سبزواری، هادی|ملا هادی سبزواری]] و [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبایی]] را با ذکر نام آنها آورده و در ذیل هر سخن با ذکر «أ‎قول» آنها را شرح و نقد کرده است. شارح در اولین فصل از کتاب در اثبات وجود واجب‌الوجود به‎وسیله برهان صدیقین - پس از ذکر کلامی از [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالمتألهین]]، مبنی بر اینکه حد وسط در برهان مزبور در حقیقت چیزی جز وجود او نیست – نوشته است: این برهان، هیچ‎کدام از دو برهان «لمی» و «انی»، به اصطلاح منطقی آن نیست؛ مگر اینکه برهان «لمی» را اعم از آنچه در منطق ذکر شده است (اثبات معلول از ناحیه علت) بدانیم و بگوییم: شامل اثبات علت از ناحیه خودش در مقام اثبات (نه در مقام ثبوت تا دور لازم آید) نیز می‎شود... مطابق این تعمیم، برهان صدیقین، «لمی» است نه «انی».
سپس دیدگاه علامه طباطبایی را در این‎باره ذکر می‎کند. به نظر علامه، برهان صدیقین، برهان «انی» است که در آن از طریق برخی از لوازم، سلوک می‎شود.
 
سپس دیدگاه [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبایی]] را در این‎باره ذکر می‎کند. به نظر علامه، برهان صدیقین، برهان «انی» است که در آن از طریق برخی از لوازم، سلوک می‎شود.
 
(اساسا به عقیده علامه در فلسفه الهی، غیر از برهان «إن» که در آن از یکی از متلازمین پی به ملازم دیگر برده می‎شود، برهان دیگری (یعنی برهان «لم») راه ندارد؛ زیرا موضوع فلسفه، موجود است و محمول این موضوع به‎نحوی مساوی با موضوع (یعنی موجود) است و چیزی جز وجود نداریم، که بخواهد علت ثبوت محمول یا موضوع قرار گیرد؛ زیرا هرچه هست همین موضوع یا محمول است. در همین راستا ذیل سخن ملاصدرا در اسفار – که می‎گوید: ما از مقصود پی به مقصود می‎بریم - ‎علامه می‎افزاید: «مع‎ذلک این برهان، «انّی» است؛ زیرا از ملازم شیء به خود شیء پی برده‎ایم؛ چون بین حقیقت وجود و ضرورت ازلی‎بودن او تلازم است و هرگز ذات، علت خود ذات یا علت صفات ذات، که عین ذاتند، نمی‎تواند باشد». به نظر وی، تعبیر «راه عین مقصود است»، تعبیری فلسفی نیست؛ چون ما از احد متلازمین (آن مرتبه تامه هستی)، به ملازم دیگر (وجوب ازلی) پی برده‎ایم. بر فرض اینکه اتحاد راه و هدف و نام‎گذاری آن به برهان صدیقین درست باشد، ولی برهان «لمی» نخواهد بود، بلکه همان برهان «انی» معتبر است)<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5-3؛ فقیه ایمانی، فاطمه، ص48</ref>.
(اساسا به عقیده علامه در فلسفه الهی، غیر از برهان «إن» که در آن از یکی از متلازمین پی به ملازم دیگر برده می‎شود، برهان دیگری (یعنی برهان «لم») راه ندارد؛ زیرا موضوع فلسفه، موجود است و محمول این موضوع به‎نحوی مساوی با موضوع (یعنی موجود) است و چیزی جز وجود نداریم، که بخواهد علت ثبوت محمول یا موضوع قرار گیرد؛ زیرا هرچه هست همین موضوع یا محمول است. در همین راستا ذیل سخن ملاصدرا در اسفار – که می‎گوید: ما از مقصود پی به مقصود می‎بریم - ‎علامه می‎افزاید: «مع‎ذلک این برهان، «انّی» است؛ زیرا از ملازم شیء به خود شیء پی برده‎ایم؛ چون بین حقیقت وجود و ضرورت ازلی‎بودن او تلازم است و هرگز ذات، علت خود ذات یا علت صفات ذات، که عین ذاتند، نمی‎تواند باشد». به نظر وی، تعبیر «راه عین مقصود است»، تعبیری فلسفی نیست؛ چون ما از احد متلازمین (آن مرتبه تامه هستی)، به ملازم دیگر (وجوب ازلی) پی برده‎ایم. بر فرض اینکه اتحاد راه و هدف و نام‎گذاری آن به برهان صدیقین درست باشد، ولی برهان «لمی» نخواهد بود، بلکه همان برهان «انی» معتبر است)<ref>ر.ک: متن کتاب، ص5-3؛ فقیه ایمانی، فاطمه، ص48</ref>.


خط ۵۳: خط ۵۵:


==پانویس ==
==پانویس ==
<references/>
<references />
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# متن کتاب.
# متن کتاب.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش