فرهنگ اعلام علوم عقلی اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مه‏ا' به 'مه‌‏ا'
جز (جایگزینی متن - 'ه‏ها' به 'ه‏‌ها')
جز (جایگزینی متن - 'مه‏ا' به 'مه‌‏ا')
خط ۵۶: خط ۵۶:
در مورد کاستی‎های موجود در این فرهنگنامه نگارنده متذکر این نکته می‎شود که این مرکز، به‎منظور انجام برنامه گزینش مدخل‏هاى اعلام علوم عقلى اسلامى، باید معجم‏ها و تراجمى را که در دسترس بودند، بررسى مى‏کرد تا از میان آن‎ها، اعلام علوم عقلى اسلامى را استخراج کند و از میان این اعلام، مدخل‏هاى دائرة‎المعارف و فرهنگ‏نامه اعلام را برگزیند؛ اما چون اهل‎فن نیز معمولاً، درباره همه اعلام حضور ذهن لازم را ندارند و گزینش دقیق مدخل، تنها با اطلاع دقیق از ویژگى‏هاى اعلام امکان‏پذیر است، به‎ناچار استخراج بعضى از اطلاعات درباره اعلام در دستور کار گروه مدخل‏شناسى این مرکز قرار گرفت.
در مورد کاستی‎های موجود در این فرهنگنامه نگارنده متذکر این نکته می‎شود که این مرکز، به‎منظور انجام برنامه گزینش مدخل‏هاى اعلام علوم عقلى اسلامى، باید معجم‏ها و تراجمى را که در دسترس بودند، بررسى مى‏کرد تا از میان آن‎ها، اعلام علوم عقلى اسلامى را استخراج کند و از میان این اعلام، مدخل‏هاى دائرة‎المعارف و فرهنگ‏نامه اعلام را برگزیند؛ اما چون اهل‎فن نیز معمولاً، درباره همه اعلام حضور ذهن لازم را ندارند و گزینش دقیق مدخل، تنها با اطلاع دقیق از ویژگى‏هاى اعلام امکان‏پذیر است، به‎ناچار استخراج بعضى از اطلاعات درباره اعلام در دستور کار گروه مدخل‏شناسى این مرکز قرار گرفت.
پس از چند سال تلاش پژوهشى، روشن شد که نام بیش از 9900 نفر از اعلام علوم عقلى با اطلاعات مهمى از آن‎ها استخراج شده است. از سوى دیگر، برخى اشخاص و مراکز پژوهشى از وجود چنین حجم اطلاعاتى در این مرکز، آگاهى یافتند و درخواست فراهم شدن زمینه‏اى به‎منظور استفاده عمومى از آن را داشتند. این درخواست‏ها و فایده‏‌هاى فراوانى که این مجموعه با وجود بعضى از محدودیت‏ها مى‏توانست داشته باشد، این مرکز را بر آن داشت تا آن را براى چاپ و انتشار آماده سازد.
پس از چند سال تلاش پژوهشى، روشن شد که نام بیش از 9900 نفر از اعلام علوم عقلى با اطلاعات مهمى از آن‎ها استخراج شده است. از سوى دیگر، برخى اشخاص و مراکز پژوهشى از وجود چنین حجم اطلاعاتى در این مرکز، آگاهى یافتند و درخواست فراهم شدن زمینه‏اى به‎منظور استفاده عمومى از آن را داشتند. این درخواست‏ها و فایده‏‌هاى فراوانى که این مجموعه با وجود بعضى از محدودیت‏ها مى‏توانست داشته باشد، این مرکز را بر آن داشت تا آن را براى چاپ و انتشار آماده سازد.
این تصمیم، مرکز را با مشکلاتى مواجه ساخت؛ زیرا ازآنجاکه هدف از تهیه این مجموعه، تدوین فرهنگ‏نامه‏اى در اعلام نبود، در استخراج اطلاعات هر علم، صرفه‏جویى‏هاى زیادى شده بود و این مقدار اطلاعات براى فرهنگ‏نامه جامع و کافى نبود. سرانجام، تصمیم بر آن شد که نه کامل کردن همه اطلاعات اعلام و پژوهش جامع آن‎ها را پذیرفتیم و نه به عرضه هر آنچه را تا آن زمان فراهم آورده بودیم، بسنده کنیم، بلکه به اصلاح نسبى آن‎ها پرداختیم و براى اینکه حدود این اصلاح نسبى روشن باشد، با معیارهایى مشخص نزدیک به 700 نام از میان آن‎ها را به‎عنوان مشاهیر اعلام برگزیدیم و با توجه به همان منابع و برخى تک‏نگارى‏هاى دیگر، اطلاعات مرتبط با این مشاهیر را دقیق‏تر کردیم و چون در میان این اطلاعات، نام نگارش‏هاى علمى مشاهیر اعلام، فایده بیشترى دارد، تکمیل اطلاعات مربوط به آثار را در حد منابعى که در دسترس بودند، موردتوجه ویژه قرار دادیم و در کامل کردن آن‎ها کوشیدیم؛ زیرا پیش‏تر از میان آثار هر فرد، تنها برخى از آن‎ها و به‏ویژه آثارى استخراج مى‏شد که مى‏توانست تأثیر قابل توجهى در شناخت اجمالى و در حد لازم براى گزینش مدخل دائرة‎المعارفی داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص 9-13</ref>.
این تصمیم، مرکز را با مشکلاتى مواجه ساخت؛ زیرا ازآنجاکه هدف از تهیه این مجموعه، تدوین فرهنگ‏نامه‌‏اى در اعلام نبود، در استخراج اطلاعات هر علم، صرفه‏جویى‏هاى زیادى شده بود و این مقدار اطلاعات براى فرهنگ‏نامه جامع و کافى نبود. سرانجام، تصمیم بر آن شد که نه کامل کردن همه اطلاعات اعلام و پژوهش جامع آن‎ها را پذیرفتیم و نه به عرضه هر آنچه را تا آن زمان فراهم آورده بودیم، بسنده کنیم، بلکه به اصلاح نسبى آن‎ها پرداختیم و براى اینکه حدود این اصلاح نسبى روشن باشد، با معیارهایى مشخص نزدیک به 700 نام از میان آن‎ها را به‎عنوان مشاهیر اعلام برگزیدیم و با توجه به همان منابع و برخى تک‏نگارى‏هاى دیگر، اطلاعات مرتبط با این مشاهیر را دقیق‏تر کردیم و چون در میان این اطلاعات، نام نگارش‏هاى علمى مشاهیر اعلام، فایده بیشترى دارد، تکمیل اطلاعات مربوط به آثار را در حد منابعى که در دسترس بودند، موردتوجه ویژه قرار دادیم و در کامل کردن آن‎ها کوشیدیم؛ زیرا پیش‏تر از میان آثار هر فرد، تنها برخى از آن‎ها و به‏ویژه آثارى استخراج مى‏شد که مى‏توانست تأثیر قابل توجهى در شناخت اجمالى و در حد لازم براى گزینش مدخل دائرة‎المعارفی داشته باشد<ref>ر.ک: همان، ص 9-13</ref>.
براى استفاده بهینه از این فرهنگ‏نامه، لازم است محققان به معیارهایى که در گزینش اعلام و اطلاعات مربوط به آن‎ها نقش داشته است و شاخصه‏‌ها و نشانه‏‌هایى که در فهم محتواى این مجموعه تأثیر دارد، توجه داشته باشند. از جمله آن‎ها:
براى استفاده بهینه از این فرهنگ‏نامه، لازم است محققان به معیارهایى که در گزینش اعلام و اطلاعات مربوط به آن‎ها نقش داشته است و شاخصه‏‌ها و نشانه‏‌هایى که در فهم محتواى این مجموعه تأثیر دارد، توجه داشته باشند. از جمله آن‎ها:
# معیار اصلى در گزینش و گزارش از یک علم، ذکر نام وى در منابع انتخاب‏شده مربوط به اعلام است.
# معیار اصلى در گزینش و گزارش از یک علم، ذکر نام وى در منابع انتخاب‏شده مربوط به اعلام است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش